23 χρόνια εφεδρεία

Τα κοινωνικά ξεσπάσματα δεν διακρίνονται και τόσο για τη σεμνοτυφία τους.

Οι επαναστάτες των Δεκεμβριανών του 1944 τραγουδούσαν σεξιστικά υπονοούμενα για τα κοντά παντελονάκια των Εγγλέζων και για το πουλί του Σκόμπι (που ήταν κόμποι κόμποι), οι διαδηλωτές των Ιουλιανών του 1965 ξεκαρδίζονταν με τις ποιητικές προτιμήσεις του αποστάτη πρωθυπουργού Αθανασιάδη-Νόβα για «στήθια άσπρα σαν τα γάλατα» («γαργάλα τα! γαργάλα τα!»), οι δε εξεγερμένοι του Πολυτεχνείου μαζί με τον δικτάτορα έστελναν στον αγύριστο την «τσούλα» συμβία του και τον κακομούτσουνο δοτό πρωθυπουργό Μαρκεζίνη («δεν σε θέλει ο λαός, πάρ’ τον πίθηκο και μπρος!»).

Η έρπουσα εξέγερση της προηγούμενης πενταετίας ενάντια στη μνημονιακή πολιτική δεν θα μπορούσε ν’ αποτελέσει εξαίρεση σ’ αυτόν τον κανόνα.

Αψευδής μάρτυρας το σύνθημα που κοσμούσε την προμετωπίδα των Προπυλαίων στις 11 Μαρτίου 2011, κατά την προτελευταία γενική απεργία της πρώτης αγωνιστικής σεζόν μετά το Μνημόνιο του ΓΑΠ.

Η αίσθηση της ήττας ήταν και τότε ορατή, μπροστά στη φθίνουσα μαζικότητα και την άκαρπη μαχητικότητα των κυκλικά επαναλαμβανόμενων απεργιακών ραντεβού. Δύο μήνες μετά, οι συντεταγμένες κινητοποιήσεις των συνδικάτων παρέδωσαν άτυπα τη σκυτάλη στο άναρχο πλήθος των πλατειών.

Μέσα σ’ ένα εξάμηνο, η κυβέρνηση Παπανδρέου παρέδωσε πάλι με τη σειρά της τα ηνία της χώρας σ’ έναν πολύ δεξιότερο συνασπισμό «εθνικής ενότητας», με πρωθυπουργό τραπεζίτη και υπουργό τον πάλαι ποτέ αρχηγό νεολαίας του Γεωργίου Παπαδόπουλου...

Ποιος θα το 'λεγε παλιότερα ότι θα ερχόταν μια στιγμή που ο Βασίλης Λεβέντης και η Ενωση Κεντρώων του θ’ αναγορεύονταν σε μπαλαντέρ της πολιτικής μας ζωής, από την καλή προαίρεση των οποίων θα κριθεί ενδεχομένως η υπερψήφιση του νέου ασφαλιστικού και η μακροημέρευση της κυβέρνησης Τσίπρα-Καμμένου.

Μα ο ίδιος ο πρόεδρος Λεβέντης! Και μάλιστα πριν από 23 συναπτά έτη, όχι από το περιθωριακό κανάλι του αλλά από τη φιλόξενη μικρή οθόνη του καναλιού των εκδοτών, τη στιγμή ακριβώς που κρινόταν η επιβίωση της κυβέρνησης Μητσοτάκη και το ΠΑΣΟΚ του Αντρέα έβαζε ξανά πλώρη για την εξουσία...

Ηταν 5 Σεπτεμβρίου 1993, λίγες ώρες προτού ο Αντώνης Σαμαράς απευθύνει δημόσια έκκληση προς τους πατριώτες βουλευτές της Ν.Δ. ν’ ανατρέψουν τον «μειοδότη» Μητσοτάκη. Η νυχτερινή εκπομπή «Χωρίς μοντάζ» του (μεσουρανούντος τότε στο δημοσιογραφικό στερέωμα) Κώστα Χαρδαβέλλα έχει καλεσμένο τον Βασίλη Λεβέντη -κι αυτός αναπτύσσει στο πανελλήνιο κοινό τα σχέδιά του για διεμβολισμό του πανίσχυρου τότε δικομματισμού:

Χαρδαβέλλας: «Υπάρχει η δική σας παρέμβαση ανάμεσα στους δύο γίγαντες. Ετσι; Η οποία παρέμβαση, εσείς υπολογίζετε τι αποτέλεσμα μπορεί να φέρει; Κατ’ αρχήν, εκλογικά, πιστεύετε ότι θα έχετε μία τέτοια δύναμη που να μπορείτε να επηρεάσετε τα πολιτικά πράγματα της χώρας;»

Λεβέντης: «Ακούστε. Πιστεύω κατ’ αρχήν ότι αυτή την ώρα υπάρχει μια φθορά της Νέας Δημοκρατίας πολύ μεγάλη. Τη δύναμη της Νέας Δημοκρατίας δεν τη βλέπω πάνω από 25%, το πολύ 30%. Δηλαδή στα επίπεδα της Δεξιάς του Παναγιώτη Κανελλόπουλου. Κάτι τέτοια... Και το ΠΑΣΟΚ δεν ωφελείται -είναι η πρώτη φορά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο που η μείωση του κυβερνώντος κόμματος δεν ωφελεί εκλογικά σε ποσοστιαίες μονάδες την αξιωματική αντιπολίτευση, δηλαδή το διάδοχο κόμμα, ας το λέγαμε.

