Έφυγε από τη ζωή ο Γιώργος Σγουράκης, παραγωγός οπτικοακουστικών έργων, σκηνοθέτης και πρόεδρος του «Αρχείου Κρήτης». Γεννήθηκε στα Χανιά της Κρήτης το 1946. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες, δημοσιογραφία και σκηνοθεσία κινηματογράφου.
Ασχολήθηκε αρχικά με τη δημοσιογραφία και με ραδιοφωνικές εκπομπές με ειδίκευση τον επαγγελματικό προσανατολισμό των νέων και από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 ως δημιουργός παραγωγός και σκηνοθέτης κινηματογραφικών και τηλεοπτικών ταινιών, κυρίως πνευματικού και πολιτιστικού περιεχομένου, με στόχο τη δημιουργία του «εθνικού αρχείου», όπως έχει αποκληθεί η σειρά των αυτοβιογραφιών, το «Μονόγραμμα». Η σειρά αυτή - 400 ταινίες μέχρι σήμερα-, είναι από τις μακροβιότερες στην ελληνική τηλεόραση και συμπληρώνει 40 ολόκληρα χρόνια συνεχούς παρουσίας στην ΕΡΤ, με την καταγραφή και παρουσίαση των σημαντικότερων προσώπων της πνευματικής, καλλιτεχνικής και κοινωνικής ζωής του τόπου μας.
Ιδιαίτερη θέση στο συνολικό έργο του κατέχουν αυτοτελείς ταινίες- μονογραφίες, που έχει δημιουργήσει από κοινού με τη σύζυγό του Ηρώ Σγουράκη, για καθοριστικά πρόσωπα του πνεύματος, όπως οι: Νίκος Καζαντζάκης, Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης, Γιάννης Ρίτσος, Στρατηγός Μακρυγιάννης, Μάνος Χατζιδάκις, Μίκης Θεοδωράκης και οι βιογραφίες Ελευθέριος Βενιζέλος, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής.
Συνολικά 900 περίπου ταινίες περιλαμβάνει το γνωστό ως «Αρχείο Γ. & Η. Σγουράκη» με ιστορικές σειρές, σήριαλ, τηλεταινίες, μουσικές εκπομπές, σόου κ.ά.
Συγγραφικό έργο: «Σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό», «Κρητικό
Ημερολόγιο» και από κοινού με την Ηρώ «Μίκης Θεοδωράκης - αυτοβιογραφία» και «Γιάννης Ρίτσος - αυτοβιογραφία».
Ο γιος Στέλιος Σγουράκης αποχαιρέτησε τον πατέρα του με ανάρτηση στο Facebook ως εξής: «Άδεια η καρέκλα σου από χρόνια μα πάντα ήλπιζα να ξανάρθεις. . . Πήγαινε τώρα να βρεις τη μάνα, την αγαπημένη σου Ηρώ, και τους φίλους σου, τον Βαγγέλη, τον Βασίλη κι όλη την παρέα, που σίγουρα σε περιμένουν. Πήγαινε γιατί εδώ ο κόσμος έχει γεμίσει τσογλάνια πατέρα, όπως κάποτε σου έλεγε κι ο Τσαρούχης. Κοιτάνε να καταστρέψουν και να εξαφανίσουν το έργο σου γιατί εσένα σε έτρεμαν και δεν τολμούσαν να σε αντιμετωπίσουν στα ίσα, μα τώρα σε παραμέρισαν όταν σ' αισθάνθηκαν λαβωμένο από την αρρώστια, κι αυτό σε πλήγωσε βαθιά. Αυτό περίμεναν χρόνια. Βαριά η κληρονομιά που αφήνεις σε μας αλλά συνάμα και το χρέος να συνεχίσουμε τον αγώνα της καταγραφής και διάσωσης του πολιτισμού αυτού του τόπου, όπως κάνατε με την Ηρώ για σχεδόν πενήντα χρόνια ... μιαν ολόκληρη ζωή. Καλό κατευόδιο πατέρα”.
Η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών αποχαιρετά με βαθιά θλίψη τον σπουδαίο Έλληνα σκηνοθέτη και παραγωγό, Γιώργο Σγουράκη.
