Εκθέσεις που περιλαμβάνουν από το χρονικό του μικρασιατικού Ελληνισμού στις αρχέγονες κοιτίδες, με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή, και την Ελευσίνα τού σήμερα και του χθες, με την ευκαιρία της έναρξης των εκδηλώσεων Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2023, μέχρι το έργο του Γιάννη Μόραλη που σφράγισε τη μεταπολεμική τέχνη στην Ελλάδα, αλλά και του φωτογράφου Παύλου Κοζαλίδη, που αυτή τη φορά καταγράφει την τόσο μακρινή και τόσο οικεία μας Κίνα, συμπεριλαμβάνονται στο φθινοπωρινό πρόγραμμα του Μουσείου Μπενάκη, ενώ μέχρι τις 11 Σεπτεμβρίου συνεχίζεται η διοργάνωση του Αγγλου ζωγράφου και σκηνογράφου «John Craxton: Μια ελληνική ψυχή».
■ Το κεντρικό κτίριο στην Κουμπάρη και το έτερο στην Πειραιώς ετοιμάζονται πυρετωδώς για τις εκθέσεις που θα ανοίξουν τους πρώτους μήνες, Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, αρχής γενομένης από την εμβληματική «Μικρά Ασία: Λάμψη - Ξεριζωμός - Καταστροφή - Δημιουργία» (15 Σεπτεμβρίου 2022 - 12 Φεβρουαρίου 2023, Πειραιώς 138) με περισσότερα από 1.000 εκθέματα και 500 φωτογραφίες τα οποία θα ζωντανέψουν την ακμή του Ελληνισμού πριν από τους διωγμούς, τη δραματική περίοδο 1919-1923, την εγκατάσταση και ενσωμάτωση του ενάμισι εκατομμυρίου, περίπου, προσφύγων στην Ελλάδα.
Η έκθεση διοργανώνεται από το Μουσείο Μπενάκη και το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών και χωρίζεται σε τρεις ενότητες, με την πρώτη να αφιερώνεται στη μακραίωνη ιστορία του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας. «Ξεκινάει από την Ιωνία και τα δυτικά παράλια, προχωράει στην Καππαδοκία και τις νότιες επαρχίες, συνεχίζει διασχίζοντας τον Πόντο για να επιστρέψει προς δυσμάς, γύρω από την Κωνσταντινούπολη, και να καταλήξει στην Ανατολική Θράκη».
Την εποχή της ακμής διαδέχονται οι διωγμοί, το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και οι συνθήκες, η περίοδος της ελληνικής απόβασης και της Μικρασιατικής Εκστρατείας, η «καταστροφή» του 1922 και η έξοδος των προσφύγων που περιλαμβάνονται στη δεύτερη ενότητα. Η τελευταία επικεντρώνεται στην εγκατάσταση και την ενσωμάτωση των προσφύγων στην Ελλάδα, που ήταν δύσκολη από πλείστες απόψεις, καθώς και την επίδραση που άσκησε -σε βάθος χρόνου- η παρουσία τους σε πολλούς τομείς της ελληνικής κοινωνίας, στον σύγχρονο πολιτισμό αλλά και στη διαμόρφωση της ταυτότητας του σύγχρονου Νεοέλληνα.
Οπως γράφουν οι διοργανωτές, τμήμα του επιλόγου της έκθεσης είναι αφιερωμένο στην ίδρυση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, το 1930, από τη Μέλπω και τον Οκτάβιο Μερλιέ. «Το χρονικό περιγράφεται μέσα από έργα τέχνης, εικόνες, εκκλησιαστικά, πολεμικά και προσωπικά κειμήλια, ενδυμασίες, κοσμήματα, χειροτεχνήματα, χάρτες, φωτογραφίες, αρχειακό και κινηματογραφικό υλικό, εφημερίδες, επιστολές, κάρτες και πολλά άλλα τεκμήρια. Την αφήγηση συμπληρώνουν αποσπάσματα από προσωπικές μαρτυρίες, ζωντανεύοντας τις εικόνες και τα σιωπηλά αντικείμενα». Την επιμέλεια υπογράφει η Εβίτα Αράπογλου και η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε., της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
■ Ακολουθεί η έκθεση φωτογραφίας «Παύλος Κοζαλίδης. Το σπίτι με τις πεταλούδες» (6 Οκτωβρίου - 20 Νοεμβρίου 2022, Πειραιώς 138) με την πιο πρόσφατη δουλειά του δημιουργού να φέρνει στα μάτια μας την καθημερινότητα των ανθρώπων της Κίνας.