Υπάρχει κόσμος που δεν θέλει ούτε τον ένα ούτε τον άλλο. Και αυτοί κάθονται εκεί και αμύνονται και αντί να διευκολύνουν με την αποχώρησή τους την άνοδο νεοτέρων, αμύνονται βραχωδώς εκεί, λυσσαλέα θα έλεγα, κατά έναν νοσηρότατο τρόπο. Και κάποιοι άλλοι πάλι δέχονται και τους κάνουνε τους παρατρεχάμενους».

Χαρδαβέλλας: «Εσείς, τελικά, μου δίνετε την εντύπωση ενός σοσιαλιστή. Ενός ΠΑΣΟΚ, της εποχής όμως της καλής του ΠΑΣΟΚ».

Λεβέντης: «Εγώ το ’74, να σας πω την αλήθεια, ψήφισα ΠΑΣΟΚ όταν ήταν 12% το ΠΑΣΟΚ. Τώρα μπορεί να ’ναι λίγο παραπάνω –γινήκανε πασοκτζήδες υπερώριμοι κάποιοι άλλοι, οι οποίοι όμως τότε που ψήφισα εγώ ΠΑΣΟΚ το ’74 δεν ήτανε αυτοί πασοκτζήδες.

Λοιπόν.. Κι έχω συγγένεια και με τον Κασσιμάτη, ο οποίος ήτανε σύμβουλος του Παπανδρέου, και είχα βοηθήσει πάρα πολύ τον προεκλογικό του αγώνα. Κι είχα ζήσει τον Ανδρέα Παπανδρέου στις πρώτες του... Τον λάτρευα, κατ’ αρχήν, γιατί ήτανε γιος του Γεωργίου Παπανδρέου και όλοι οι κεντρώοι θεωρήσαμε ότι είναι συνέχεια του ίδιου πράγματος».

Χαρδαβέλλας: «Η Ενωση Κεντρώων, εσείς προσωπικά, σε ποιο νούμερο πιστεύετε ότι θα καταλήξετε εκλογικά;»

Λεβέντης: «Εμείς πιστεύουμε ότι αυτή τη στιγμή, από τον κόσμο που μένει στο μέσο, που είναι γύρω στο 30% και δεν του αρέσει ούτε ο ένας ούτε ο άλλος, θα πάρουμε τους περισσότερους. Εγώ ελπίζω δηλαδή ότι το ποσοστό θα είναι πολύ μεγάλο.

Σίγουρα θα είναι ικανό να μη βγει αυτοδύναμος ούτε ο ένας ούτε ο άλλος. Δηλαδή θεωρώ νίκη να κατορθώσουνε κάποιοι βουλευτές της Ενωσης Κεντρώων να μην έχει αυτοδυναμία ούτε ο ένας ούτε ο άλλος και οι χειρισμοί να επιβάλλουν την έγκρισή μας».

Αυτή την ξεχασμένη ιστορία μπορεί κανείς να τη διαβάσει με πολλούς τρόπους. Ως χιουμοριστική μετακαλοκαιρινή φυγή του οικοδεσπότη δημοσιογράφου από τις σοβαροφανείς συμβάσεις του υπόλοιπου έτους· ως προφητική ενόραση οικοδεσπότη και καλεσμένου, αρμόδιες για την οποία είναι μάλλον οι πύλες του ανεξήγητου· ως απροσδόκητη, τέλος, έμπνευση του μεγάλου καναλιού, την παραμονή ακριβώς της δρομολόγησης μιας μεγάλης πολιτικής αλλαγής, να προτείνει στους κυμαινόμενους ψηφοφόρους μια εναλλακτική λύση για την έκφραση της δυσφορίας τους.

Ως διάττων αστέρας, ο κ. Λεβέντης είχε άλλωστε αποσπάσει έναν χρόνο νωρίτερα ένα καθόλου ευκαταφρόνητο 19,6% (νεοδημοκρατικής ως επί το πλείστον προέλευσης) στις αναπληρωματικές εκλογές της Β΄Αθηνών για την κενωθείσα έδρα του Δημήτρη Τσοβόλα. Και μπορεί μεν τα σχέδιά του για το 1993 να βγήκαν φρούδα μπροστά στην πλημμυρίδα του ΠΑΣΟΚ, πίσω είχε όμως η Ιστορία την ουρά.