Στις 2 Δεκεμβρίου 1923, στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης, δύο Ελληνες μετανάστες απέκτησαν το τρίτο τους παιδί. Τη Μαρία Αννα Καικιλία Σοφία Καλογεροπούλου, που μερικά χρόνια μετά έμελλε να αλλάξει για πάντα την ιστορία του λυρικού τραγουδιού.
Ηταν φυσικά η Μαρία Κάλλας με τη μεγαλειώδη φωνή, εκείνη στην οποία χαρίσαμε απλόχερα τη μεγαλύτερη δόξα που γνώρισε ποτέ λυρική τραγουδίστρια, η προσωπικότητα που θριάμβευσε στα πέρατα του κόσμου. Το 2023 συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση της απόλυτης οπερατικής σταρ του 20ού αιώνα και η Εθνική Λυρική Σκηνή με μια κορυφαία συνεργασία που ανακοίνωσε χθες ανέβασε πολύ ψηλά τον πήχη του επικείμενου εορτασμού.
Η «Μήδεια» του Κερουμπίνι, μια όπερα που η Κάλλας όχι μόνο σφράγισε με την ερμηνεία της αλλά ουσιαστικά την ανέστησε, είναι η πρώτη συμπαραγωγή της ΕΛΣ με τη Μετροπόλιταν Οπερα της Νέας Υόρκης.
Η παραγωγή θα αποτελέσει την πρεμιέρα της σεζόν 2022/23 της Μετροπόλιταν τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, ενώ στις αρχές του 2023 θα παρουσιαστεί στην Αθήνα στο πλαίσιο του αφιερώματος για τα 100 χρόνια από τη γέννηση της απόλυτης ντίβας και στη συνέχεια στο Τορόντο και το Σικάγο (οι όπερες των δύο αυτών πόλεων συμμετέχουν στην παραγωγή).
Το σπανίως παρουσιαζόμενο αριστούργημα του Κερουμπίνι, το λιμπρέτο του οποίου βασίζεται στη Μήδεια του Ευριπίδη, θα παρουσιαστεί σε μια μνημειώδη παραγωγή –κλασική, ατμοσφαιρική, σημερινή αλλά και διαχρονική– σε σκηνοθεσία και σκηνικά του σερ Ντέιβιντ Μακ Βίκαρ, ενός εκ των κορυφαίων Βρετανών σκηνοθετών.
Τα κοστούμια υπογράφει η Doey Lüthi, τους φωτισμούς η Paule Constable, τον σχεδιασμό των προβολών η S. Katy Tucker και την κινησιολογία η Jo Meredith. Ακριβείς ημερομηνίες παρουσίασης, συντελεστές και διανομή του έργου για τις παραστάσεις στην ΕΛΣ θα ανακοινωθούν σύντομα με τις ευχές όλων μας να ακούσουμε στην Αθήνα τη σπουδαία Σόντρα Ραντβανόφσκι (που θα ερμηνεύσει τον ρόλο στη Νέα Υόρκη).
«Είμαστε ευτυχείς που ανακοινώνουμε σήμερα μια συμπαραγωγή με τεράστια σημασία για τη διεθνή πορεία του οργανισμού, την οποία προετοιμάζουμε για πάνω από τρία χρόνια. Η "Μήδεια" είναι το “ντεμπούτο” μας στην Αμερική και ανυπομονούμε να την παρουσιάσουμε στο ελληνικό και στο διεθνές κοινό», σημειώνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ, Γιώργος Κουμεντάκης. Η συμφωνία συνεργασίας μεταξύ του ελληνικού και του αμερικανικού οργανισμού οριστικοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη το φθινόπωρο του 2019, μετά τη συνάντηση του Γ. Κουμεντάκη με τον γενικό διευθυντή της ΜΕΤ Πίτερ Γκελμπ, ενώ από την πλευρά της Οπερας του Καναδά στον αρχικό σχεδιασμό συμμετείχε ο τότε γενικός διευθυντής (και πλέον καλλιτεχνικός διευθυντής της Οπερας του Παρισιού) Αλεξάντερ Νεφ.
«Με τη συμπαραγωγή αυτή, ο οργανισμός ανοίγει τα φτερά του εκτός Ευρώπης και συνομιλεί με τρία από τα σημαντικότερα λυρικά θέατρα της Αμερικής. Η "Μήδεια" δεν είναι ένας τυχαίος τίτλος, αλλά μια όπερα απολύτως συνδεδεμένη με την Ελλάδα, όχι μόνο γιατί βασίζεται στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη, αλλά και γιατί η ερμηνεία της Μαρίας Κάλλας στην παραγωγή της ΕΛΣ στην Επίδαυρο το 1961 είναι ένα βαρυσήμαντο ορόσημο του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού. Δεν είναι τυχαίο ότι επιλέξαμε να την παρουσιάσουμε το 2023, έτος κατά το οποίο θα εορταστούν τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας, της σπουδαιότερης λυρικής καλλιτέχνιδας όλων των εποχών».
Λησμονημένη για πολλές δεκαετίες, η «Μήδεια» του Κερουμπίνι, η οποία έκανε πρεμιέρα στο Παρίσι το 1797, ήρθε ξανά στο φως όταν η Μαρία Κάλλας ερμήνευσε για πρώτη φορά τον ομώνυμο ρόλο το 1953 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ του Φλωρεντινού Μουσικού Μαΐου και την επομένη θριάμβευσε στη Σκάλα με μαέστρο τον Λέοναρντ Μπέρνσταϊν.
Ο ομώνυμος ρόλος είναι για τη σοπράνο ένα απίστευτα δύσκολο εγχείρημα, γι' αυτό και σπανίως ηχογραφείται ολόκληρη η όπερα. Υπάρχει μάλιστα ο αστικός μύθος που λέει πως ο πρόωρος θάνατος της τραγουδίστριας Ζιλί-Ανζελίκ Σιό που πρώτη αναμετρήθηκε με τον ρόλο αυτό στην παρισινή του πρεμιέρα οφείλεται στη δυσκολία και στο άγχος της απόδοσής του.
Για την Κάλλας, αντιθέτως, όχι μόνο υπήρξε από την πρώτη κιόλας στιγμή ένας ανεπανάληπτος θρίαμβος αλλά, χάρη στις σπάνιες μουσικές και υποκριτικές της ικανότητες, ο μουσικός κόσμος ανακάλυψε ένα συναρπαστικό έργο.
Υπήρξαν μάλιστα φορές που το κοινό μετά την εκτέλεση της άριας «Dei tuoi figli» (Α' πράξη) χειροκροτούσε για ώρα την Κάλλας και διέκοπτε από το χειροκρότημα και τις επευφημίες τις παραστάσεις. Μπορεί όταν δίδασκε στο Τζούλιαρντ της Νέας Υόρκης και τη ρωτούσαν για τον ρόλο να απαντούσε μονολεκτικά («δολοφονικός»), αλλά κακά τα ψέματα ήταν εκείνη που με τη συγκλονιστική της φωνή και την πολυετή της εμπειρία ανέδειξε την ανθρώπινη φύση της εκδικητικής ηρωίδας.
Ο κόσμος κυριολεκτικά τρελαινόταν να την ακούει σε αυτόν τον ρόλο «υποχρεώνοντάς» τη να υποκύψει στη serial killer της αρχαιότητας 31 φορές σε εννέα χρόνια. Αλλωστε αυτή ήταν η όπερα με την οποία αποχαιρέτησε και το ελληνικό κοινό, στον τελευταίο επιδαύριο θρίαμβό της το 1961, σε μια ανεπανάληπτη παραγωγή που σκηνοθέτησε ο Αλέξης Μινωτής και επιμελήθηκε σκηνικά ο Γιάννης Τσαρούχης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας