Ο διευθυντής των μουσείων Tate σερ Νίκολας Σερότα το πήρε απόφαση. Είναι υποχρεωμένος να αποχαιρετήσει για πάντα έναν πίνακα του Τζον Κόνσταμπλ, που είχε αποκτήσει η Τate το 1986 μετά από δωρεά.
H μικρή ελαιογραφία «Beaching a Boat, Brighton», έργο του 1824, η αξία της οποίας υπολογίζεται σε περισσότερο από 1 εκατ. λίρες, θα πάρει τον δρόμο της εκτός Αγγλίας. Για να καταλήξει πού; Αγνωστον.
Ο διεκδικητής του πίνακα περιφρουρεί την ανωνυμία του.
Και το μυστήριο παραμένει ακόμα και για την ίδια την Τate, που έκανε αγώνα μέχρι την τελευταία στιγμή για να κρατήσει τον Κόνσταμπλ.
Η ιστορία, όπως την κατέγραψε η «Γκάρντιαν», πάει κάπως έτσι. Το 2014 το βρετανικό μουσείο δέχτηκε αίτημα του Spoliation Advisory Panel, συμβουλευτικού οργάνου για τα θέματα έργων τέχνης αμφισβητούμενης ιδιοκτησίας, να αποχωριστεί τον πίνακα.
Ηταν, λέει, αποδεδειγμένα κλεμμένος από τους ναζί στη διάρκεια του πολέμου και η έξοδός του κάποια στιγμή στην αγορά ήταν προφανώς παράνομη.
Τα ίχνη του πίνακα, που βρέθηκαν μετά βεβαιότητας, πάνε πίσω μόνο μέχρι το διάστημα 1946-1948.
Τότε η ουγγρική κυβέρνηση έδωσε στο έργο άδεια εξόδου από τη χώρα, και συγκεκριμένα στη Ζυρίχη.
Εκεί μάλλον το απέκτησε ο Ούγγρος συλλέκτης βαρόνος Χατβάνι και άρχισε η περιπέτειά του.
Αγορά την αγορά, έφτασε στη Μεγάλη Βρετανία το 1962 για να καταλήξει το 1986 στην Τate.
To γεγονός, όμως, πως το Μουσείο Καλών Τεχνών της Βουδαπέστης κατάφερε να ανασύρει από τα αρχεία του την άδεια του 1946, για έξοδο του Κόνσταμπλ από τη χώρα, αναζωπύρωσε τις ελπίδες της Tate ότι θα μπορέσει να τον κρατήσει.
Διότι, όπως διαμήνυσε ο σερ Νίκολας Σερότα στην επιτροπή για τα κλεμμένα έργα τέχνης, μια τέτοια άδεια σημαίνει απλούστατα ότι το έργο δεν είχε καταγραφεί σαν λεία των ναζί, άρα είχε νόμιμο ιδιοκτήτη, άρα και η ίδια η Τate νομίμως τον είχε στην κατοχή της.
Μόνο που η περιβόητη άδεια εξόδου του Κόνσταμπλ από την Ουγγαρία ήταν κι αυτή δείγμα μιας σκοτεινής εποχής.
Βρέθηκαν να την υπογράφουν πρόσωπα αμφιλεγόμενα, όπως η μυστηριώδης Καρόλα Φάμπρι, έμπορος τέχνης που συνεργαζόταν με Γερμανούς και κυκλοφορούσε στη μαύρη αγορά.
Αλλά κι αυτής το όνομα είχε πρόχειρα διαγραφεί και αντικατασταθεί με τον βαρόνο Ιβαν ΙΙΙ φον Βίμπφεν, έναν Ούγγρο αριστοκράτη, που δούλευε το 1946 στο υπουργείο Παιδείας.
Σύμφωνα με τη βρετανική επιτροπή για τα κλεμμένα έργα τέχνης, η εισαγωγή του ονόματός του είναι μια απόπειρα νομιμοποίησης μιας ψευδούς ιδιοκτησίας. Κι αυτό ακριβώς διαμήνυσε στην Τate.
Οτι δεν μπορεί να επιμείνει άλλο στην κατοχή του πίνακα.
Το Δ.Σ. πάντως του βρετανικού Μουσείου θα ξανασυναντηθεί στο τέλος του Σεπτεμβρίου. Σ' αυτές τις περιπτώσεις κλεμμένων έργων τέχνης από τους ναζί ένα είναι σίγουρο: ποτέ δεν μπορείς να πεις «μακάρι να μείνει στο μουσείο».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας