Φεβρουάριο διόρισαν, Ιανουάριο απολύουν

Και ξαφνικά την Τρίτη ο υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς ανακοίνωσε την «πλήρη ανασυγκρότηση των οργάνων διοίκησης του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου». Δηλαδή έπαυσε το προηγούμενο Δ.Σ., αυτό που ο Νίκος Ξυδάκης είχε επιλέξει και ο ίδιος ως υπουργός (μαζί με τον Νίκο Ξυδάκη) είχε διορίσει τον Φεβρουάριο του 2015 εν μέσω ενθουσιασμού και επαίνων από τον κινηματογραφικό χώρο και τον Τύπο.

Συγκεκριμένα απομάκρυνε τον πρόεδρο του Δ.Σ. Αλέξη Γρίβα και τα μέλη Γιάννη Δασκαλοθανάση, Κώστα Λιβιεράτο, Γιώργο Μαυροψαρίδη. Δυο μέλη είχαν ήδη παραιτηθεί, οι κυρίες Ολια Λαζαρίδου και Εύα Στεφανή. Και ένα μόνο μέλος του προηγούμενου Δ.Σ., ο κριτικός κινηματογράφου της «Αυγής» Κώστας Τερζής, διορίστηκε και στο νέο αναβαθμιζόμενος στη θέση του αντιπροέδρου.

Από μόνη της η απόφαση είναι σημαντική για το μέλλον του οργανισμού. Γίνεται, όμως, ακόμα σημαντικότερη από τη σαφέστατη πρόθεση του Αριστείδη Μπαλτά να προχωρήσει αμέσως σε απομάκρυνση και του γενικού διευθυντή του Κέντρου Γρηγόρη Καραντινάκη. Τον είχε διορίσει ο ίδιος τον Ιούνιο του 2015, αφού πρώτα είχε εκλεγεί (ομόφωνα) από το Δ.Σ., όπως προβλέπει ο νόμος. Kαι ήταν το πρόσωπο που ζητούσε επίμονα ο κινηματογραφικός χώρος.

Ο υπουργός προτρέπει τώρα το νέο Δ.Σ. που διόρισε «να οργανώσει την κατά τον νόμο προβλεπόμενη διαδικασία για τη στελέχωση της θέσης του νέου γενικού διευθυντή».

Η θητεία, όμως, του Γρηγόρη Καραντινάκη είναι τριετής και η απομάκρυνσή του προϋποθέτει, σύμφωνα πάντα με τον νόμο, διαπιστωμένη έλλειψη εμπιστοσύνης προς το πρόσωπό του τόσο από τον υπουργό Πολιτισμό όσο και από το Δ.Σ. Προφανώς ο κ. Μπαλτάς θεωρεί δεδομένη την αντίρρηση του νέου Δ.Σ. στη συνέχιση της θητείας του Γρηγόρη Καραντινάκη. Τι θα κάνει αυτός; Θα παραιτηθεί ή θα περιμένει να τον απολύσουν;

«Δυσλειτουργίες» και «μονομερείς ενέργειες»

Στην ανακοίνωσή του ο κ. Μπαλτάς υποστηρίζει ότι η απόφασή του να παύσει το Δ.Σ. του ΕΚΚ και να ανάψει πράσινο φως για την απομάκρυνση του Καραντινάκη έγινε «μετά από έγγραφες καταγγελίες τεσσάρων μελών του Δ.Σ.» για «εμφανείς δυσλειτουργίες που παρουσίασε η διοίκηση στη μέχρι σήμερα θητεία της» και για «μονομερείς ενέργειες του Προέδρου και του Γενικού Διευθυντή του ΕΚΚ που δεν συνάδουν προς τις αρχές της χρηστής διοίκησης ενός οργανισμού δημοσίου συμφέροντος».

Ο υπουργός Πολιτισμού αναφέρει «ενδεικτικά»:

• α) τη σύναψη σύμβασης μεταξύ προέδρου και γενικού διευθυντή για τον καθορισμό αποδοχών του τελευταίου, οι οποίες υπερβαίνουν τις κατά τον νόμο προβλεπόμενες,
• β) ότι με την ίδια σύμβαση ο Γρ. Καραντινάκης δικαιούται πλήρη αποζημίωση για όλη τη θητεία του στην περίπτωση που λήξει για οποιονδήποτε λόγο,
• γ) την απόπειρα να επιβληθούν «υπέρμετροι και δυσανάλογοι περιορισμοί» στους εργαζόμενους στο ΕΚΚ με την υπογραφή «ρήτρας εμπιστευτικότητας»,
• δ) τη μη τήρηση πρακτικών στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. και ε) τη «δυστοκία» στη διερεύνηση προηγούμενων διαχειριστικών χρήσεων του ΕΚΚ.

