«Οι μάζες παγκοσμίως πρέπει πρώτα να αποφασίσουν να αφυπνιστούν, να καθίσουν και να σκεφτούν και να πάψουν το ανεύθυνο παιχνίδι της Ωραίας Κοιμωμένης».
Με αυτήν την παρομοίωση ο μεγάλος διανοούμενος και επαναστάτης του αντιαποικιακού αγώνα της Αλγερίας, Φραντς Φανόν, υπογράμμιζε την ευθύνη για αντίσταση στους δυνάστες τους που έχουν οι λαοί, οι οποίοι, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν θα πρέπει να περιμένουν παθητικά τη σωτηρία.
Φυσικά το θέμα της ταξικής συνείδησης και της κατάκτησής της έχει αποτελέσει για το επαναστατικό κίνημα τη φιλοσοφική λίθο γύρω από την οποία διεξήχθησαν ομηρικές ιδεολογικές και πολιτικές μάχες, χωρίς, δυστυχώς, να έχει δοθεί μια ικανοποιητική και αποτελεσματική λύση.
Ο Φανόν χρησιμοποιεί τον μύθο της Ωραίας Κοιμωμένης σε μια προφανή αναφορά στη λενινιστική αντίληψη ότι η ταξική και επαναστατική συνείδηση μπορεί να έρθει στην εργατική τάξη μόνο «απέξω», δηλαδή από μια κομματική πρωτοπορία που θα μεταλαμπαδεύσει τη φλόγα της στις μάζες, οι οποίες με την ένταξή τους στο επαναστατικό κόμμα θα δημιουργήσουν τους όρους για την ανατροπή του αστικού καθεστώτος.
Θα πρόκειται δηλαδή για το πριγκιπόπουλο που θα δώσει το φιλί της ζωής στην Κοιμωμένη.
Φυσικά όλα αυτά σε ένα μοναδικό ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο, αυτό της Ρωσίας των αρχών του εικοστού αιώνα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Πολλοί, ίσως οι περισσότεροι, επαναστάτες, επικαλούμενοι τις άμεσες απαιτήσεις της ταξικής πάλης, αξιοποίησαν το οικονομικό κομμάτι της θεωρίας του Μαρξ αφήνοντας κατά μέρος τη σπουδαία και πρωτοπόρα ανάλυσή του για την αλλοτρίωση, κυρίως στα Οικονομικά και Φιλοσοφικά Χειρόγραφα του 1844.
Οπως συνοψίζει την άποψη του Γερμανού φιλοσόφου ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ, «εκείνο που καταστρέφεται είναι η ικανότητα να είμαστε άνθρωποι με οποιονδήποτε άλλο τρόπο πέρα απ’ αυτόν που απαιτεί και υπαγορεύει το κεφάλαιο».
Μάλιστα αυτός ο αριστερός επιστημονισμός έφτασε στο απόγειό του με τον Λουί Αλτουσέρ, ο οποίος αξίωσε την αποβολή από τον μαρξισμό οποιασδήποτε αναφοράς στον σοσιαλιστικό ανθρωπισμό και στην αλλοτρίωση, τις οποίες θεωρούσε αποπροσανατολιστικές και επικίνδυνες.
Αυτό όμως αποδείχτηκε καταστροφικό, αφού το βασικότερο πολιτικό πρόβλημα είναι να εντοπίσουμε και να υπερβούμε τις πολλαπλές μορφές αλλοτρίωσης που παράγει καθημερινά η μεγαμηχανή του καπιταλισμού και να επικεντρώσουμε όλες τις προσπάθειες και όλη μας την οργή σε ένα συνεκτικό πολιτικό σχέδιο για την αλλαγή της κοινωνίας.
Η ανθρώπινη χειραφέτηση και απελευθέρωση είναι μια ιστορική δυνατότητα και όχι μια υλική αιτιοκρατία και μπορούν να πραγματωθούν μόνο εάν οι άνθρωποι αξιοποιήσουν αυτή τη δυνατότητα.
Το αίτημα εξημέρωσης του θηρίου-άνθρωπος είναι αρκετά παλιό, αφού ο Αισχύλος ήδη 2.500 χρόνια πριν ζητούσε «να δαμάσουμε την αγριότητα του ανθρώπου και να κάνουμε ήμερη τη ζωή αυτού του κόσμου».
Πρόκειται για το θεμέλιο της ανθρωπιστικής σκέψης, σύμφωνα με την οποία μέσα από τη συνειδητή σκέψη και δράση μπορούμε να βελτιώσουμε τον κόσμο και τον εαυτό μας, κάτι που ο Αριστοτέλης συνόψισε στο όραμά του για την απρόσκοπτη ανάπτυξη του ατόμου και την επίτευξη του ευ ζην.
Ισως, όπως λέει ο Χάρβεϊ, ένας νέος κοσμικός επαναστατικός ανθρωπισμός να μπορεί να ενοποιήσει τον Μαρξ του Κεφαλαίου με τον Μαρξ των Χειρογράφων του 1844!
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας