ΕΞΩΣΗ από την ιστορική έδρα με απόφαση Μενδώνη!

Πελώριο κύμα συμπαράστασης προς τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων εκφράζεται από συλλογικότητες, προσωπικότητες, φορείς, κόμματα. Καταδικάζουν ως αντιδημοκρατική, εκδικητική, αυταρχική, σκοταδιστική, μοχθηρή, ως κίνηση ωμής παρέμβασης και λογοκρισίας στο έργο του συνδικαλιστικού και επιστημονικού οργάνου την απόφαση της Λίνας Μενδώνη, να προχωρήσει σε έξωση από την ιστορική έδρα του στην οδό Ερμού.

Οπως έγραφε η «Εφ.Συν.» («Πόσο ενόχλησε η εκδήλωση για το έγκλημα της Πύλου;», 9/8/2023) με αιτία τη διοργάνωση-συζήτηση «Δικαιοσύνη στο έγκλημα της Πύλου» (18/7/2023) στον κήπο του ΣΕΑ, η υπουργός Πολιτισμού (κάνοντας χρήση και κατασκευασμένων στοιχείων όπως η «συνεισφορά απαραίτητη» που αναγράφονταν σε προσχέδιο αφίσας) ζήτησε με επιστολή της, την 1η Αυγούστου, εξηγήσεις από το Δ.Σ. του ΣΕΑ. Ελαβε απαντήσεις αλλά δεν πείστηκε. Δέκα ημέρες αργότερα, δηλαδή στις 11 Αυγούστου (η κυρία Μενδώνη λατρεύει τις ημέρες της αυγουστιάτικης ραστώνης, τις εορτές των Χριστουγέννων και του Πάσχα για να ανακοινώσει αποφάσεις που θα προκαλέσουν σοκ και αντιδράσεις) αναρτήθηκε στη Διαύγεια η απόφαση ανάκλησης της παραχώρησης του ακινήτου, δηλαδή η έξωση.

Μάλιστα, δίνει δυνατότητα χρήσης στο ΣΕΑ μέχρι τις 10 Οκτωβρίου, για δύο μήνες δηλαδή, όπως συμβαίνει στις αποφάσεις εξώσεων από ακίνητα. Η απόφαση της κ. Μενδώνη κάνει λόγο περί «παράβασης των εν λόγω αποφάσεων παραχώρησης» και για ανάγκη «προστασίας του ακινήτου μνημείου», το οποίο είναι ιδιοκτησίας του ελληνικού Δημοσίου/ υπουργείο Πολιτισμού. Δεν είναι πρόβλημα ότι φιλοξενήθηκε στον κήπο του ΣΕΑ άλλη μια εκδήλωση ανάμεσα σε εκατοντάδες, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα. Το πρόβλημα είναι ότι μια εκδήλωση με θέμα το ναυάγιο της Πύλου δεν έχει την έγκριση της κυβέρνησης που προσπαθεί να πετάξει από πάνω της την υπόθεση «σαν την τρίχα απ’ το ζυμάρι». Και ας ζητάει η επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Ντούνια Μιγιάτοβιτς, από τον Κυριάκο Μητσοτάκη αποτελεσματικές έρευνες για τη διερεύνηση του πολύνεκρου ναυαγίου.

Με την απόφαση Μενδώνη αφενός η κυβέρνηση δείχνει το αυταρχικό της πρόσωπο και στέλνει σαφές μήνυμα σε όσους δεν συμμορφώνονται. Αφετέρου πρόκειται για μεθοδευμένη ενέργεια που σκοπό έχει να πλήξει το έργο του ΣΕΑ, πρόσωπα του Διοικητικού Συμβουλίου και την αρχαιολόγο και πρόεδρο Δέσποινα Κουτσούμπα. Η απόφαση μεταφράζεται και ως απόπειρα εκφοβισμού στις επικείμενες εκλογές του ΣΕΑ τον Σεπτέμβριο, ως ευθεία παρέμβαση στο συνδικαλιστικό και επιστημονικό όργανο «υποδεικνύοντας ποιες δράσεις είναι “συμβατές” με την πολιτική ατζέντα της κυβέρνησης και ποιες όχι».

Πάντως, την απόφαση Μενδώνη καταδικάζουν και οι πέντε παρατάξεις του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΑ. Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε χθες το απόγευμα (ολόκληρη στην efsyn.gr) υπογραμμίζουν «Το κτίριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων ήταν και είναι ανοιχτό σε κάθε δημοκρατική αντίληψη, σε κάθε δράση που προάγει τον πολιτισμό και τον ανθρωπισμό». Στο πλευρό τους στέκονται συναφείς επιστημονικές ειδικότητες του ΥΠΠΟ, ενώ ο ΣΕΑ καλεί να συμπαρασταθούν πολίτες και φορείς που φιλοξενήθηκαν στο κτίριο, την ΠΟΕ ΥΠΠΟ, την ΑΔΕΔΥ και να πάρουν θέση όλα τα σωματεία και τα κόμματα της Βουλής «για την επίθεση στην ελευθερία του συνδικαλισμού».

