Η Ελληνίδα ερμηνεύτρια που λάτρεψαν οι Γάλλοι

Τραγουδοποιός και κιθαρίστρια που η μουσική της είχε τις ρίζες της στον ελληνικό πολιτισμό, ποιήτρια, μεταφράστρια και ιδιοσυγκρασιακή δημιουργός ταυτισμένη με τα ελληνικά γράμματα, τη Σαπφώ αλλά και τον Οδυσσέα Ελύτη, «η Ελληνίδα τραγουδίστρια που λάτρευαν οι Γάλλοι», η ερμηνεύτρια με τη ζεστή και ταυτόχρονα δραματική φωνή που ταυτίστηκε με την κληρονομιά των μεγάλων Μεσογειακών τραγουδιστών, η Αγγελική Ιονάτου πέθανε στη Λίλα, κοντά στο Παρίσι, στις 7 Ιουλίου, σε ηλικία 67 ετών.

Η Αγγελική Ιονάτου (γνωστή διεθνώς ως Angélique Ionatos) γεννήθηκε στις 22 Ιουνίου 1954 στην Αθήνα. Σε ηλικία 13 ετών εγκατέλειψε με την οικογένειά της την Ελλάδα και μετανάστευσαν λόγω δικτατορίας στο Βέλγιο. Μεταξύ 1969 και 1981 μεγάλωσε με τους γονείς και τον μεγαλύτερο αδερφό της στη Λιέγη, ενώ από το 1981 και μέχρι τέλους ρίζωσε στο Παρίσι.

Τις πρώτες της απόπειρες να μπει στον μουσικό κόσμο τις έκανε έχοντας την ασφάλεια της οικογενειακής εστίας, παρέα με τον μεγαλύτερο αδερφό της Φώτη. Το 1972 συνεργάζονται και κυκλοφορούν την πρώτη τους ηχογράφηση στη γαλλική γλώσσα. Ο δίσκος, με τίτλο «Résrise», περιελάμβανε μια σειρά από πολιτικά τραγούδια, τύπου «chanson», ξεχώρισε αμέσως στο γαλλόφωνο κοινό και κέρδισε βραβεία. Για την Αγγελική, λοιπόν, η οποία μόλις είχε γίνει 18 ετών, τα οφέλη της φήμης τους στη Γαλλία ήταν άμεσα καθώς οι δημοφιλέστερες τηλεοπτικές εκπομπές της χώρας ζητούσαν τα δύο αδέλφια για εμφανίσεις. Ως αποτέλεσμα ο επόμενος δίσκος, το «Angélique et Photis Ionatos», άλλη μια κοινή τους απόπειρα, βγήκε τρία χρόνια μετά.

Κοντά στο 1976-1977 οι επαγγελματικές σταδιοδρομίες των δύο ταλαντούχων αδερφών αποκλίνουν. Το Παρίσι έγινε το επίκεντρο του έργου της Αγγελικής, ενώ ο αδερφός της συνεχίζει να κάνει την καριέρα του στο Βέλγιο. Είναι εκείνη η εποχή που τόσο ως συνθέτρια όσο και ως ερμηνεύτρια η 22χρονη καλλιτέχνις στρέφει το ενδιαφέρον όλο και περισσότερο στην ελληνική γλώσσα και τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία. Παρ’ όλο που την απασχόλησαν δημιουργικά κείμενα πολλών συγγραφέων, εκείνος που την ανέδειξε ως μούσα του και την ενεργοποίησε επί δεκαετίες ήταν ο νομπελίστας μας Οδυσσέας Ελύτης.

Κατά τη διάρκεια μιας καριέρας που διήρκεσε πάνω από σαράντα χρόνια, η Αγγελική Ιονάτου ηχογράφησε 19 άλμπουμ, στα περισσότερα από τα οποία αποθέωσε την ελληνική ποίηση: αρκετά, δε, από αυτά είναι συμπαραγωγές είτε με το Théâtre de la Ville στο κέντρο του Παρισιού είτε με το Théâtre de Sartrouville, στο δυτικό άκρο της πόλης, στο οποίο ανήκε για χρόνια (ήταν, όπως λένε οι Γάλλοι, μία από τις «artistes associées» τους). Μεταξύ των δίσκων της ξεχωρίζουμε τα «Résurrection» και «Angélique et Photis Ionatos» (με τον Φώτη Ιονάτο, 1972 και 1975 αντίστοιχα), «Το δάσος των ανθρώπων» (1981), «Ο Ηλιος ο ηλιάτορας» (1983), «Μαρία Νεφέλη» (1984), «Récital» (1985), «Το Μονόγραμμα» (1988), «Archipel» (1989, ανθολογία), «Sappho de Mytilène» (με τη Νένα Βενετσάνου, 1991), «Ω Ερωτα» (1992), «Μια θάλασσα» (του Μίκη Θεοδωράκη, 1994), «Angélique Ionatos canta Frida Kahlo: Alas Pa volar» (2003), «Anthologie» (Compilation, 2004), «Eros y muerte» (2007) κ.ά.

Επίσης από τις πιο πρόσφατες συνεργασίες της ήταν αυτή με την Κατερίνα Φωτεινάκη, με την οποία έκαναν πριν από μερικά χρόνια και περιορισμένες εμφανίσεις στην Ελλάδα και τραγούδησαν μαζί στον δίσκο της «Comme un jardin la nuit» του 2009.