«Το Φεστιβάλ έχει ιστορία, πάνω σ’ αυτή θα χτίσουμε»

Οι πρώτες λέξεις που ανταλλάσσουμε είναι στα ελληνικά. «Παίρνω εντατικά μαθήματα», λέει η Γαλλίδα παραγωγός Ελίζ Ζαλαντό, που από χθες είναι η νέα γενική διευθύντρια του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, διάδοχος του Δημήτρη Εϊπίδη.

Τη διόρισε ο υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς αποδεχόμενος σχετική πρόταση του Δ.Σ. Θα έρθει στην Ελλάδα την επόμενη εβδομάδα και θα πιάσει δουλειά. Το πρώτο βήμα, δικό της και του Δ.Σ., είναι να προκηρυχθεί η θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή («ή της καλλιτεχνικής διευθύντριας», με διορθώνει και χαίρομαι πολύ).

Η 47χρονη Ζαλαντό, με εξαιρετικές σπουδές πολιτικών επιστημών και νομικής (με ειδίκευση στα θέματα του σινεμά) ξέρει πολύ καλά και την κινηματογραφική βιομηχανία και την Ελλάδα.

Πρωτοήρθε το 2010 ως ακόλουθος οπτικοακουστικού της γαλλικής πρεσβείας για να ιδρύσει και να διευθύνει το Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου, αλλά και για να υπηρετήσει και το ελληνικό σινεμά ως μέλος του Δ.Σ. του ΕΚΚ (2011-2014) επιλεγμένη από τον τότε υπουργό Πολιτισμού Παύλο Γερουλάνο.

Τώρα, βέβαια, αναλαμβάνει έναν πολύ πιο βαρύ ρόλο. Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, πληγωμένο από την κρίση, έχει ανάγκη από τόνωση και ανοίγματα. Αξίζει να πούμε ότι η Ζαλαντό έχει μεγαλώσει στο Festival des Trois Continents (Φεστιβάλ Τριών Ηπείρων) της Νάντης, από τα καλύτερα μικρά της Ευρώπης, δημιούργημα του πατέρα της.

• Αν και Γαλλίδα, είστε πολύ γνωστή για τη δουλειά που κάνατε στην Ελλάδα γύρω από το σινεμά.

Δεν έκανα θαύματα, τη δουλειά μου έκανα· αυτό για το οποίο πληρωνόμουν.

• Τώρα, ίσως, θα πρέπει να κάνετε θαύματα. Αλλά, γιατί ειδικά το Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, υπάρχουν τόσα καλά και μεγαλύτερα από το δικό μας στην Ευρώπη.

Γιατί πρώτον είναι ένα φεστιβάλ που το ξέρω καλά, εδώ και είκοσι χρόνια. Και δεύτερον, γιατί είναι ελληνικό. Αγαπώ πολύ το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, έχουν παιχτεί σ’ αυτό ταινίες μου, ήμουνα μέλος στην κριτική του επιτροπή.

• Εχετε στο μυαλό σας σοβαρές αλλαγές;

Μου είναι πολύ δύσκολο να πω «θα τα αλλάξω όλα». Είμαι πολύ πραγματίστρια, άρα η προσέγγισή μου θα είναι προσεκτική και ταυτόχρονα στρατηγική. Δεν έρχομαι με μεγάλες ιδέες και λόγια, δεν θα πω «ξεκινάμε από το μηδέν».

Το Φεστιβάλ έχει μια ιστορία και πάνω σ’ αυτήν θα χτίσουμε. Είναι ένας θεσμός που λειτουργεί, με περιόδους λαμπρές αλλά και με περιόδους δύσκολες -για διαφορετικούς κάθε φορά λόγους.

Το πανόραμα των φεστιβάλ στον κόσμο έχει, επίσης, αλλάξει, η κινηματογραφική βιομηχανία έχει αλλάξει, άρα πρέπει και η Θεσσαλονίκη να προσαρμοστεί. Σίγουρα υπάρχουν πρωτοβουλίες που πρέπει να παρθούν, νέα πράγματα να εφαρμοστούν.

Αλλά, προς θεού, δεν «σπας» ένα εργαλείο που δουλεύει. Θα πρέπει να πάρουμε τον χρόνο μας, να εξετάσουμε τα πράγματα, να σκεφτούμε. Ηδη κατέθεσα κάποιες ιδέες μου όταν πέρασα από συνέντευξη στο Δ.Σ. Αλλά δεν βιάζομαι, ούτε έχω έτοιμες συνταγές.

• Υπάρχουν, πάντως, σκηνοθέτες που τόσα χρόνια, μετά τη διεθνοποίηση του θεσμού, επιμένουν ότι το ελληνικό τμήμα δεν έχει τη θέση που του αρμόζει. Τώρα που μια Γαλλίδα ανέλαβε τη θέση της γενικής διευθύντριας άρχισαν πάλι να φοβούνται και να διαμαρτύρονται.

Ξέρω ότι οι σχέσεις του Φεστιβάλ με το ελληνικό σινεμά δεν ήταν πάντα εύκολες, αλλά σε γενικές γραμμές κράτησε πάντα σχέση με την ελληνική βιομηχανία, υπάρχει η Αγορά, δίνονται πολλές ενισχύσεις σε νέους σκηνοθέτες και, σε τελική ανάλυση, είναι ένα ελληνικό φεστιβάλ.

Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να εξαφανιστούν οι ελληνικές ταινίες, ακόμα κι αν το γαλλικό σινεμά είναι καλύτερο από το ελληνικό.

Δεν είμαι τυφλή ιδεολόγος. Προσπαθώ να δω το συμφέρον του Φεστιβάλ και το συμφέρον της βιομηχανίας. Δεν ξεκινάω δογματικά με το τι σημαίνει «διεθνές φεστιβάλ». Κάθε φεστιβάλ έχει τις ρίζες του.

Αλλωστε δεν είμαι καν καλλιτεχνική διευθύντρια· η δικιά μου δουλειά συνίσταται κυρίως να βρω συνέργειες, να αυξήσω τον προϋπολογισμό και να φέρω σε ισορροπία τα οικονομικά μεγέθη, να ενισχύσω τον διεθνή χαρακτήρα του Φεστιβάλ, να αναπτύξω νέες στρατηγικές σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Αλλά, όχι «αυτή την ταινία την παίρνουμε», «αυτή δεν την παίρνουμε». Θα συνεργαστώ με τον καλλιτεχνικό διευθυντή.

• Για να καταλάβουμε, το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα αποτελείται τώρα μόνο από πρώτες ή δεύτερες ταινίες. Είναι δουλειά αποκλειστικά του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή να κρατήσει ή να αλλάξει αυτή τη σύλληψη;

Εχω κι εγώ ιδέες, αλλά όχι άποψη. Υπό κανονικές συνθήκες ο καλλιτεχνικός διευθυντής δίνει τον τόνο και την ταυτότητα στο φεστιβάλ, σε συνεργασία προφανώς με τον γενικό διευθυντή. Είναι η πρώτη φορά που δοκιμάζεται κάτι τέτοιο στη Θεσσαλονίκη.

Πιστεύω ότι θα καταφέρουμε να αποσαφηνίσουμε τους ρόλους του καθενός μας και να προσαρμοστούμε σ’ αυτούς. Ολα θα γίνουν σιγά σιγά, θα δοκιμαστούν στην πράξη.