Ως προωθητικός του πολιτισμού

Δεν είναι μόνο ένας από τους 3-4 σύγχρονους Ελληνες συγγραφείς που αναγνωρίζονται στο εξωτερικό. Ο Βασίλης Βασιλικός, που ήταν πρώτος στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ και εξελέγη την περασμένη Κυριακή, έχει δοκιμαστεί στο παρελθόν και σε άλλες θεσμικές θέσεις –όχι ως πολιτικός, αλλά ως καταξιωμένος πνευματικός άνθρωπος.

Ας δούμε στη συνέχεια του παρόντος κειμένου, σε μια σύντομη επικοινωνία μαζί του για την «Εφ.Συν.» πώς αντιλαμβάνεται την επιλογή που του έγινε:

«Την υποδέχτηκα ως μια πρόταση πολύ τιμητική που μου έγινε από τον Αλέξη Τσίπρα, με τον οποίο δεν είχαμε ώς τότε καμία προσωπική επαφή. Και τη θεώρησα ως μια πρόσκληση και πρόκληση για μένα που δεν είχα ποτέ ενεργή συμμετοχή στην πολιτική, ως μια αναγνώριση του συγγραφικού μου έργου στο σύνολό του. Οπου, όπως ξέρετε κι εσείς πολύ καλά από τη μακραίωνη γνωριμία μας, είχα ασχοληθεί στη λογοτεχνική μου παραγωγή και στη δημοσιογραφική της παράμετρο πολύ έντονα με τα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα που ταλάνισαν τη χώρα μας ολόκληρο το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα».

«Θα το παλέψουμε»

• Τι θα μπορούσε να προσφέρει ένας βουλευτής Επικρατείας, όταν μάλιστα η παράταξή του δεν είναι στην κυβέρνηση;

Μη έχοντας καμιά άμεση εμπειρία από την ιδιότητα του βουλευτή, νομίζω πως εκείνο που μπορεί να προσφέρει είναι εκείνο με το οποίο έχει ασχοληθεί σε όλη του τη ζωή. Δηλαδή τον πολιτισμό, που είναι η κατάληξη της «τετρακτύος» πόλις - πολίτης - πολιτική - πολιτισμός. Εχοντας διατελέσει στο παρελθόν αν. γενικός διευθυντής της ΕΡΤ (Νοέμβριος 1981 έως Νοέμβριος 1984) και οχτώ χρόνια (Σεπτέμβριος 1996-Σεπτέμβιος 2004) εκπρόσωπος της χώρας μας εκ προσωπικοτήτων στον διεθνή οργανισμό της Unesco, έχω στη φαρέτρα μου μια σχετική εμπειρία από την εντόπια και τη διεθνή διαχείριση των μεγάλων θεμάτων (όπως π.χ. η βιοηθική, η χρήση του διαδικτύου, η καλπάζουσα πλέον ψηφιακή τεχνολογία κτλ).

Και εκτιμώντας βαθύτατα τα ιστορικά, πολιτιστικά, πολιτικά (Φάκελος Κύπρου) επιτεύγματα της Βουλής των Ελλήνων τα τελευταία τεσσεράμισι χρόνια, ελπίζω ότι και η νέα Βουλή που προέκυψε από τος εκλογές θα συνεχίσει το έργο αυτό. Τουλάχιστον εμείς θα το παλέψουμε.

• Πώς αντιλαμβάνεστε τον ρόλο σας;

Γενικότερα τον αντιλαμβάνομαι ως ρόλο προωθητικό του πολιτισμού, όχι μέσω του αρμόδιου υπουργείου, αλλά μέσω της πλούσιας εθνικής κληρονομιάς της Βουλής όπως το απέδειξε η τελευταία τετραετία.

Ο «κυκλώνας Μίκης»

• Βουλευτής Επικρατείας υπήρξε επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και ο Μίκης Θεοδωράκης –και είδαμε πού κατέληξε… Υπάρχει κάποιο σχόλιο;

Για τον «κυκλώνα Μίκη» έχω γράψει ήδη πολλά. Δεν θέλω να επανέλθω στο συγκεκριμένο περιστατικό που αναφέρετε. Εκείνο που πρέπει να κρατάμε από έναν μεγάλο δημιουργό δεν είναι ο άνθρωπος (γιατί ο καθένας μας έχει και τις ανθρώπινες αδυναμίες του και κάνει λάθη γιατί δεν κατέχει το «αλάνθαστο» του Πάπα). Αλλά πρέπει να κρατάμε το έργο που μας κληροδοτεί. Κι αυτό το έργο του Μίκη είναι τεράστιο. Και θα μείνει.

Οπως έμεινε και θα συνεχίσει να μένει το έργο του άλλου μεγάλου συνθέτη μας, του Μάνου Χατζιδάκι. Το δίδυμο Μάνος-Μίκης είναι οι δίδυμοι πύργοι του νεότερου μουσικού μας στερεώματος που κανένας τζιχαντιστής δεν μπορεί να τους γκρεμίσει.

• Εσείς που ζήσατε πολλές δεκαετίες στην Ευρώπη έχετε άλλο παράδειγμα συγγραφέα επικεφαλής είτε του Επικρατείας είτε των ευρωεκλογών;

Εχω ένα και ώς τώρα μοναδικό νομίζω παγκοσμίως. Ηταν όταν ο Ενρίκο Μπερλινγκουέρ το 1984 (χρονιά που ξανάγινε επίκαιρο το προφητικό «1984» του Οργουελ) έβαλε επικεφαλής, δεν θυμάμαι σε ποιο από τα δύο ψηφοδέλτια, τον 84χρονο -τότε- συγγραφέα Αλμπέρτο Μοράβια, από τους πιο αναγνωρισμένους διεθνώς συγγραφείς της Ιταλίας, με πολλά μυθιστορήματά του μεταφερμένα στη μεγάλη οθόνη («Ο κομφορμίστας», «La ciociara» με τη Σοφία Λόρεν κτλ). Κι εγώ, που ζούσα τότε στην Ιταλία με τη Βάσω, αναρωτήθηκα κρυφά μέσα μου αν θα μπορούσε κάποτε να συμβεί κάτι τέτοιο και στη χώρα μου... Και το απέκλεισα διά παντός. Ηρθε όμως ο Αλέξης Τσίπρας και έδωσε απάντηση στο ερώτημά μου.