ΦΠΑ 6% στο βιβλίο, δώρον άδωρον

Παραδοσιακά αυτή την εποχή ο κόσμος ετοιμάζεται για τις καλοκαιρινές διακοπές και επιλέγει τα βιβλία που θα βάλει στις βαλίτσες του. Φέτος, όμως, λόγω οικονομικής δυστοκίας πιο λίγοι θα φύγουν για τις παραλίες και ακόμα λιγότεροι θα αγοράσουν τα αγαπημένα τους βιβλία. Τα μηνύματα από την αγορά είναι αποκαρδιωτικά.

Από την ημέρα που ανακοινώθηκε το δημοψήφισμα και στη συνέχεια με την τραπεζική αργία και τα capital controls οι πωλήσεις έπεσαν κατά 40% και 50% στα βιβλιοπωλεία, ενώ για τους εκδότες η πτώση αγγίζει και το 80%.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, η μικρή μείωση, με τον νέο νόμο, του ΦΠΑ στο βιβλίο (από 6,5% σε 6%) κατά παράδοξο τρόπο φαίνεται πως εντείνει τα προβλήματα. Ο λόγος; Ολες οι υπηρεσίες για την παραγωγή του βιβλίου (δηλαδή εκτύπωση, βιβλιοδεσία, πλαστικοποίηση κ.λπ.) υπόκεινται σε ΦΠΑ 23%.

«Η τεράστια αυτή διαφορά από το 6% στο 23% δεν μπορεί να καλυφθεί από τις πωλήσεις των βιβλίων. Αυτό θα έχει ως συνέπεια αυξήσεις 16% για να μπορέσουμε να πληρώσουμε το κόστος παραγωγής», επισημαίνει ο Γιάννης Κωνστανταρόπουλος, διευθύνων σύμβουλων των εκδόσεων Μίνωας και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Ενωσης Ελληνικού Βιβλίου.

Μπροστά στις εξελίξεις, η ΕΝΕΛΒΙ έστειλε χθες επιστολή στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για να τον ενημερώσει «για ένα πιθανό λάθος» που έγινε με την τροποποίηση του νόμου για τους συντελεστές του ΦΠΑ. «Αντιλαμβανόμαστε ότι, εξαιτίας των ειδικών συνθηκών, οι οποίες διαμόρφωσαν στενά χρονικά περιθώρια, οι υπηρεσίες φασόν του βιβλίου δεν υπήχθησαν στον συντελεστή 6%», επισημαίνουν, ενώ ζητούν να δοθεί άμεσα λύση.

Παράλληλα παραθέτουν τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν: «Είναι εξαιρετικά δύσκολο και χρονοβόρο, σήμερα, να διεκδικήσει μια μικρομεσαία εκδοτική επιχείρηση την επιστροφή ή τον συμψηφισμό του ΦΠΑ με άλλους φόρους. Επίσης είναι εξαιρετικά επιβαρυντική για το λιγοστό προσωπικό των εφοριών η διαδικασία ελέγχου και έγκρισης της επιστροφής του ΦΠΑ τόσων πολλών επιχειρήσεων».

Ο Γ. Κωνστανταρόπουλος χαρακτηρίζει την παρούσα φάση «ζήτημα ζωής και θανάτου» για τον χώρο των εκδόσεων, που διαρκώς συρρικνώνεται. «Πολλές εκδοτικές επιχειρήσεις θα στραφούν σε τυπογραφεία άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όπως οι Βουλγαρία, Ρουμανία, Ιταλία, προκειμένου να μηδενίσουν τον ΦΠΑ στο στάδιο της παραγωγής. Ετσι, το ελληνικό κράτος θα χάσει και την έγκαιρη είσπραξη ΦΠΑ καθώς και άλλα φορολογικά έσοδα. Ομως και οι εγχώριες μονάδες εκτύπωσης και βιβλιοδεσίας θα χάσουν το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών τους και πολλές θα κλείσουν».

Η έλλειψη ρευστότητας και το κλίμα αβεβαιότητας τον τελευταίο μήνα δημιουργούν αλυσιδωτές αντιδράσεις. «Αναγκαζόμαστε να δώσουμε άδειες στο προσωπικό μέσα στον Ιούλιο, που για την παραγωγή και τις πωλήσεις θεωρείται εφάμιλλος των Χριστουγέννων», συνεχίζει ο ίδιος. «Και από τον Σεπτέμβριο αναμένουμε τα χειρότερα. Δεν γνωρίζουμε εάν θα μπορέσουμε να πληρώσουμε τις επιταγές, να αγοράσουμε χαρτί, εφόσον για το λίγο που έχει μείνει στις αποθήκες απαιτούνται μετρητά. Δεν γνωρίζουμε αν θα μπορέσουμε να βγάλουμε καινούργια βιβλία».

Σε επιστροφή στην κανονικότητα ελπίζει ο Νίκος Καρατζάς, ιδιοκτήτης των βιβλιοπωλείων «Ιανός», που βλέπει πτώση του τζίρου μέχρι 30% σε σχέση με πέρυσι. «Η εξοντωτική κρίση σε συνδυασμό με τον κανιβαλιστικό ανταγωνισμό λόγω της ενιαίας τιμής βιβλίου κάνει το βιβλίο δυσπρόσιτο αγαθό για τη μεσαία τάξη και παράλληλα ξηλώνει το δίκτυο των βιβλιοπωλείων. Αυτό φαίνεται πιο έντονα στις μικρές επιχειρήσεις στην επαρχία, αλλά επεκτείνεται γρήγορα σε όλη την αλυσίδα των βιβλιοπωλείων, πλήττοντας ταυτόχρονα και τους εκδότες».