Τιμώμενη χώρα γιοκ

Στις προκαθορισμένες ημερομηνίες, 7 έως 10 Μαΐου, θα διεξαχθεί τελικά η 12η Διεθνής Εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης στις εγκαταστάσεις ΔΕΘ-ΗΕLEXPO. Φέτος, όμως, για πρώτη χρονιά δεν θα υπάρξει τιμώμενη χώρα, καθώς μέρος του προγράμματος ανατράπηκε επειδή καθυστέρησε η έγκριση των απαραίτητων κονδυλίων από το υπουργείο Πολιτισμού, λόγω αλλαγής κυβέρνησης και υπουργών.

Το Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού, που έχει την κύρια ευθύνη της διοργάνωσης, επεδίωκε να είναι τιμώμενη χώρα η Ισπανία, ωστόσο πλέον θα γίνει μόνον ένα αφιέρωμα στην ισπανόφωνη λογοτεχνία. Τιμώμενος λογοτέχνης θα είναι ο Μανώλης Αναγνωστάκης. Επιπλέον θα υπάρξει ένα πολυθεματικό πρόγραμμα εκδηλώσεων, που περιλαμβάνει: την ενότητα «Βιβλίο και μουσική», το 2ο Φεστιβάλ Κόμικς, σεμινάρια λογοτεχνικής μετάφρασης, παιδική και εφηβική γωνιά, συνέδρια και ημερίδες με κεντρική θεματική «Θρησκεία, πολιτισμός και πολιτική στον 21ο αιώνα» κ.ά.

Καθώς τα χρονικά περιθώρια στενεύουν, το ΕΙΠ ξεκινάει επισήμως σε εντατικούς ρυθμούς τις διαδικασίες διεξαγωγής της κορυφαίας συνάντησης για εκδότες, συγγραφείς, βιβλιόφιλους και επαγγελματίες του κλάδου και καλεί σε «άμεση ενεργοποίηση όλων των επαγγελματιών του βιβλίου και των εμπλεκόμενων φορέων».

Ωστόσο, ο χώρος του βιβλίου είναι διχασμένος, με τον Σύλλογο Εκδοτών Βιβλίου Αθηνών (ΣΕΒΑ) να επισημαίνει πως «η συμμετοχή του στην προετοιμασία, εντός ασφυκτικών προθεσμιών, μιας ακόμη “Διεθνούς” Εκθεσης Βιβλίου στη Θεσσαλονίκη, είναι αδύνατη». Κι ενώ συνεχίζεται η διένεξη του ΕΙΠ με τον Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης Εργων του Λόγου (ΟΣΔΕΛ) για τις βιβλιογραφικές βάσεις δεδομένων τους (ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ και osdelnet, αντίστοιχα), προκύπτει ένα ακόμα θέμα: η αυτονόμηση του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (είχε δημιουργήσει τη ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ), το οποίο έχει ενσωματωθεί στο ΕΙΠ. Κάτι, που δεν έχει αποκλείσει και ο αν. υπουργός Πολιτισμού, Νίκος Ξυδάκης.

«Η ενσωμάτωση του προβληματικού Εθνικού Κέντρου Βιβλίου στο ξένο προς τα περί του βιβλίου Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού καθιστά προβληματική την αναγκαία συνεργασία των εκδοτών βιβλίου με την πολιτεία», αναφέρει ο ΣΕΒΑ, ενώ το ίδρυμα απαντά: «Πρώτον, το ΕΙΠ, το οποίο από τη φύση του δεν μπορεί να είναι “ξένο” προς το βιβλίο, παρέλαβε ένα καταχρεωμένο, απαξιωμένο, διαλυμένο και υπό “κατάρρευση” ΕΚΕΒΙ. Ανέλαβε τις αρμοδιότητες, τα προγράμματα, τις δράσεις καθώς και αριθμό προσωπικού του ΕΚΕΒΙ. Και δυστυχώς και τα χρέη του, χωρίς να λάβει ουδέποτε και την προϋπολογισμένη επιχορήγησή του. Το ίδρυμα κατάφερε να συντηρήσει και να κρατήσει, παρά το ισχνό ταμείο του, εν ζωή τη ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ, η οποία λειτουργεί πλέον κανονικά και έχει καλύψει μάλιστα και τη χρονική υστέρηση των τελευταίων μηνών αδράνειας του ΕΚΕΒΙ...

Δεύτερον, το ΕΙΠ προέβη στην άσκηση αγωγής κατά του ΟΣΔΕΛ διότι διαπίστωσε ότι ο τελευταίος προσέλαβε τον πληροφορικάριο/τεχνικό υπολογιστών του ΕΚΕΒΙ, έτσι ώστε να λεηλατήσει τα αρχεία της ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ παρουσιάζοντας μια δήθεν δική του “νέα” βάση δεδομένων με τη χρήση χρηματοδοτούμενου από την Ευρωπαϊκή Ενωση προγράμματος, το οποίο κανονικά θα έπρεπε να είχε λάβει το ΕΚΕΒΙ. Το ίδρυμα προέβη στις αναγκαίες νομικές ενέργειες για τη διεκδίκηση πόρων του ΕΚΕΒΙ, που με βάση τη νομοθεσία για την πνευματική ιδιοκτησία, αποτελούν ποσοστό των εισπράξεων του ΟΣΔΕΛ από φωτοτυπίες και πωλήσεις φωτοτυπικών μηχανημάτων».

Η δίκη για το επίμαχο θέμα, που είχε οριστεί για τις 17 Μαρτίου, πήρε αναβολή για έναν μήνα, ενώ προσπάθειες γίνονται να βρεθεί λύση. Οπως επισημαίνει η Ενωση Ελληνικού Βιβλίου: «Πιστεύουμε πως ο εκδοτικός κλάδος δεν μπορεί να αντέξει τέτοιες ακραίες αντιπαραθέσεις μεταξύ οργανισμών-θεσμών του χώρου, που επιδεινώνουν την ήδη προβληματική κατάσταση. Η ΕΝΕΛΒΙ καλεί και τις δύο πλευρές να λειτουργήσουν με γνώμονα το τι είναι ωφέλιμο για το βιβλίο και είναι πρόθυμη να συμβάλει στην εξομάλυνση των διαφορών».