«Η φιλία του με έναν συμμαθητή από την Κίνα στο Βανκούβερ του Καναδά πριν από 25 χρόνια και οι συχνές επισκέψεις του στο γεμάτο από εκπλήξεις σπίτι του, ήταν η πρώτη επαφή με έναν καινούργιο, άγνωστο κόσμο. Τότε γεννήθηκε η αγάπη του φωτογράφου για τον πολιτισμό και τους ανθρώπους της Κίνας και ταυτόχρονα η ανάγκη για την καλλιτεχνική καταγραφή του» γράφουν οι διοργανωτές.
■ Παραμένουμε στο κτίριο της οδού Πειραιώς όπου στις 13 Οκτωβρίου θα ανοίξει η έκθεση «Ελευσίνα. Ωμό Μουσείο» σε επιμέλεια της έμπειρης Ερατώς Κουτσουδάκη. Η επιμελήτρια θέλοντας να μας προϊδεάσει για αυτό που θα δούμε ρίχνει στο τραπέζι τον παράδοξο, τόσο άμεσο τίτλο και η αλήθεια είναι ότι καταφέρνει να προκαλέσει το ενδιαφέρον (ευχόμαστε και των επισκεπτών).
Λίγο πριν ξεκινήσει η επίσημη γιορτή «2023: Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης», η έκθεση «προβάλλει ψήγματα από όλα όσα απαρτίζουν το φαινόμενο “Ελευσίνα”, τωρινά και αλλοτινά.Δειγματίζει έτσι τον τόπο, προσκαλώντας το δυνάμει κοινό να ανακαλύψει πολύ περισσότερα επισκεπτόμενο και περπατώντας την πόλη». Μακάρι η έκθεση να λειτουργήσει ως πόλος ενδιαφέροντος και για τις εκδηλώσεις που ετοιμάζουν ο Μιχαήλ Μαρμαρινός και οι συνεργάτες του σε μια φροντισμένη (και τόσο ταλαιπωρημένη) πόλη που φέρει τη σφραγίδα της δημοτικής αρχής. Πάντως κατά την πρόσφατη επίσκεψή μας, το μάτι μας έπεσε κυρίως σε ζητήματα που παραμένουν προβληματικά και είναι συνώνυμα της αδιαφορίας και της εγκατάλειψης. Η έκθεση διαρκεί μόλις 40 ημέρες (έως 27 Νοεμβρίου 2022) και διοργανώνεται από το Μουσείο Μπενάκη και την «2023: Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης».
■ Τελευταίο και αγαπημένο -ανεξάντλητες οι αναγνώσεις του έργου του- «Γιάννης Μόραλης. Ιδιωτικός Χώρος» στο κεντρικό κτίριο στην οδό Κουμπάρη (26 Οκτωβρίου 2022 - 8 Ιανουαρίου 2023). Οι συνδιοργανωτές, το Μουσείο Μπενάκη και η «Εταιρεία Μελέτης, Ερευνας και Προβολής της Νεοελληνικής Τέχνης - Εργαστήριο Γιάννης Μόραλης», δίνουν έμφαση κυρίως στον άνθρωπο Γιάννη Μόραλη και στον ιδιωτικό χώρο του.
Η έκθεση μέσα από τεκμήρια, κείμενα και έργα επιχειρεί να αποκαλύψει βαθύτερες πτυχές του καλλιτέχνη και ταυτόχρονα να προβάλει τις αφετηρίες των καλλιτεχνικών αναζητήσεων, τις εικαστικές του καταβολές και τη δημιουργική πορεία του, που είναι λίγο πολύ γνωστά. Η επιμέλεια είναι του Δημήτρη Κουτσουρή και της Νίκης Δάφνη και ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός του Σπύρου Νάσαινα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας