Τις δεκαετίες του ‘80 και του ‘90 ο «Κέδρος», με τη δραστήρια εκδότριά του Κάτια Λεμπέση στο τιμόνι, ήταν από τους κυρίαρχους στον χώρο, προβάλλοντας ιδιαίτερα τους Ελληνες συγγραφείς και ποιητές. Μαζί τους δεν ανέπτυξε μόνο επαγγελματικές σχέσεις, αλλά σχέσεις ζωής η Κάτια Λεμπέση, που έφυγε από τη ζωή την περασμένη Παρασκευή, σε ηλικία 67 ετών, χάνοντας μια πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο.
Πάντα ήταν ανοιχτό για τους συνεργάτες της το γραφείο της, πάντα η ίδια ήταν ανοιχτή στις απόψεις τους. Πίστευε σε αξίες όπως η φιλία, έβλεπε τα πράγματα περισσότερο συναισθηματικά παρά εμπορικά. Το κέρδος δεν ήταν αυτοσκοπός. Γι’ αυτό και την πίκρανε η «αχαριστία». Οτι δηλαδή αρκετοί συγγραφείς αποφάσισαν να δοκιμάσουν την τύχη τους με άλλους, πιο εύρωστους οικονομικά, εκδοτικούς οίκους, όταν ο «Κέδρος» άρχισε -προ κρίσης- να αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα.
Η Κ. Λεμπέση ήταν δυναμική, ειλικρινής, με ευαισθησίες, αλλά και αγωνίστρια σε θέματα που αφορούν τη θέση της γυναίκας και την οικολογία, γι’ αυτό έβαλε υποψηφιότητα με τους Οικολόγους Πράσινους. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1948 και σπούδασε Εκπαίδευση στο προοδευτικό Πανεπιστήμιο Goddard College στο Βέρμοντ της Αμερικής. Στη μεταπολίτευση δραστηριοποιήθηκε στο αυτόνομο γυναικείο κίνημα. Ιδρυσε τις εκδόσεις «Κύτταρο» που εξέδωσαν τα πρώτα φεμινιστικά βιβλία στην Ελλάδα. Το 1985, μαζί με τον σύζυγό της Ευάγγελο Παπαθανασόπουλο, διαδέχτηκε τη Νανά Καλλιανέση στον «Κέδρο», συνεχίζοντας τη μακρά παράδοση του ιστορικού εκδοτικού οίκου.
«Ο Κέδρος ήταν για μας λαχείο ζωής» έγραφε η ίδια στην επετειακή έκδοση «Το Χρονικό του Κέδρου 1954-2004». «Νέοι ορίζοντες ανοίχτηκαν μπροστά μας, που μας έφεραν μεγάλες χαρές αλλά και μεγάλες ευθύνες». «Πάνω απ’ όλα όμως κρύβει μια ανυπέρβλητη μαγεία. Είναι ένας χώρος πολυδιάστατος, απρόβλεπτος και απαιτητικός, που προσφέρει μοναδικές συγκινήσεις».
Και να φανταστεί κανείς ότι η πρώτη της γνωριμία με τον εκδοτικό οίκο που έμελλε να διευθύνει ήταν μέσα από τα βιβλία του στη μεταπολίτευση. Τα ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου και τα «18 Κείμενα» των διανοούμενων που αντιστάθηκαν στη δικτατορία (Σεφέρης, Αναγνωστάκης, Βαλτινός, Κοτζιάς, Μαρωνίτης, Χειμωνάς κ.ά.), τα οποία ανατύπωσε το 1994.
Στηρίζοντας την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του «Κέδρου» συνέχισε να εκδίδει την αφρόκρεμα της ελληνικής πεζογραφίας, ενώ έδωσε βήμα στους νέους και προώθησε ιδιαίτερα την ποίηση. Στον κατάλογο βρίσκουμε από τους Τάσο Λειβαδίτη, Διδώ Σωτηρίου, Ιάκωβο Καμπανέλλη, Μίλτο Σαχτούρη, Λούλα Αναγνωστάκη, Γιώργο Ιωάννου μέχρι τους Μάρω Δούκα, Μένη Κουμανταρέα, Γιάννη Κοντό, Γιάννη Βαρβέρη, Δημήτρη Σωτάκη κ.ά.
Η ίδια έλεγε πως από τους καλύτερους συγγραφείς που ανέδειξε ήταν ο Νίκος Θέμελης. Και από τις τελευταίες της επιτυχίες που χάρηκε, το «Αϊβαλί» του Soloup. Ποτέ δεν έκανε έκπτωση με κάποιο μπεστ σελερ. Εκανε όμως την αυτοκριτική της, θεωρώντας ότι παρασύρθηκε στην εκδοτική κούρσα για το ποιος θα βγάλει τα περισσότερα βιβλία. Πίστευε πως «το μέλλον του βιβλίου και του εκδότη θα υπάρξει αν επιλεγεί ο δρόμος της μεγαλύτερης επιλεκτικότητας».
Η κηδεία της θα γίνει σήμερα, στις 16.00, στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας