«Κινηματογραφιστικά έχουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον οι απόβλητοι»

Ενα τυφλό κορίτσι (την υποδύεται η Ελένη Τσόκα) και ένας καλλιτέχνης δρόμου με διχασμένη προσωπικότητα, ο οποίος την καταδιώκει, συναντώνται στο «Ράδιο Γούλφμαν», όπως είναι ο τίτλος της νέας, αταξινόμητης, ταινίας του Γιώργου Παντελεάκη.

Το φιλμ, ανεξάρτητη παραγωγή της IGCworks, συνεχίζει το ταξίδι του και θα προβληθεί στον «Μικρόκοσμο» αύριο Κυριακή, αφού διέπρεψε στο 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κρήτης αποσπώντας τα βραβεία καλύτερου ανδρικού ρόλου, τον οποίο υποδύεται ο σκηνοθέτης, καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για την πρωτοεμφανιζόμενη Ελένη Τσόκα, σεναρίου αλλά και διεθνούς ταινίας μεγάλου μήκους. Απονέμοντάς τα ο πρόεδρος Διεθνούς Κριτικής Φεστιβάλ Ιεράπετρας 2023, σκηνοθέτης και συνεργάτης της «Εφ.Συν.», Δημήτρης Παναγιωτάτος, έκανε λόγο για μια καταπληκτική ταινία, από τις λίγες που αποτυπώνουν μια τόσο μαγική ατμόσφαιρα από το Λονδίνο.

Η ταινία γυρίστηκε στη βρετανική πρωτεύουσα μέσα στην καραντίνα, με τη συμμετοχή καλλιτεχνών του δρόμου από τους οποίους έχει επηρεαστεί ο κινηματογραφιστής. Στο μυαλό του ήρωά του (που τον υποδύεται ο ίδιος ο σκηνοθέτης), του Τόμυ, έχει επιβληθεί η περσόνα του Γούλφμαν και τον κατευθύνει. Ως εκ τούτου η μουσική και ο ήχος έχουν ιδιαίτερο ρόλο στο έργο, όπως και σε προηγούμενες δουλειές του δημιουργού: «The Wonder Kid», «A Boxer, a Singer, an Actor and a Dancer» και «Μνηστηροφονία».

● Η τυφλότητα της πρωταγωνίστριας, το κοστούμι του Τόμυ φτιαγμένο κατά παραγγελία, η μοναξιά της αναζήτησης έχουν και συμβολικά νοήματα που δένουν σε μια ταινία σαν δυστοπικό θρίλερ.

Σίγουρα έχω μια εμμονή σχετικά με το ερώτημα τι είναι η ζωή, οπότε η όλη προσωπική αναζήτηση γυρίζει γύρω από αυτό και αυτό παράγω, προάγω, επαγωγικά σε ό,τι κι αν κάνω στην καθημερινότητά μου. Κανένας δεν μπορεί να ξεφύγει από τον εαυτό του. Συμφωνούν στο παρακάτω οι πάντες: «Για να υπάρξει κάτι στο χωροχρονικό συνεχές, θα πρέπει να έχει παρουσία σε έναν τόπο, έστω και για μια στιγμή». Υπό αυτή την έννοια ουδείς ξέρει ή μπορεί να πει και να αποδείξει από πού έρχεται ο άνθρωπος όταν ενσαρκώνεται ή αν το τίποτα τον γεννά κι όταν απέλθει επιστρέφει στο τίποτα.

Σε αυτό το βασανιστικό ερώτημα έχουν προσπαθήσει να δώσουν απάντηση πολλοί. Στη δική μας παράδοση μιλούν για το μόνιμο που κατεβαίνει και ενσαρκώνεται περνώντας στη λήθη στο πρόσκαιρο, ενώ και τα δύο πλέον ενυπάρχουν στο άτομο, στο ίδιο σώμα. Η ψυχή κοιτά το πνεύμα στα μάτια και είναι τυφλή για τους κόσμους της χωριστικότητας, τον υλικό κόσμο. Η παρουσία της παθητική, περιμένει, σαν τη Πηνελόπη υφαίνει και περιμένει τον «οργίλο» να επιστρέψει. Πολλές φορές γίνεται αυτό το ταξίδι στην αιωνιότητα και κάθε φορά που κατεβαίνει σαν παρούσα προσωπικότητα, το άτομο έχει ένα φορτίο που κουβαλά, το «κοστούμι» που θα φορέσει. Αυτό είναι ανάλογα ραμμένο, «Μπι Σπόουκ» για να πάρει κατάλληλες εντυπώσεις με στόχο την επιστροφή στην Ιθάκη.

● Tο κορίτσι και ο λύκος, η πράξη και τα όνειρα φαίνονται «αντίθετα», αλλά δεν είναι απαραίτητα, όπως πτυχές του εαυτού που συχνά δεν ξέρουμε ότι έχουμε;

Πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση, θέμα και πεδίο έρευνας που με ξεπερνά. Κάτι που με ακολουθεί από όσο μπορώ να θυμηθώ είναι η διαπίστωση της σχετικότητας των εμπειριών που παίρνουμε και η μοναδικότητα της εμπειρίας από το υποκείμενο. Δεν υπάρχουν απαντήσεις σε αυτή την αναζήτηση έξωθεν. Οποιος ψάχνει για δάσκαλο ψάχνει για άλλοθι. Υπάρχουν σταθερές βέβαια και αξιώματα τα οποία είναι τέτοια είτε γιατί τα αποφασίσαμε ως κοινωνία ή γιατί απλά χωρίς αυτά δεν μπορούμε να βρούμε κοινό τόπο για να επικοινωνήσουμε. Οσοι δεν θέλουν να επικοινωνήσουν βάζουν στάμπες και χαρακτηρισμούς σε όλα. Ανάλογα τη «θέση» που παίρνεις υπάρχει η «αντί-θεση». Οταν τελεστεί αυτό και τα δύο ανήκουν σε ένα ζεύγος πλέον, σε ένα σύστημα, στο οποίο εναλλάσσονται οι ρόλοι.

Ο στόχος είναι η αυτογνωσία, αλλά μόνο για όποιον το επιλέξει, ο νόμος είναι ο ίδιος για όλους και ως τέτοιος δημιουργεί διαχωριστικές γραμμές. Σε αυτές κινούνται όλα τα μικρά θέλω και η δράση ενός οργανισμού που τον αποκαλούμε εαυτό. Μας αρέσει να βλέπουμε πάντα τα θετικά στοιχεία και να κάνουμε προβολές στον απέναντι για τα υπόλοιπα.

● Ανθρωποι με ψυχικές διαταραχές παρουσιάζονται ακόμα στερεοτυπικά τουλάχιστον ως γραφικοί, αλλά εσύ αναδεικνύεις τις καλλιτεχνικές δυνατότητές τους.

Είχα την ευλογία να συναναστραφώ πρόσφατα με τέτοιους ανθρώπους, οπότε θα μπορούσα να μιλήσω πάνω σε αυτό για τη δική μου εμπειρία. Είναι δύσκολο, γιατί η επικοινωνία είναι δύσκολη. Ο κόσμος δεν έχει υπομονή και έχει ανάγκη από ιδρυματικές περιπτώσεις. Κανείς δεν ξέρει ποιον έχει απέναντί του και πόσο κοντά ή όχι είναι αυτός στο τέλος του ταξιδιού του και ούτε βέβαια τις αποσκευές που κουβαλάει, οι δίκαιοι σπανίζουν. Κινηματογραφιστικά μιλώντας, αν είναι δόκιμος ο όρος, έχουν πιο πολύ ενδιαφέρον οι απόβλητοι, το φάλτσο. Οι «τρελοί για τη δόξα του θεού», τους συναντάς επαίτες στις αυλές αυτοκρατόρων, οι γελωτοποιοί, οι καταραμένοι ηθοποιοί του δρόμου κατά τον Μεσαίωνα, οι απόκληροι.

● Tα επόμενα σχέδιά σου;

Προσπαθώ εδώ και δώδεκα χρόνια, από το 2012, να κάνω μια ταινία με τίτλο «Αμλετ-Writers Guild of America east Reg No I260984», με θέμα το μπούλινγκ ενάντια στη διαφορετικότητα και την πολιτισμική́ κρίση των ημερών, μέσα από την ιστορία μιας κωφής πιανίστριας, όπου παίζουν μη ακούοντες ηθοποιοί στην ελληνική νοηματική, η οποία είναι και η κύρια γλώσσα της ταινίας.

—

♦ Πληροφορίες: 25 Φεβρουάριου, 22.15, λεωφόρος Συγγρού 106. Εισιτήριο 6 ευρώ στα ταμεία του κινηματογράφου και ηλεκτρονικά στο more.com