Την περασμένη Παρασκευή (8/12/23) ολοκληρώθηκε η διαδικασία, όπως ανακοίνωσε το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ), επιλογής προσώπου για τη θέση της γενικής διευθύντριας στη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού. Κομβική και νευραλγική θέση, χρειάζεται επιστήμονα με κύρος, άποψη και μακρά πείρα. Η μέχρι πρότινος γενική διευθύντρια Πολυξένη Αδάμ Βελένη είχε θέσει εκ νέου υποψηφιότητα. Και ήρθε πρώτη.
Συγκέντρωσε τα περισσότερα μόρια και με διαφορά (573,540) στη λίστα των μετρήσιμων αντικειμενικών προσόντων που απαιτούσε εκ του νόμου η συγκεκριμένη θέση. Αλλά τελικά την κατέλαβε η τρίτη υποψήφια, η αρχαιολόγος Ολυμπία Βικάτου (540,870). Και τούτο διότι μετά τις αλλαγές που πέρασε με νόμο ο Μάκης Βορίδης, τον Απρίλιο του 2021, άλλαξαν τα ποσοστά, οπότε η προφορική συνέντευξη καθορίζει πλέον ποιος θα γίνει γενικός διευθυντής. Σύμφωνα με πληροφορίες μας, ο δεύτερος με την υψηλότερη βαθμολογία στη λίστα αντικειμενικών προσόντων (συμμετείχαν οκτώ πρόσωπα) παραιτήθηκε από τη διαδικασία, οπότε τελικά προηγήθηκε η κ. Βικάτου, η οποία θεωρείται «εκλεκτή» της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη.
Στην ιστορία υπάρχουν πολλές ευγενείς συμπτώσεις. Οι ανοιχτές θέσεις που είχε πάρει η αρχαιολόγος Πολυξένη Αδάμ Βελένη ήταν σε πολλές περιπτώσεις διαφορετικές από τη γραμμή της πολιτικής ηγεσίας. Είτε ως γενική διευθύντρια στη Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού, είτε ως μέλος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, υπερασπίστηκε με επιστημονική επάρκεια και σθένος σημαντικά ζητήματα και ήρθε σε αντιπαραβολή με την πολιτική της προϊσταμένη, την κυρία Μενδώνη. Είχε καταψηφίσει στη μαραθώνια συνεδρίαση του ΚΑΣ (Δεκέμβριος 2019) την απόσπαση των αρχαιοτήτων από τον Σταθμό Βενιζέλου της Θεσσαλονίκης αλλά και τον αποχαρακτηρισμό της ΠΥΡΚΑΛ ως ιστορικού τόπου, είχε ταχθεί κατά της Συλλογής Στερν, είχε ταχθεί κατά της μετατροπής των πέντε δημόσιων Μουσείων σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, κατά του σχεδιασμού που προωθείται στην Ακαδημία Πλάτωνος αλλά και κατά της κατασκευής του σταθμού του Μετρό στην πλατεία Εξαρχείων. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού δεν είδε ποτέ με καλό μάτι τις διαφορετικές επιστημονικές θέσεις που έπαιρνε κατά καιρούς η κ. Βελένη, οπότε η μεθόδευση για την απομάκρυνσή της υπήρξε μια διαδικασία που ξεκίνησε πριν από πολύ καιρό. Τι συνέβη και τελικά ευδοκίμησε στην παρούσα φάση;
Από την πλευρά της η Ολυμπία Βικάτου, μέχρι πρότινος προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας, στη σχετική συνεδρίαση του ΚΑΣ είχε ταχθεί υπέρ της απόσπασης των αρχαιοτήτων. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, λίγο πριν από τις αρχαιρεσίες του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και ενώ είχε ξεσπάσει το ζήτημα της έξωσης από την ιστορική τους έδρα, το κτίριο στην Ερμού, η Ολυμπία Βικάτου μαζί με οκτώ συναδέλφους της κατέθεσαν στον ΣΕΑ αίτημα διαγραφής από το μητρώο των μελών του. Στο κείμενο που κατατέθηκε από τους εννέα προϊσταμένους σε Εφορείες Αρχαιοτήτων ως «Υπόμνημα διαμαρτυρίας - αίτημα διαγραφής από το μητρώο μελών του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων», αυτοί ευθυγραμμίζονταν πλήρως με τις θέσεις της κ. Μενδώνη για τις δράσεις του ΣΕΑ και εξαπέλυαν επίθεση κατά των συναδέλφων τους, υποστηρίζοντας ότι τα μέλη του Δ.Σ. του ΣΕΑ δεν υπερασπίζονται τους αρχαιολόγους αλλά «υλοποιούν την προσωπική πολιτική ατζέντα». Η άποψη πάντως της πλειοψηφίας του σώματος των αρχαιολόγων ήταν διαφορετική, όπως φάνηκε από τα αποτελέσματα των εκλογών, που ανέδειξαν πρώτη δύναμη την Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση, με τη Δέσποινα Κουτσούμπα να κόβει πρώτη το νήμα σε προσωπικές ψήφους.
Η προκήρυξη της θέσης για τη Γενική Διεύθυνση Πολιτιστικής Κληρονομιάς είχε αναρτηθεί στη Διαύγεια τον Ιούνιο του 2021. Για ποιους λόγους υλοποιήθηκε δυόμισι χρόνια αργότερα; Εχει σχέση με την αλλαγή της νομοθεσίας από τον Μάκη Βορίδη που αφορά τη σύνθεση του ΑΣΕΠ; Το Ανώτατο Συμβούλιο διατηρεί την αυτονομία του ή έχει τεθεί, και αυτό, υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης; Γιατί αν ισχύει κάτι τέτοιο, είναι πολύ πιο ανησυχητικό και σοβαρό από την αδικία προς το πρόσωπο της Πολυξένης Αδάμ Βελένη. Πολυδιάστατη προσωπικότητα, διετέλεσε διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πιερίας, διευθύντρια στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και από το 2017 έως την Παρασκευή διευθύντρια Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟ. Παράλληλα, έχει δουλέψει στο πεδίο και από τις σημαντικότερες στιγμές του έργου της είναι η ανασκαφή της ελληνιστικής πόλης των Πετρών Φλώρινας, η ανασκαφή στην Απολλωνία, η ανάδειξη και διαμόρφωση της Αγοράς των αυτοκρατορικών χρόνων στη Θεσσαλονίκη κ.ά. Εχει δημοσιεύσει αρχαιολογικά άρθρα, μελέτες, μονογραφίες, έχει διοργανώσει δεκάδες αρχαιολογικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, έχει επιμεληθεί εκδόσεις βιβλίων, αρχαιολογικά ντοκιμαντέρ κ.ά., και για το έργο της έχει τιμηθεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας