Τα αντικείμενα λένε τις δικές τους ιστορίες

Στην πόλη που τριγυρνάμε καθημερινά μας κατακλύζουν ήχοι, θόρυβοι, ανθρώπινες φωνές. Πόσοι όμως έχουμε αφουγκραστεί τη φωνή των σιωπηλών αντικειμένων; Τη «Φωνή των πραγμάτων» όπως είναι ο τίτλος της έκθεσης φωτογραφίας -έκτη ατομική- της Ενης Κούκουλα, που εγκαινιάζεται στις 8 Ιανουαρίου στο καφέ του βιβλιοπωλείου «Ιανός».

Τα φυτά του κήπου, μια λάμπα, μια κουρτίνα, μια πετσέτα, ένα παλιό διακοσμητικό... Κάπου 25 έγχρωμες αλλά και ασπρόμαυρες φωτογραφίες από άψυχα αντικείμενα που αποκτούν μια άλλη δυναμική και υπόσταση, μέσα από την προσωπική ματιά της Κούκουλα που απλώνεται σε κλειστά μέρη, σε δωμάτια σπιτιών αλλά και σε αστικούς τόπους. Κάτι που «λάμπει» σε έναν χώρο, απομονώνεται από τον φακό με οδηγό το φως, την επιλεκτική μνήμη, την αίσθηση. «Μετατρέπεται σε μια εικόνα αγαπημένη, παράξενη, ρομαντική ή σκοτεινή. Θριαμβευτής, το φως και οι σκιές του. Ο άνθρωπος σχεδόν δεν υπάρχει, παρά μόνο σαν ίχνος σε ένα δωμάτιο ή με την πλάτη στραμμένη στον θεατή» λέει η γνωστή φωτογράφος γι' αυτή τη δουλειά που βρίσκεται σε εξέλιξη. Δεν διστάζει να εκθέσει ακόμα και εικόνες από τον προσωπικό της χώρο. «Υπάρχουν στιγμές που νιώθεις μια παράξενη γαλήνη και τότε ένα αντικείμενο που το έχω δει εκατοντάδες φορές μοιάζει διαφορετικό».

Την ημέρα των εγκαινίων θα έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε καλύτερα την Ενη Κούκουλα και τη δουλειά της, καθώς θα συζητήσει με τον φωτογράφο, καθηγητή φωτογραφίας και επιμελητή Βασίλη Γεροντάκο για θέματα που άπτονται της τέχνης της φωτογραφίας και τη σχέση της με άλλες τέχνες, όπως ο κινηματογράφος. Παράλληλα θα γίνει προβολή με 150 αντιπροσωπευτικές εικόνες της από παλαιότερες ενότητες. Κυρίαρχη είναι ο «Απιαστος χρόνος», με επίκεντρο όσα περιβάλλουν τον σύγχρονο άνθρωπο και του προκαλούν αποξένωση, απουσία ή αγωνία. Παρουσιάστηκε το 2008 στο Αthens Photo Festival (γκαλερί manifactura) και αποτυπώθηκε σε λεύκωμα από τις εκδόσεις Καστανιώτη, μια δίγλωσση έκδοση, με κείμενα της ποιήτριας Μαρίας Λαϊνά.

Η Ενη Κούκουλα ασχολείται με την καλλιτεχνική φωτογραφία από το 1985, όμως, όπως επισημαίνει, φωτογραφίζει από 15 ετών. «Βλέπω τον κόσμο φωτογραφημένο» λέει. «Είναι μια ανάγκη εσωτερική, σε πείσμα της κανονικής ζωής. Περπατάω, βλέπω ένα φως, μια σκιά, ένα χρώμα που με κεντρίζει...» Σπούδαζε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, υπήρξε μαθήτρια του Πλάτωνα Ριβέλλη και έχει εκθέσει στην Ελλάδα και το εξωτερικό: στον Ελευθερουδάκη, στο Κέντρο Λόγου και Τέχνης 104, στον Φωτογραφικό Κύκλο της Αθήνας κ.α. Συνεργάστηκε με το ένθετο «Βιβλιοθήκη» της «Ελευθεροτυπίας» και έχει κάνει πορτρέτα καλλιτεχνών. Το 2010 συμμετείχε με ατομική έκθεση στον Ευρωπαϊκό Μήνα Φωτογραφίας στο Βερολίνο παρουσιάζοντας τους «Ενδιάμεσους χώρους» και το 2013 στο Athens Photo Festival με τις ιδιόμορφες ταξιδιωτικές φωτογραφίες «Μια διαδρομή στο Βιετνάμ».

Για τις λήψεις της χρησιμοποιεί και αναλογική και ψηφιακή μηχανή. Αρχικά γοητεύτηκε από την παράδοση της μαυρόασπρης φωτογραφίας, όμως την ελκύει και η έγχρωμη. «Είναι μια πρόκληση να υπερβώ την πραγματικότητα, τον ρεαλισμό του χρώματος. Με ενδιαφέρουν τα βαθιά χρώματα, τα λιγότερα λαμπερά». Δεν την απασχολεί τόσο το θέμα, όσο ο τρόπος που θα το αναδείξει. «Πώς βλέπεις την εικόνα και πώς τη μεταγράφεις. Ο φωτογράφος πρέπει να αψηφά την ευκολία που του δίνει το μέσον. Εχω κανόνες σύνθεσης, αλλά σημασία έχει η αίσθηση που βγαίνει, το άνοιγμα σε νοήματα αλλά και οι υπαινιγμοί, το συναίσθημα που προκαλεί στον θεατή και η ελευθερία που του δίνει να δημιουργήσει μια αφήγηση».

Εγκαίνια 8/1 στον «Ιανό» (Σταδίου 24), στις 20.00. Θα ακολουθήσει προβολή ταινίας και συζήτηση με τον Β. Γεροντάκο. Επιμέλεια έκθεσης: Ιρις Κρητικού. Διάρκεια μέχρι 31/1.