Πρόκειται για μια εμβληματική όπερα του 20ού αιώνα: Η «Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ» του Ντμίτρι Σοστακόβιτς, σε σκηνοθεσία της Φανί Αρντάν, επιστρέφει από απόψε στη Λυρική Σκηνή όπου είχε πρωτοπαρουσιαστεί το 2019. Η υπόθεση, η οποία βασίζεται σε νουβέλα του Νικολάι Λεσκόφ, έχει κεντρική ηρωίδα την Κατερίνα Ισμαήλοβα, μια γυναίκα εγκλωβισμένη σε έναν πλούσιο γάμο και παραμελημένη.
Ως εκ τούτου ερωτεύεται έναν από τους εργάτες του αγροκτήματος και για χάρη του φτάνει ώς τον φόνο του πεθερού και του συζύγου της. Κατόπιν παντρεύεται τον αγαπημένο της, μα η κατάληξη είναι τραγική για την ίδια. Ο Σοστακόβιτς, που μεγάλωσε μεν στην προεπαναστατική Ρωσία, μα ενηλικιώθηκε μέσα στη Ρωσική Επανάσταση, επέλεξε να σατιρίσει, με μεγάλη οξυδέρκεια, θεσμούς της εποχής, όπως η εκκλησία και η τσαρική αστυνομία. Η μετέπειτα σχέση του συνθέτη με το σταλινικό καθεστώς μόνο εύκολη δεν ήταν και η συγκεκριμένη όπερα λογοκρίθηκε.
Ωστόσο έτυχε τεράστιας αποδοχής από το κοινό τότε (πρωτοπαρουσιάστηκε το 1934 σε ένα από τα παλαιότερα λυρικά θέατρα της Ρωσίας, το Μιχαηλόφσκι, και λίγο αργότερα στο Θέατρο Τέχνης Στανισλάφσκι της Μόσχας) και καταγράφηκε ως η σημαντικότερη όπερα της σοβιετικής περιόδου. Μέχρι που πήγε και ο ίδιος ο Στάλιν να παρακολουθήσει την παράσταση όταν ανέβηκε από τα Μπολσόι, έφυγε, όμως, πριν από το τέλος της και αυτό κήρυξε τη λήξη και για την παρουσίαση οποιασδήποτε άλλης δημιουργίας του Σοστακόβιτς. Το πλήγμα ήταν τόσο μεγάλο, ώστε ο ίδιος να μην ολοκληρώσει καμία άλλη όπερα μέχρι τον θάνατό του - παρότι άφησε προσχέδια για αρκετά λυρικά έργα.
Η Φανί Αρντάν, η σπουδαία Γαλλίδα πρωταγωνίστρια του θεάτρου και του σινεμά, η μούσα των Τριφό, Τζεφιρέλι και Πολάνσκι, αποφάσισε να δώσει έμφαση σε ζητήματα όπως η ατομική ελευθερία, η τόλμη και τα «πυρακτωμένα όρια», όπως τα χαρακτηρίζει η ίδια. Δέχθηκε να απαντήσει σε ερώτημά μας το οποίο αφορούσε το γυναικείο ζήτημα. Τη ρωτήσαμε αν βλέπει κοινά χαρακτηριστικά της Κατερίνας του έργου και της σύγχρονης γυναίκας, κυρίως ως προς τους αγώνες που είναι ακόμα να δοθούν. «Για μένα, σε όλη την ιστορία του κόσμου υπήρχαν πάντα ελεύθερες γυναίκες», μας απάντησε.
«Και ήταν σαν φώτα στο σκοτάδι και ως τέτοια είχαν απίστευτη δύναμη να συνεχίσουν. Η αληθινή ελευθερία δεν δίνεται ποτέ, πάντα αφαιρείται. Πάντα σκέφτομαι ότι το να παλεύεις για την ελευθερία είναι πιο σημαντικό από το να παλεύεις για την εξουσία... ακριβώς γιατί η εξουσία συχνά διαφθείρει. Τι νόημα έχει να αγωνιστείς για να διαφθαρείς στο τέλος;».
Η παραγωγή είναι αποτέλεσμα μιας δημιουργικής ομάδας που, υπό την καθοδήγηση της Αρντάν, αποτελείται από τον Τομπίας Χόαϊζελ (βραβευμένο Γερμανό σκηνογράφο), τη Μιλένα Κανονέρο (ενδυματολόγο, ήδη με τέσσερα Οσκαρ στο ενεργητικό της), την Πέτρα Ράινχαρτ (Γερμανίδα ενδυματολόγο του θεάτρου και της όπερας), τον Λούκα Μπιγκάτσι (πολυβραβευμένο Ιταλό διευθυντή φωτογραφίας) και την κολεκτίβα (ΛΑ)ΟΡΝΤ. Τη Λαίδη Μάκβεθ ερμηνεύει η διακεκριμένη Ρωσίδα υψίφωνος, με την ιδιαίτερη φωνητική και σκηνική παρουσία, Σβετλάνα Σοζντάτελεβα, ενώ τον ρόλο του Σεργκέι θα ερμηνεύσει ο τενόρος Σεργκέι Σεμισκούρ, σολίστ του Θεάτρου Μαριίνσκι της Αγίας Πετρούπολης. Τον ρόλο του Μπορίς κρατάει ο διακεκριμένος Ελληνας μπασοβαρύτονος Γιάννης Γιαννίσης.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: 21, 24, 27, 31/10 και 5, 9/11/2023, στις 19.30 (Κυριακή: 18.30) στην Εθνική Λυρική Σκηνή (Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος). Μουσική διεύθυνση: Φαμπρίτσιο Βεντούρα. Σκηνοθεσία: Φανί Αρντάν. Τη Χορωδία της ΕΛΣ διευθύνει ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος. Προπώληση εισιτηρίων (10-90€): Ταμεία της ΕΛΣ (καθημερινά 9.00-21.00 | 2130885700) και www.ticketservices.gr
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας