Η παράφωνη σοπράνο

Ο Ξαβιέ Ζιανολί, από τους πιο αγαπητούς σκηνοθέτες στη χώρα του, τη Γαλλία, έχει βρεθεί δύο φορές στο Διαγωνιστικό του Φεστιβάλ Κανών (με τα «Quand j’étais chanteur» το 2006 και το «À l’origine» το 2009) και σε κάθε του ταινία καταπιάνεται, με κάποιον τρόπο, με τη σχέση του καλλιτέχνη με τη φήμη, την αναγνώριση, την εκπλήρωση του οράματός του. Αλλά σε καμία όσο στη νέα του ταινία, «Μαργκερίτ», που διαγωνίστηκε φέτος στο Φεστιβάλ Βενετίας και προβάλλεται τώρα στις ελληνικές αίθουσες.

Η Κατρίν Φρο, η εκπληκτική και τόσο ευμετάβλητη ηθοποιός που απολαύσαμε στα «Δείπνο ηλιθίων», «Το κορίτσι που γυρίζει τις σελίδες» και πιο πρόσφατα στην «Υψηλή μαγειρική», υποδύεται τη Μαργκερίτ, μια πλούσια κυρία στο Παρίσι του ’20 που έχει ένα μόνο τεράστιο πάθος: να τραγουδά όπερα, παρ’ ότι είναι απόλυτα, εκνευριστικά παράφωνη.

Κάθε τόσο, η Μαργκερίτ διοργανώνει σουαρέ, όπου η καλή κοινωνία, οι περίεργοι, οι αργόσχολοι και οι σνομπ μαζεύονται και, καταναλώνοντας ακριβά εδέσματα και σαμπάνια, περνούν την ώρα τους ακούγοντάς την και κοροϊδεύοντάς την απροκάλυπτα.

Οταν ένας μουσικοκριτικός διακρίνει ότι υπάρχει κάποια ευαισθησία στην κακοφωνία της, η Μαργκερίτ θα αποφασίσει, με την προτροπή του συζύγου και του μπάτλερ της και με την καθοδήγηση ενός καθηγητή-φίρμα, να δώσει ένα ολόδικό της ρεσιτάλ σε κοινό. Ξέφρενη, διασκεδαστική, συγκινητική κι απελευθερωτική, η ιστορία της «Μαργκερίτ» προέκυψε στον Ξαβιέ Ζιανολί όταν έμαθε περισσότερα πράγματα για την πραγματική παράφωνη σοπράνο Φλόρενς Φόστερ Τζένκινς.

«Πριν από χρόνια, άκουσα στο ραδιόφωνο τον “Μαγικό Αυλό” από μια απίστευτη τραγουδίστρια, εντελώς παράφωνη. Εμεινα με το στόμα ανοιχτό, γέλασα, ήταν πάρα πολύ αστείο, άκουγα και τον δίσκο που έπαιζε κι ήταν γδαρμένος, κατάλαβα ότι ήταν κάποια παλιά ηχογράφηση και μου έμεινε στο μυαλό» εξηγεί ο Ζιανολί για την πηγή της έμπνευσής του.

Κι ο σκηνοθέτης ξεκίνησε την έρευνα για τη φωνή που τον είχε τόσο απρόσμενα εντυπωσιάσει: «Ανακάλυψα ότι το όνομα της τραγουδίστριας ήταν Φλόρενς Φόστερ Τζένκινς, ήταν μια πλουσία στην Αμερική του ’40, λάτρευε την όπερα αλλά δεν είχε ιδέα ότι η φωνή της ήταν τόσο κακή.

Στον κύκλο της, που αποτελούσε και το κοινό της, κανείς δεν τολμούσε να της το πει, είτε γιατί απολάμβαναν τη χλιδή που τους προσέφερε όταν τους φιλοξενούσε, είτε γιατί ήταν απλώς υποκριτές. Η ιστορία της είναι διασκεδαστική, αλλά αποκαλύπτει και μια σκληρή πλευρά της ανθρώπινης φύσης κι αυτή ήταν που θέλησα να εξερευνήσω με το “Μαργκερίτ”».

Οπως διαπίστωσε ο Ζιανολί, η Τζένκινς είχε γράψει τη δική της μουσική Ιστορία, που ξεπηδούσε από άφθονο υλικό στον Τύπο της εποχής. «Υπάρχουν πολλά δημοσιεύματα σε έντυπα της Νέας Υόρκης για την απίστευτη καριέρα της και την εκκεντρική προσωπικότητά της.

Βρήκα ακόμα και άρθρα για ένα κοντσέρτο που έδωσε σε μεγάλη ηλικία στο Κάρνεγκι Χολ. Υπάρχει μια ηχογράφησή της, πολύ αστεία, που τραγουδάει διάσημες όπερες και στο εξώφυλλο φορά φτερά αγγέλου. Χαμογελά στον φακό και μοιάζει τόσο αθώα, αλλά και γεμάτη αυτοπεποίθηση. Συνέχισα να ακούω αυτόν τον δίσκο μέσα στα χρόνια και ένιωθα ότι η φάλτσα φωνή της, σε κάθε ακρόαση, μου αποκάλυπτε κι ένα μυστικό».

Με την πάροδο του χρόνου, ο Ζιανολί βρήκε τη γωνία από την οποία ήθελε να πλησιάσει τη δική του παράφωνη αλλά πεισματική τραγουδίστρια, τη «Μαργκερίτ»: ως μια γυναίκα ιδιαίτερη, αλλά και τόσο ίδια με όλους τους ανθρώπους που είναι αποφασισμένοι ν’ ακολουθήσουν το όραμά τους. Ως φόρο τιμής, μάλιστα, στη Φλόρενς Φόστερ Τζένκινς, ο Ζιανολί φρόντισε να γίνει και μια ειδική φωτογράφιση της Κατρίν Φρο, σε πόζες και στο ύφος της «αλλιώτικης» εκείνης ντίβας.

Info:

Η «Μαργκερίτ» του Ξαβιέ Ζιανολί προβάλλεται στις αίθουσες, από τη Weird Wave.