Κηρυγμένο νεότερο μνημείο και απαλλοτριωμένο «για αρχαιολογικούς σκοπούς» παραχωρήθηκε, με Υπουργική Απόφαση το 1982, στον ΣΕΑ από την τότε υπουργό Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη. Επειτα από 41 χρόνια, η κ. Μενδώνη αποφασίζει με προσχηματικούς λόγους την έξωση.

Οι αρχαιολόγοι δεν θα εγκαταλείψουν εύκολα το κτίριό τους, ούτε θα καθίσουν με σταυρωμένα χέρια. Θα προσφύγουν στα αρμόδια δικαστήρια και θα διεθνοποιήσουν το θέμα. Εξάλλου ο ΣΕΑ είναι από τους πιο μαχητικούς και δραστήριους συλλόγους με κριτικό και παρεμβατικό έργο στη διαχείριση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, σε θέματα που αφορούν είτε τις παρεμβάσεις στην Ακρόπολη, την ανασκαφή στην Αμφίπολη, την απόσπαση των βυζαντινών αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου, τη διαβόητη συμφωνία για τη Συλλογή Στερν, τη μετατροπή των πέντε κρατικών μουσείων σε ΝΠΔΔ. Είτε σε σημαντικά κοινωνικά ζητήματα. Ανοιχτά έχει πάρει θέση για τις γυναικοκτονίες και την έμφυλη βία, τη δολοφονία του Ζακ, την υπόθεση βιασμού του 12χρονου κοριτσιού, το ναυάγιο στην Πύλο με τους 650 νεκρούς, κυρίως παιδιά και γυναίκες.

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων δεν μασάει τα λόγια του, αντιστέκεται, ασκεί κριτική στις αποφάσεις της υπουργού Πολιτισμού και της κυβέρνησης, διεθνοποιεί θέματα, ενώ τα μέλη του, σημαντικές επιστημόνισσες και επιστήμονες, παίζουν στα δάχτυλα τον Αρχαιολογικό Νόμο και τις διατάξεις. Ενας σκληρός αντίπαλος που η κ. Μενδώνη αρνείται να δεχτεί ως επιστημονικό σωματείο. Μέχρι σήμερα, δεν έχει απαντήσει θετικά σε κανένα αίτημα για συνάντηση από το 2020, ενώ επιστολές με σοβαρά ζητήματα οι οποίες της έχουν αποσταλεί παραμένουν αναπάντητες.

«Ο συνδικαλισμός στην Ελλάδα αντιμετωπίζεται όπως και ο Τύπος. Δηλαδή αυτοί που στέκονται δίπλα στην κυβέρνηση ή δεν μιλούν αντιμετωπίζονται ευνοϊκά, επαινούνται και χρηματοδοτούνται όπως γίνεται με τη λίστα Πέτσα. Αυτοί που κάνουν καλά τη δουλειά τους, γιατί δουλειά του σωματείου είναι να κάνει κριτική στην κυβέρνηση διώκονται, φιμώνονται, λοιδορούνται», δήλωσε στην «Εφ.Συν.» η Δέσποινα Κουτσούμπα.

Στο κτίριο-κόσμημα της Ερμού και στον κήπο του έχουν φιλοξενηθεί (πάντα δωρεάν) από δράσεις του Δήμου Αθηναίων όπως το Athens City Festival μέχρι το Φεστιβάλ Κόμικ, το Women in Arts και από βιβλιοπαρουσιάσεις εκδοτικών οίκων (Gutenberg, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου κ.ά.) μέχρι αρχαιολογικά λευκώματα του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ι. Λάτση, φιλανθρωπικά μπαζάρ, κινηματογραφικές προβολές, εκδηλώσεις σχολείων κ.ά. Γι’ αυτό και οι αντιδράσεις ήταν άμεσα και δεκάδες παρότι ήταν το Σαββατοκύριακο που παραδοσιακά οι περισσότεροι βρίσκονται σε διακοπές και μακριά από την Αθήνα.

«Θεωρούμε την απόφαση [...] δείγμα μιας πολύ σκοτεινής εποχής που μόλις έχει αρχίσει να δείχνει το πραγματικό της πρόσωπο. Σκοπός όλων των ανθρώπων του πολιτισμού είναι να μην επιτρέψουμε το σκοτάδι να νικήσει», γράφει η ανακοίνωση του Ινστιτούτου Πειραματικών Τεχνών. Αμεση και με γρήγορα αντανακλαστικά ήταν η αντίδραση του τμήματος Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και στελεχών του όπως και του ΜέΡΑ25.