Όπως σημειώνει σε ανακοίνωσή της: «Ο Γιώργος Σγουράκης, υπήρξε πρωτοπόρος της ανανέωσης του ντοκιμαντέρ, με κορυφαία την πολυβραβευμένη εκπομπή της δημόσιας τηλεόρασης «Μονόγραμμα» μια από τις σημαντικότερες σειρές ντοκιμαντέρ, που κάλυψε επί δεκαετίες όλες τις εκφάνσεις του ελληνικού πολιτιστικού τοπίου, με τη συνεργασία δεκάδων νέων Ελλήνων σκηνοθετών υπό την εμπνευσμένη καθοδήγηση τόσο του ίδιου του Γιώργου Σγουράκη όσο και της γυναίκας του Ηρώς Σγουράκη.
Ο θάνατος του μας γεμίζει συγκίνηση και υπογραμμίζει ένα ανεκπλήρωτο κενό στο χώρο του ελληνικού Πολιτισμού».
Δήλωση Μενδώνη
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη πληροφορούμενη την απώλεια του Γιώργου Σγουράκη, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Η απώλεια του Γιώργου Σγουράκη, που μας γεμίζει θλίψη, έρχεται να κλείσει ένα ολόκληρο κεφάλαιο όχι μόνο της ελληνικής τηλεόρασης, αλλά και του πολιτισμού μας. Μαζί με την αξέχαστη και αγαπημένη του Ηρώ Σγουράκη, ο Γιώργος συνέλαβε και υλοποίησε μία από τις εμβληματικότερες παραγωγές όλων των εποχών, το θρυλικό πια “Μονόγραμμα”. Με αψεγάδιαστο επαγγελματισμό, τεράστιο μεράκι και βαθιά γνώση και έγνοια για τη διάσωση και προβολή του πολιτιστικού μας αποθέματος, ο Γιώργος και η Ηρώ μας κληροδοτούν ένα μοναδικό σώμα 400 ταινιών-ντοκουμέντων, οι οποίες καταγράφουν όλες, σχεδόν χωρίς εξαίρεση, τις μεγάλες προσωπικότητες του πολιτισμού μας και ανακεφαλαιώνουν, με τρόπο εύληπτο αλλά βαθύτατο, το έργο και την πορεία τους.
Ο Γιώργος και η Ηρώ Σγουράκη δημιούργησαν, με πείσμα απέναντι σε κάθε αντιξοότητα, μια μοναδική κιβωτό, συνδυάζοντας, όσο ελάχιστοι άλλοι στο είδος τους, την υψηλή ποιότητα με τη μαζικότητα που είναι σύμφυτη με το μέσο το οποίο τίμησαν. Επανακαθόρισαν τι σημαίνει πολιτιστική τηλεόραση, χωρίς εκπτώσεις, αλλά με μεγάλο σεβασμό για το κοινό. Το έργο ζωής του Γιώργου Σγουράκη, το «Μονόγραμμα», θα αποτελεί εσαεί σημείο αναφοράς, κατέχοντας περίοπτη θέση στην πνευματική κληρονομιά ενός εξαιρετικά πολυσχιδούς ανθρώπου, που μας κατελείπει ένα σπάνιο αρχείο τηλεοπτικών παραγωγών του. Επιτακτικό χρέος η πολύπλευρη ανάδειξή του.
Στους γιους του, τον Στέλιο και τον Νίκο, στους πολλούς φίλους και συνεργάτες του απευθύνω ειλικρινέστατα συλλυπητήρια».
Συλλυπητήρια μηνύματα
«Αποχαιρετούμε με θλίψη και σεβασμό τον σπουδαίο σκηνοθέτη κινηματογράφου και
παραγωγό οπτικοακουστικών έργων Γιώργο Σγουράκη. Άνθρωπος χωρίς καμία προκατάληψη, αλλά με ευρύτητα πνεύματος, ήθος, και υψηλού επιπέδου κριτήριο o Γιώργος Σγουράκης κατέγραψε στη συλλογική μνήμη, πολλές από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής πνευματικής, καλλιτεχνικής και κοινωνικής ζωής» αναφέρει μεταξύ άλλων το ΚΚΕ.
«Όντας πολύπλευρη προσωπικότητα ο Γιώργος Σγουράκης είχε και συγγραφικό έργο, στο οποίο περιλαμβάνονται οι «Σπουδές στην Ελλάδα και το εξωτερικό», το «Κρητικό Ημερολόγιο» και από κοινού με την Ηρώ Σγουράκη «Μίκης Θεοδωράκης - αυτοβιογραφία» και «Γιάννης Ρίτσος - αυτοβιογραφία».
Ο Γιώργος Σγουράκης στήριξε το ΚΚΕ παραχωρώντας γενναιόδωρα υλικό από το πολύτιμο αρχείο του για την πραγματοποίηση οπτικοακουστικών αφιερωμάτων, ανάμεσα σε άλλα, στους Γιάννη Ρίτσο και Μάνο Κατράκη, καθώς και σε αφιερώματα στα 100 χρόνια από την ίδρυση του Κόμματος. Το ΚΚΕ εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του».
Αφιέρωμα στην ΕΡΤ
Η ΕΡΤ2, τιμώντας τη μνήμη του Γιώργου Σγουράκη, τροποποιεί το πρόγραμμά της την Τετάρτη 3 Ιουλίου και την Πέμπτη 4 Ιουλίου 2024 και μεταδίδει σε επανάληψη τρία επεισόδια της εκπομπής «Μονόγραμμα».
18.00 ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ (Ε) Κ8
«Μιχάλης Κακογιάννης» (Α΄ και Β΄ Μέρος)
Στον κινηματογραφικό δημιουργό με την πιο απόλυτη έννοια του όρου, τον άνθρωπο που ανανέωσε τη θεματική και ζωογόνησε την κινηματογραφική γραφή με γνώση, όραμα και ασφαλώς σπάνιο ταλέντο, τον Μιχάλη Κακογιάννη, είναι αφιερωμένο το «Μονόγραμμα».
ΠΕΜΠΤΗ 4 ΙΟΥΛΙΟΥ 2024
08.00 ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ (Ε) Κ8
«Άλκη Ζέη»
Η συγγραφέας Άλκη Ζέη είναι το πρόσωπο που αυτοβιογραφείται στην εκπομπή «Μονόγραμμα». Μιλά για τα παιδικά της χρόνια, κυρίως για τα παιδικά της καλοκαίρια με τον παππού της, που αποτέλεσαν και πηγή έμπνευσής της. Αναφέρεται στις πρώτες της συγγραφικές απόπειρες, στην επαφή της με το κουκλοθέατρο και στο συγγραφικό της έργο. Μιλά για προσωπικές στιγμές της ζωής της, για την εξ αγχιστείας συγγένειά της με τη Διδώ Σωτηρίου και τη μεταξύ τους σχέση και για το πλέον σημαντικό κεφάλαιο στη ζωή της, τη γνωριμία της με τον Γιώργο Σεβαστίκογλου και την από κοινού αντιστασιακή τους δράση, που συνοδεύτηκε από φυλακίσεις, συνεχείς εξορίες, φυγή στο εξωτερικό και νοσταλγία για την Ελλάδα.
08.30 ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ (Ε) Κ8
«Δημήτρης Μυταράς»
Ο Δημήτρης Μυταράς αρχίζει την αφήγησή του με τα βιώματά του από την πόλη της Χαλκίδας όπου γεννήθηκε, εστιάζοντας σε εκείνα που σχετίζονται με τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής που τον επηρέασαν, «εντυπώσεις οπτικές» όπως λέει που είναι δυνατόν να ανιχνευθούν στο έργο του.
Ο φακός της εκπομπής περιηγείται στην πόλη της Χαλκίδας και στον χώρο όπου γεννήθηκε ο μεγάλος ζωγράφος, ενώ ο ίδιος παρατηρεί τις αλλαγές του τοπίου με την πάροδο του χρόνου και πώς σταδιακά μεταβλήθηκε ο χαρακτήρας της πόλης που εκείνος κρατά αποτυπωμένο στη μνήμη του.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας