«Θα ξεχιονίσω το Σύμπαν»: Μία παράσταση ποίησης της Κατερίνας Αγγελάκη Ρουκ

Η ομάδα Amor Omnia παρουσιάζει στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων «Λευτέρης Βογιατζής» τη νέα της παράσταση, «Θα Ξεχιονίσω Το Σύμπαν», σε σκηνοθεσία του Αντρέα Μαντά που υπογράφει και το πρωτότυπο κείμενο.

Η συγκεκριμένη παράσταση έχει δύο ξεχωριστά χαρακτηριστικά: Καταρχάς είναι εμπνευσμένη και βασισμένη στη ζωή και τα ποιήματα της Κατερίνας Αγγελάκη Ρουκ, η οποία «έφυγε» από τη ζωή πριν ακριβώς από τρία χρόνια (21/01/2020). Αυτά τα λόγια, αλλά και η μορφή της και η φωνή της ακόμα (!) ενσαρκώνονται στη μορφή της Χριστίνης Γεωργανά... Δεν ξέρω πώς το κατάφερε ο Αντρέας και η Χριστίνη (μία κοπέλα με σύνδρομο Down που είχε συμμετάσχει στην παράσταση «Bella Venezia» του Λευτέρη Βογιατζή, πριν από 18 χρόνια), αλλά πραγματικά δεν ξέραμε αν η φωνή που ακούμε ήταν της Χριστίνης ή της ίδια της ποιήτριας. Κι όμως, ήταν της Χριστίνης! Η οποία δίνει απίστευτη ερμηνεία... απίστευτη. Τα συγχαρητήρια σε αυτό το αγόρι και αυτό το κορίτσι γι' αυτή την παράσταση είναι λίγα... 

«Ποτέ μου δεν είχα σκεφτεί να κάνω κάτι με το έργο της Κατερίνας Αγγελάκη Ρουκ» μάς λέει ο σκηνοθέτης Αντρέας Μαντάς. «Μια φίλη (σ.σ. η συνάδελφος μας στην «Εφ.Συν.», Δώρα Σελλά), έχοντας δει προηγούμενες δουλειές μας, θεώρησε ότι αν καταπιανόμουν με την Ρουκ κάτι ιδιαίτερο θα συνέβαινε. Πάντα θεωρούσα τη Ρουκ σπουδαία ποιήτρια, αν και την πρωτόμαθα από τις μεταφράσεις της στους Μπρόντσκι, Μπέλοου, Λέρμοντοφ, μέχρι Ούολκοτ, Τριολέ, Χίνι και Μπέκετ. Να σου πω την αλήθεια εκεί, στις μεταφράσεις, συμβαίνει ό,τι και με το έργο της: όσο πιο πολύ πλησιάζει κανείς, όσο περισσότερο εμβαθύνει, τόσο συναντάει καινούργια σύμβολα, αντί να νιώθει μεγαλύτερη σιγουριά. Η επιλογή της Χριστίνης και το πώς θα κινηθώ δραματουργικά συνέβη στον δρόμο για το σπίτι, στο μισοάδειο τρένο, να διαβάζω με πολύ σιγανή φωνή τυχαίους στίχους της. Κάπως μέσα απ' αυτόν τον συρφετό φωνασκούντων ή σιωπηλών φαντασμάτων που ξεπήδησαν από τα γραπτά της και που αγαπιούνται, αλληλοβοηθιούνται ή αλληλοκαταστρέφονται, αυτά βρήκαν τη θέση τους στο κείμενο που έφτιαξα, βοηθώντας ή καταστρέφοντας γλυκά και εμένα τον ίδιο». 

«Είναι μεγάλη χαρά να βρίσκομαι στη σκηνή, να παίζω ρόλους που αγαπώ, να νιώθω τον κόσμο να παρακολουθεί την απόδοσή μου. Τα χειροκροτήματα με ανεβάζουν ψυχολογικά. Θέλω πάντα να εκφράζω το καλύτερο. Θέλω να δώσω στον Αντρέα Μαντά τον καλύτερο μου εαυτό», μας λέει αντίστοιχα η Χριστίνη. 