Ο γενικός διευθυντής και ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Κέντρου Κινηματογράφου με ανακοινώσεις τους (παρατίθενται δίπλα) υποστηρίζουν τη νομιμότητα των πράξεών τους. Αρνούνται, επιπλέον, ότι υπήρξε «δυστοκία» στoν διαχειριστικό έλεγχο. Τέλος, όσον αφορά την «εχεμύθεια», εξηγούν ότι ζητήθηκε από τους εργαζόμενους στο Κέντρο επειδή πολλά έγγραφα και κυρίως εγκρίσεις έφευγαν δεξιά κι αριστερά πριν καν εκδοθούν δελτία Τύπου και αναρτηθούν οι αποφάσεις στη Διαύγεια. Σε επιστολή του το σωματείο των εργαζομένων τόνιζε τότε ότι αν και δεν δέχεται το ιδιωτικό συμφωνητικό εχεμύθειας, επιθυμεί «ειλικρινώς να συνδράμει στην προσπάθεια να λυθεί το θέμα με τις διαρροές και να βρεθεί αποτελεσματική και δίκαιη για όλους λύση».

Χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου;

Οι απορίες από την εξέλιξη στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, σε μια κρίσιμη εποχή για το σινεμά μας, είναι πολλές. Γιατί οι Καραντινάκης-Γρίβας, που ξεκίνησαν ως «εκλεκτοί» του υπουργείου Πολιτισμού και του κινηματογραφικού χώρου, αποπέμφθηκαν τόσο γρήγορα και μάλιστα χωρίς να τους βαραίνουν φοβερές καταγγελίες; Ο Καραντινάκης ήταν πάντα στον χώρο της Αριστεράς (από το ΚΚΕ στον ΣΥΡΙΖΑ), αν και ποτέ δεν είχε στενές σχέσεις με τον πολιτιστικό τομέα του κόμματος έχοντας πάρει κατά καιρούς εντελώς διαφορετικές θέσεις, για παράδειγμα στο θέμα των «κινηματογραφιστών στην ομίχλη» και στον νόμο Γερουλάνου. Ο ίδιος, πάντως, δεν έκρυβε τον τελευταίο καιρό ότι την ίδια στιγμή που διοριζόταν από τους Μπαλτά-Ξυδάκη, ξεκινούσε μέσα στο Δ.Σ. η «αντιπολίτευση».

Θα μπορούσε, πάντως, ο υπουργός Πολιτισμού, άσχετα από την επιλογή του να αλλάξει τα πρόσωπα στο ΕΚΚ, να έχει μια καλή κουβέντα για το έργο που ήδη έγινε. Τις εγκρίσεις σχεδίων παραγωγής και τα υγιή οικονομικά του (ταμειακά διαθέσιμα 5 εκατ.).

Αλέξης Γρίβας

Ιδιοτελείς κύκλοι και πρόσωπα

Σε ανακοίνωσή του ο παυθείς πρόεδρος του Δ.Σ. ζητά από το υπουργείο Πολιτισμού, αφού προέβη στην απόφασή του έπειτα από «έγγραφες καταγγελίες τεσσάρων μελών του Δ.Σ.», να τις δημοσιοποιήσει. Και υποστηρίζει ότι «τουλάχιστον τα δύο από τα τρία μέλη στα οποία αναφέρεται ότι παραιτήθηκαν δεν κατέθεσαν συγκεκριμένες γραπτές καταγγελίες».

Επιμένει ότι ουδεμία δυσλειτουργία παρουσιάστηκε στη διαχείριση των θεμάτων του ΕΚΚ. «Αντίθετα, Δ.Σ. και Γενικός Διευθυντής αποκατέστησαν και επιτάχυναν όλες τις σχετικές διαδικασίες, από εγκρίσεις σχεδίων ταινιών (75 μέχρι σήμερα), μέχρι την αναθεώρηση λειτουργικών αναγκών για χρηματοδοτήσεις, την επανακατάρτιση του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, την απελευθέρωση μεγάλου αριθμού ταινιών που επί χρόνια παρακρατούνταν από ιδιώτη και την επιστροφή τους στους έχοντες τα δικαιώματα, την επιστροφή στους εργαζόμενους αναδρομικών παρακρατηθέντων επί μακρό χρονικό διάστημα κ.λπ.».

Διαψεύδει ότι υπήρξε «θέληση εκ μέρους του υπουργού να ενημερωθεί και να συμβάλει στην εκτόνωση των εσωτερικών εντάσεων και στην επίλυση των προβλημάτων», του ΕΚΚ, όπως τονίζει η ανακοίνωση του Αρ. Μπαλτά.

Και καταλήγει: «Το Υπουργείο Πολιτισμού αποδεικνύει ότι με την αρωγή ιδιοτελών κύκλων και προσώπων, δεν ευνοεί πραγματικά την κάθαρση των κακώς εχόντων στο ΕΚΚ, έναν από τους κύριους σκοπούς τους οποίους εκλήθη να υπηρετήσει το μόλις αποπεμφθέν Δ.Σ., το οποίο στη 10μηνη θητεία του κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια για την εκπλήρωση των στόχων του και κυρίως για την ενθάρρυνση στο πλαίσιο των οικονομικών πενιχρών δυνατοτήτων του, της ελληνικής δημιουργικής κινηματογραφικής παρουσίας».

Τα νέα πρόσωπα

Από την «Κανιγκούντα» στο ΕΚΚ

Ο Γιάννης Λεοντάρης, επίκουρος καθηγητής του τμήματος Θεατρικών Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, διορίστηκε πρόεδρος του νέου Δ.Σ. του ΕΚΚ. Γνωστός αρχικά ως σκηνοθέτης βραβευμένων ταινιών μικρού μήκους και ντοκιμαντέρ, στράφηκε στη συνέχεια στη σκηνοθεσία θεάτρου και υπήρξε ιδρυτής της ιστορικής πια ομάδας «Κανιγκούντα», που από το 2000 έως το 2013 κυριάρχησε στον χώρο με τολμηρές, μορφολογικά και πολιτικά, παραστάσεις παρέμβασης.

Αντιπρόεδρος είναι ο Κώστας Τερζής (κριτικός σινεμά) και απλά μέλη ο σκηνοθέτης-παραγωγός Τίμων Κουλμάσης, ο σεναριογράφος-σκηνοθέτης Θανάσης Σκρουμπέλος, η σκηνοθέτιδα, μοντέζ και συγγραφέας Ελισάβετ Χρονοπούλου, ο οικονομολόγος Δημήτρης Παπαϊωάννου και ο Jan Rofekamp, παραγωγός και ειδικός σε θέματα διεθνούς προώθησης ταινιών.

Ολια Λαζαρίδου - Εύα Στεφανή

Γιατί είχαμε παραιτηθεί από Δ.Σ.

«Επιθυμούμε να διευκρινίσουμε ότι οι παραιτήσεις μας, που προηγήθηκαν της παύσης του Δ.Σ. του ΕΚΚ από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, προέκυψαν από τις έντονες διαφωνίες που είχαμε σχετικά με καίρια ζητήματα διακυβέρνησης και λειτουργίας του.

»Δεν δημοσιοποιήσαμε τις παραιτήσεις μας νωρίτερα για να μην οξύνουμε το κλίμα αντιπαράθεσης που ήταν παρόν στη διάρκεια των συνεδριάσεων του Δ.Σ και να μη δημιουργήσουμε περαιτέρω εντάσεις στον κινηματογραφικό χώρο. Κρίναμε ότι δεδομένων των συνθηκών η παράταση της παραμονής μας στο ΕΚΚ ήταν ανώφελη.

»Αποφύγαμε την έγγραφη καταγγελία ή τη δημόσια τοποθέτηση, με εξαίρεση το “συμφωνητικό εχεμύθειας” που ζητήθηκε από τους εργαζόμενους και τα μέλη του Δ.Σ. Σε αυτήν την περίπτωση ανακοινώσαμε εγγράφως την αντίθεσή μας με ανακοίνωση στο ΕΚΚ και κοινοποίηση στο υπουργείο Πολιτισμού με το σκεπτικό ότι πρακτικές τέτοιου είδους εναντιώνονται στην αρχή της διαύγειας και του ελεύθερου λόγου.

»Λυπούμαστε για το ότι οι εσωτερικές προστριβές δεν μας επέτρεψαν να ασχοληθούμε πιο ενεργά με ζητήματα άμεσης προτεραιότητας, όπως ο ειδικός φόρος επί των εισιτηρίων ή με θέματα κινηματογραφικής παιδείας, που είναι του γνωστικού μας πεδίου και ενδιαφέροντος.

Στη διάρκειά της θητείας μας δεν καταφέραμε ούτε στο ελάχιστο να κατανοήσουμε και να ξεμπλέξουμε αυτό το αξεδιάλυτο θλιβερό κουβάρι, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου. Αποτύχαμε».

Επικροτεί η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών

H Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών χαιρετίζει την απόφαση του Αριστείδη Μπαλτά χαρακτηρίζοντάς την «θαρραλέα και πέρα για πέρα θετική ενέργεια».

Και τονίζει ότι «είναι πλέον καθήκον του νέου Δ.Σ. να επαναφέρει το ΕΚΚ στη δημόσια αποστολή του, στηρίζοντας την ελεύθερη καλλιτεχνική έκφραση με μοναδικό κριτήριο την Τέχνη.

Η νέα Διοίκηση οφείλει να φανεί άξια και ικανή να συνεργαστεί με τους δημιουργούς και όλη την κινηματογραφική κοινότητα για να ξανακάνουμε το ΕΚΚ ουσιαστικό και αναπτυξιακό φορέα της Ελληνικής Κινηματογραφίας».

Γρηγόρης Καραντινάκης

Παράλληλη δράση στον ίδιο χωροχρόνο

«Τόσα πολλά ψέματα και μισές αλήθειες στο δελτίο Τύπου του ΥΠΠΟΑ που καταγγέλλει το πρόσωπό μου, για να απολύσουν ένα διευθυντή ο οποίος είχε επιλεγεί ομόφωνα από το Δ.Σ και διοριστεί μόλις 6 μήνες πριν, επειδή δεν αρέσουν τελευταίως οι απόψεις του;

»Οπως κάθε εργαζόμενος υπέγραψα σύμβαση, την οποία το ΥΠΠΟΑ καταγγέλλει ως “μονομερή ενέργεια που δεν συνάδει με τις αρχές χρηστής διοίκησης”.

Από πότε η σύναψη σύμβασης εργαζομένου με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του θεωρείται μη χρηστή ενέργεια;

Εν γνώσει μάλιστα της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ και των νομικών του συμβούλων ότι εκκρεμεί αγωγή προσώπου για τον μη διορισμό του στη θέση του Γενικού Διευθυντή, θεωρώντας τον δικό μου διορισμό παράνομο καθώς και παράνομες όλες τις αποφάσεις που έχω λάβει μέχρι σήμερα που αφορούν εγκρίσεις ταινιών που δεσμεύουν ποσά σε κινηματογραφιστές.

»Ουδέποτε καθορίστηκαν από εμένα αποδοχές που υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα στη σχετική κοινή υπουργική απόφαση και όσα ορίζει ο ν. 3905/2010 για τις αποδοχές του Γενικού Διευθυντή.

Από την πρώτη μέρα της μισθοδοσίας μου δεν έχω λάβει κανένα επιπλέον ποσό πέραν των 2.200 ευρώ μικτών, που ορίζει η σχετική κοινή υπουργική απόφαση ή επιδόματος για τη θέση του Γενικού Διευθυντή του ΕΚΚ. Η απόδειξη είναι στις οικονομικές υπηρεσίες και στη διάθεση οποιουδήποτε αμφισβητεί την αλήθεια.

Το ζήτημα όμως είναι αυτό που αναφέρεται στο τέλος του δελτίου Τύπου του ΥΠΠΟΑ. Μη αναγνωρίζοντας το αυτοδιοίκητο του ΕΚΚ, υποχρεώνει το νέο Διοικητικό Συμβούλιο να “οργανώσει” την κατά νόμο προβλεπόμενη διαδικασία για τη στελέχωση της θέσης του νέου Γενικού Διευθυντή.

»Η νέα ηγεσία του ΥΠΠΟΑ, που δεν διαφέρει από την προηγούμενη, αποδοκιμάζει τις επιλογές της προηγούμενης, ενώ οι αποφάσεις της προηγούμενης φέρουν τις υπογραφές της σημερινής. Αυτό στη γλώσσα του κινηματογράφου λέγεται “παράλληλη δράση” στον ίδιο χωροχρόνο.

»Εξάλλου πρέπει να απαντηθούν τα σημαντικά ερωτήματα και όχι αυτά που αποπροσανατολίζουν από την ουσία. Είναι γνωστό ποιοι στήριξαν τον ν. 3905/2010 και ποιοι τον καταψήφισαν. Αυτοί όμως που τον καταψήφισαν και είναι ίδιοι μ’ αυτούς που κατήργησαν και τον βασικό πόρο του ελληνικού κινηματογράφου από τα κινηματογραφικά εισιτήρια, θα πρέπει ν’ απαντήσουν στην αγωνία των ανθρώπων του σύγχρονου πολιτισμού: πώς θα στηρίξουν την κινηματογραφική τέχνη μετά και την εξάντληση των τελευταίων διαθέσιμων πόρων του ΕΚΚ, που η αποπεμφθείσα διοίκηση κατάφερε να συγκεντρώσει;

»Οταν αναφερόμουν σε προηγούμενη δήλωσή μου ότι “εξάλλου όλους μας περιμένει στη γωνία ο Βισίνσκι” δεν γνώριζα ότι ήμουν ήδη εκεί».