Αλλο πράγμα η χρονολόγηση του μνημείου και άλλο η διάσωσή του. Κι ενώ στο πρώτο ζήτημα η σαφής απάντηση αφορά την απαιτητική επιστήμη της αρχαιολογίας και εκκρεμεί ακόμα, το δεύτερο άπτεται των αρμοδιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού. Που οφείλει να θωρακίσει και να αναδείξει το μνημείο στον λόφο Καστά της Αμφίπολης, που ήρθε στο φως από την αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη και την ομάδα της ανασκαφής.
Στην πρώτη κιόλας συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου τον Σεπτέμβριο αναμένεται να εξεταστούν οι μελέτες αναστήλωσης, που αφορούν τη θωράκιση του μνημείου. Τις εκπονούν ομάδες εργασίας των Διευθύνσεων Αναστήλωσης και Συντήρησης του υπουργείου Πολιτισμού.
Αφορούν έργα στερέωσης για την ευστάθεια του μνημείου, προστασίας του από τα νερά της βροχής και συντήρησης των ευρημάτων του. Παράλληλα, πρέπει να αποκατασταθεί και η εικόνα του λόφου Καστά, καθώς για τις ανάγκες της περσινής ανασκαφής μετακινήθηκαν τόνοι χώματος από την κορυφή του, με αποτέλεσμα να έχει διαταραχθεί. Το υπουργείο Πολιτισμού, μάλιστα, εξασφάλισε το ποσό των 200.000 ευρώ για τα πρώτα άμεσα έργα.
Ο αν. υπουργός Πολιτισμού Νίκος Ξυδάκης, απαντώντας πριν από δύο μήνες (12 Ιουνίου) σε σχετική ερώτηση του βουλευτή των ΑΝ.ΕΛΛ. Δημήτρη Καμμένου, είχε πει ότι «ήδη συντάχθηκαν οι τεχνικές προδιαγραφές για την εξασφάλιση των πρανών του τύμβου, τη διευθέτηση της απορροής των ομβρίων, τον έλεγχο και την ενίσχυση της στερεωτικής διάταξης (υποστήλωση) του μνημείου προς εξασφάλιση της ευστάθειάς του».
Σημείωνε, μάλιστα, ότι στις «30 Μαΐου 2015 η αν. γεν. γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Βλαζάκη, με τη συνοδεία της ανασκαφέα και με κλιμάκιο αποτελούμενο από διευθυντές αρχαιολόγους και πανεπιστημιακό μηχανικό διενήργησε αυτοψία στον λόφο Καστά, προκειμένου να εκτιμηθούν in situ η κατάσταση του μνημείου και οι ανάγκες στήριξης και συντήρησης.
Αυτοψία διενεργήθηκε επίσης στο Μουσείο της Αμφίπολης, όπου φυλάσσεται η κεραμική και άλλα κινητά ευρήματα από την ανασκαφή. Κατόπιν τούτων, οι αρχαιολόγοι παρέδωσαν έκθεση με τα επιστημονικά πορίσματα της αυτοψία τους».
Τα αποτελέσματα της έκθεσης δεν τα ανακοίνωσε στη Βουλή. Ωστόσο δημοσιεύτηκαν αναλυτικά στην «Αυγή της Κυριακής». Σύμφωνα με αυτά, η χρονολόγηση του μνημείου κατεβαίνει από τον 4ο αιώνα π.Χ. στο β' μισό του 2ου-1ου αι. π.Χ., κάτι που έτσι κι αλλιώς είχε διατυπωθεί από αρχαιολόγους και κατά τη διάρκεια της ανασκαφής, προκαλώντας τότε οξείες αντιπαραθέσεις και αντιδράσεις. Το ίδιο συνέβη και τώρα.
