Ο ζωγράφος του Μάη του ’68

Το έργο ενός μεγάλου Γάλλου ζωγράφου που αντιπροσωπεύει την προοδευτική ιδεολογία και την πολιτική στράτευση προβάλλει το Κέντρο Ζορζ Πομπιντού σε μια σημαντική έκθεση, αφιέρωμα στον Ζεράρ Φρομανζέ.

Το κόκκινο χρώμα κυριαρχεί στα έργα του καλλιτέχνη, που εκφράζει το επαναστατικό πνεύμα του Μαΐου του 1968, όταν η Γαλλία γνώρισε μία άνευ προηγουμένου εξέγερση της νεολαίας κατά του κατεστημένου και μία εντυπωσιακή άνθηση της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Ζωγράφος της επανάστασης ή επαναστάτης της ζωγραφικής; Ο Ζεράρ Φρομανζέ αρνείται μια τέτοια επιλογή. Δημιούργησε ένα έργο που διαπνέεται ταυτόχρονα από την πολιτική του στράτευση και από τον προβληματισμό του για την εικαστική απεικόνιση. Αυτή τη «δυαδικότητα» του καλλιτέχνη προβάλλει το αφιέρωμα του Μπομπούρ (μέχρι 15 Μαΐου).

Το Μουσείο παρουσιάζει μια αναδρομική θεματική διαδρομή με 50 πίνακες, γλυπτά, σχέδια, που δημιούργησε ο Φρομανζέ την περίοδο 1964-2015, καθώς και μία ταινία ντοκιμαντέρ. Το κοινό καλείται να ανακαλύψει τις διαφορετικές πτυχές έκφρασης του ζωγράφου: το εικονογραφικό του πάθος και την ανησυχία του για τον σημερινό κόσμο.

Η καλλιτεχνική ταυτότητα του Φρομανζέ ταυτίζεται με εικόνες, αναφορές, ιδεολογικά συνθήματα. Κόκκινες φιγούρες, σκηνές του δρόμου, διαδηλώσεις, οδομαχίες, μυθικές μορφές, Πρεβέρ, Γκοντάρ, Φουκό, εικαστικά θέματα όπως ο «φωτορεαλισμός», η «αφηγηματική αναπαράσταση», η ζωγραφική, η πολιτική.

Αυτές οι αλληλουχίες ανασυνθέτουν το ντεκόρ μια ολόκληρης εποχής και αναδημιουργούν την ατμόσφαιρα μέσα στην οποία γεννήθηκαν τα έργα που χάρισαν στον Φρομανζέ ευρεία αναγνώριση στη δεκαετία του 1970. Η έκθεση δίνει τη δυνατότητα προσέγγισης του έργου του, χωρίς να καλύπτει όλο το φάσμα της δημιουργίας του. Πέρα από τους συχνούς μετασχηματισμούς που σημαδεύουν την εικαστική διαδρομή του επί μισό αιώνα, διαπιστώνουμε τη μονιμότητα του εικαστικού του στιλ: μια ζωγραφική ανοιχτή προς τον κόσμο και ταυτόχρονα επικεντρωμένη στην υπαρξιακή διάσταση.

Ο Ζεράρ Φρομαντζέ γεννήθηκε στη Γαλλία το 1939, σπούδασε στην παρισινή Σχολή Καλών Τεχνών. Εργάστηκε στο ατελιέ του διάσημου γλύπτη Σεζάρ και πολύ γρήγορα άρχισε να εκθέτει έργα του. Συμμετέχει στο κίνημα του Μάη του ’68, παίρνει μέρος στις καταλήψεις, στις διαδηλώσεις μαζί με τους φίλους του Ζαν-Λικ Γκοντάρ, Πιερ Κλεμαντί, συλλαμβάνεται από την αστυνομία ως ταραχοποιός. Το 1970 αποσπά το πρώτο βραβείο στην Μπιενάλε του Τόκιο.

Το 1974 συμμετέχει σε αποστολή Γάλλων διανοουμένων και καλλιτεχνών στην Κίνα. Το ταξίδι του τον εμπνέει για μια σειρά εμβληματικών έργων. Μυθική φιγούρα της τέχνης, ο Γάλλος ζωγράφος καθιερώθηκε σε διεθνές επίπεδο. Το έργο του παρουσιάζεται σήμερα στα μεγαλύτερα μουσεία στις πέντε ηπείρους.

Οι πίνακες του Φρομανζέ δείχνουν την ανάγκη του να εκφραστεί με εικόνες, στον αντίποδα της αφηρημένης τέχνης. Σημαντική θέση στην εικαστική έκφρασή του έχουν τα έργα του που παρουσιάζουν ομαδικές συγκεντρώσεις, κινητοποιήσεις, συγκρούσεις. Το κόκκινο χρώμα κυριαρχεί. «Εικόνες κόκκινες, για τη σφαγή, τη γενοκτονία, το Βιετνάμ, για την κλιμάκωση της κοινωνικής έντασης, κόκκινο για τον Γκεβάρα», αναφέρει ο φίλος του Ζακ Πρεβέρ.

Κόκκινο σε ανάγλυφους πίνακες που στάζει, στάζει. Το κόκκινο στη γαλλική τρίχρωμη σημαία που αιμορραγεί, σε μια ταινία την οποία σκηνοθέτησε ο ζωγράφος μαζί με τον Ζαν-Λικ Γκοντάρ. Κόκκινο χρώμα ακόμα και για τις σιλουέτες των περαστικών μπροστά στις βιτρίνες των μεγάλων παρισινών βουλεβάρτων, μία εικόνα που αντέγραψαν συχνά νέοι γραφίστες.

Η σειρά έργων του Φρομανζέ που έχει τον τίτλο «κουνήσου», «ύπαρξε», «πέρασε», είναι αξιοσημείωτη. Παρουσιάζονται πολύ ρεαλιστικά δημοσιογράφοι και κάμεραμεν που στρέφουν τον φακό τους ή τα μικρόφωνά τους προς αφηρημένες ανθρώπινες μορφές. Ο καλλιτέχνης επιδιώκει να απεικονίσει την άμεση αντιπαράθεση ανάμεσα στους εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης και στην εσωτερικότητα της υπαρξιακής εξερεύνησης.

Εντυπωσιακός είναι ένας μνημειώδης πίνακας μήκους 9 μέτρων, με τίτλο «Ολα τα χρώματα, ζωγραφική της ιστορίας» (1991-1992). Ο Φρομανζέ εκφράζει την αναστάτωση του σύγχρονου κόσμου. Το έργο παρουσιάζει, σε ξεχωριστά τμήματα, μνημεία, πολεμικά όπλα, ριπές από χρώματα, τοπία. Χρωματικά νήματα συνδέουν τα διάφορα θέματα του πίνακα, που προβάλλει σε ένα συναρπαστικό μωσαϊκό, γεγονότα, μνήμες και βιώματα της ανθρώπινης ιστορίας.