Πώς γίνεται να συμβαίνει τέτοια (εμφανισιακά και φωνητικά) αλλά και ουσιαστικά (σε βαθύτητα) σύνδεση της Χριστίνης με την Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ, όμως; 

«Η Ρουκ μέσα στο μυαλό μου ήταν ένα ελάφι που έτρεχε στις πηγές απ' την αρχή. Κάτι που συμβαίνει και με την Χριστίνη. Είναι δύσκολο να το εξηγήσω αυτό το μαγικό πράγμα» μάς εξηγεί ο Α. Μαντάς. «Είναι το άγγιγμα. Το αγκάλιασμα των κορμιών δεν είναι τίποτ' άλλο από το σημάδι που κάνει μια ψυχή σε μια άλλη. Η ποίηση της Ρουκ ήταν ένα ατελείωτο αγκάλιασμα κορμιών. Έτσι δουλέψαμε και με την Χριστίνη. Αυτή η παράσταση είναι το αποτέλεσμα 1.396 αγκαλιών - όσες και οι λέξεις του κειμένου! Η Ρουκ έγραφε για τις εκπλήξεις της παιδικής ηλικίας. Η έκπληξη αυτή γεννά την πνευματικότητα. Μιλούσε για τον έρωτα μέσα στη μνήμη... σκόπευε λοιπόν στην αθανασία». 

«Η ποίηση της Κατερίνας μού έδωσε στην αρχή μελαγχολία, λύπη, αλλά μετά κατάλαβα την δύναμη στα ποιήματά της για ζωή. Δεν ξεχωρίζω κάποιο συγκεκριμένο ποίημά της. Τα λατρεύω όλα» μάς λέει η Χριστίνη με τόση αλήθεια και τρυφερότητα. 

Για το θέατρο και την αναπηρία 

«Η Χριστίνη, από τη μία είναι σαν ένα παιδί, ελεύθερο παντοτινά, τρισαγνότατο, που πιστεύει πως κάποιος άγγελος την κατέβασε με καλαθάκι από τον ουρανό και από την άλλη σαν μητέρα που έχει πέσει στη σκάλα, κατρακυλώντας. Μιλάω ίσως κάπως ωμά, γιατί πιστεύω ότι για οποιοδήποτε ευαίσθητο θέμα θα πρέπει να μιλάμε και να το αντιμετωπίζουμε με μια σκληρή τρυφερότητα. Είναι πάρα πολύ δύσκολο, εννοείται και θεσμικά, για έναν ανάπηρο άνθρωπο να ενταχθεί στην κοινωνία γενικά, όχι μόνο σε μια παράσταση. Η Χριστίνη, όμως, μού δίδαξε ένα μεγάλο μάθημα: δεν μιλάμε μόνο με το στόμα οι άνθρωποι, μιλάμε με τα κύτταρα ολόκληρου του σώματός μας. Ξέρεις τι μου είπε προχθές μετά την παράσταση; "Οταν βρίσκομαι εκτός πραγματικότητας, τότε γίνομαι ηθοποιός" - αυτό μού είπε. Η Χριστίνη είναι ένα εξαιρετικά προικισμένο πλάσμα, το οποίο κατά έναν παράξενο τρόπο, μέσα από το δικό της σπάνιο φίλτρο, δεν μεμψιμοιρεί για την αναπηρία του. Γιατί λοιπόν να το κάνουμε εμείς;...». 

«Έπαιζα δέκα χρόνια σε ομάδες ΑΜΕΑ. Στη σκηνή είναι όλοι χαρούμενοι, όπως και μέσα στον ρόλο τους. Για τους αναπήρους, είναι κατόρθωμα που παίζουμε όλους αυτούς τους δύσκολους ρόλους. Το θέατρο δημιουργεί τις πιο δυνατές συγκινήσεις!» μάς λέει η Χριστίνη. «Το ένιωσα αμέσως και με τη συνεργασία μου με τον Λευτέρη Βογιατζή: ένας δάσκαλος, ένας μεγάλος ηθοποιός και σκηνοθέτης. Εδώ, στο θέατρό του πάλι, τώρα, με αυτή την νέα παράσταση, όλα πια είναι αναμνήσεις συγκινητικές. Δεν έχω ξεχάσει τα λόγια του Λευτέρη, τις οδηγίες του... Τού οφείλω πολλά. Το θέατρο το συγκεκριμένο, το θεωρώ σπίτι μου». 

...Δεν τους ευχαριστούμε. Τους ευγνωμονούμε... Σήμερα και αύριο οι δύο τελευταίες παραστάσεις. 

Info 

Για δύο μόνο ακόμα παραστάσεις: 
Σήμερα Σάββατο 27/1 στις 18.00 και αύριο Κυριακή 28/1 στις 22.00. 
Σύλληψη: Αντρέας Μαντάς 
Μουσική: Martin Rev Video 
Guests: Rutanya Alda, Arleen Schloss 
Φωτογραφίες: Βασίλης Γεροντάκος 
Στο θέατρο της Οδού Κυκλάδων - Λευτέρης Βογιατζής (Κυκλάδων 11, Κυψέλη, τηλ.: 2108217877)