Η Κατερίνα Περιστέρη επιμένει στη χρονολόγησή της και σε επιστολή της προς τον διευθυντή της εφημερίδας σημειώνει «... Οντως εκείνη την ημέρα έγινε μια επίσκεψη στο Μνημείο με επικεφαλής την αν. Γ.Γ. του υπουργείου Πολιτισμού κ. Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, την οποία συνόδευαν δύο διευθύντριες Εφορειών στο πλαίσιο φιλικής επίσκεψης και συγκεκριμένα οι κ.κ. Αγγελική Κοτταρίδη και Πολυξένη Βελένη μετά του συζύγου της.
Στη φιλική αυτή επίσκεψη, συνόδευσα τις κυρίες στο Μουσείο της Αμφίπολης και στη συνέχεια τις ξενάγησα στο Ταφικό Μνημείο του Τύμβου Καστά για περίπου μισή ώρα...». Και αναρωτιέται η ανασκαφέας της Αμφίπολης: «Πώς είναι δυνατόν να γίνει αυτοψία και να βγει επιστημονικό πόρισμα που αφορά τη χρονολόγηση του Μνημείου στο πλαίσιο μιας φιλικής επίσκεψης μισής ώρας;»
Πληροφορίες μας, ωστόσο, αναφέρουν ότι η επίσκεψη κράτησε πολύ περισσότερο και στη συζήτηση που ακολούθησε οι διευθύντριες των Εφορειών είπαν στην κ. Περιστέρη τη δική τους διαπίστωση για τη χρονολόγηση.
Που ήταν διαφορετική από αυτήν που έχει διατυπώσει η ανασκαφέας και στην οποία φυσικά επιμένει μέχρι σήμερα. Μπορεί στην επιστολή της η κ. Περιστέρη να μην αναφέρει αναλυτικά τα δικά της επιχειρήματα, ωστόσο σε ένα μήνα από τώρα είναι υποχρεωμένη, βάσει του αρχαιολογικού νόμου, να καταθέσει την επιστημονική της ανακοίνωση και εκεί να τεκμηριώνει επιστημονικά την άποψή της.
Αύριο συμπληρώνεται ένας χρόνος από την ημέρα που ο τότε πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς πάτησε το πόδι του στον αρχαιολογικό χώρο, σημαίνοντας το εναρκτήριο σάλπισμα για μια «online» μετάδοση αρχαιολογικής ανασκαφής, για πρώτη φορά στα επιστημονικά δεδομένα. Μια παγκόσμια πρωτοτυπία με πολιτικό κίνητρο και πολιτικό όφελος, που στο τέλος έπεσε στο κενό.
Το τι ακολούθησε είναι λίγο-πολύ γνωστό. Με την προτροπή τής τότε πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Πολιτισμού, τον υπουργό Κώστα Τασούλα και τη γενική γραμματέα Λίνα Μενδώνη, η ανασκαφή προχώρησε με πρωτοφανείς γρήγορους ρυθμούς.
Για πρώτη φορά οι κάμερες έτρεχαν πίσω από την αρχαιολογική σκαπάνη και δεν προλάβαιναν. Στήθηκε ακόμα και ειδικό κέντρο Τύπου με υπεύθυνη την Αννα Παναγιωταρέα, που συγκέντρωνε το επιστημονικό υλικό, επεξεργαζόταν τα στοιχεία, συνέτασσε και απέστελλε τα δελτία Τύπου.
Οι ανακαλύψεις με τον περίβολο, τις Σφίγγες, τις Καρυάτιδες και το ψηφιδωτό προκαλούσαν το ελληνικό και διεθνές ενδιαφέρον. Και ενώ η τότε ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού καλλιεργούσε την άποψη ότι πρόκειται για τάφο επιφανούς νεκρού, η επιστημονική κοινότητα διατύπωνε από την αρχή διαφορετικές γνώμες, ενστάσεις και νέες προτάσεις για τα ευρήματα.
Κομβική διαφωνία, η χρονολόγηση του μνημείου. Τον Ιανουάριο του 2015 ήρθε και η αποκάλυψη ότι τα οστά που βρέθηκαν ανήκουν όχι σε έναν, αλλά σε πέντε νεκρούς, προκαλώντας νέα ερωτήματα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας