«Είμαστε όλοι σοσιαλδημοκράτες». Αυτό είναι το μήνυμα που θέλουν να περάσουν στο πασοκικό ακροατήριο και οι έξι υποψήφιοι για την αρχηγία του ΠΑΣΟΚ. Ούτε σκέτα κεντρώοι, ούτε πολύ περισσότερο ριζοσπάστες αριστεροί και εννοείται καθόλου λαϊκιστές, αν και το κόμμα τους, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, καθιέρωσε τον λαϊκισμό στην Ελλάδα και ως ρεύμα σκέψης και ως κομματική και κρατική πρακτική. Δεν διευκρινίζουν όμως σε ποια σοσιαλδημοκρατία αναφέρονται. Η σοσιαλδημοκρατία ούτε ήταν στο παρελθόν ούτε είναι σήμερα ενιαία. Δεν λένε όλα τα κόμματα που κινούνται σ’ αυτήν την ιδεολογική περιοχή τα ίδια πράγματα, δεν έχουν τους ίδιους στόχους, δεν κάνουν τις ίδιες ιεραρχήσεις για τα μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν, έχουν διαφορετική άποψη για τις πολιτικές συμμαχίες και τις συνεργασίες στο κυβερνητικό επίπεδο.
Υπήρξε η σοσιαλδημοκρατία της «χρυσής εποχής» όπου πρωταγωνίστησαν ο Βίλι Μπραντ της Γερμανίας (της δυτικής τότε), ο Μπρούνο Κράισκι της Αυστρίας, ο Ούλοφ Πάλμε της Σουηδίας, ο αμφιλεγόμενος και για πολλούς πρύτανης του κυνισμού Φρανσουά Μιτεράν της Γαλλίας, ο δικός μας μεγάλος αντιφατικός Ανδρέας Παπανδρέου και μερικοί άλλοι. Η δική τους σοσιαλδημοκρατία είχε μεν εγκαταλείψει τη στρατηγική της μετωπικής σύγκρουσης με τον καπιταλισμό, στο δίλημμα «Επανάσταση ή μεταρρύθμιση;» είχε επιλέξει τη μεταρρύθμιση, ωστόσο στην προσπάθειά της να εξανθρωπίσει το καπιταλιστικό σύστημα επιχείρησε να βάλει κανόνες και να μετριάσει τις συνέπειες που προκαλούσε ο νεοφιλελευθερισμός, αντιστάθηκε αλλού σθεναρά, αλλού αναιμικά στις ιδιωτικοποιήσεις, υπερασπίστηκε τον δημόσιο τομέα, προσπάθησε να περιορίσει την απληστία του μεγάλου κεφαλαίου, δεν άφησε ασύδοτο το μακρύ χέρι της αγοράς, φορολόγησε τα κέρδη και τις περιουσίες των πλουσίων, ενίσχυσε τη μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα, έχτισε ένα στιβαρό κοινωνικό κράτος που βοήθησε τους ευάλωτους και τους μη έχοντες, συνεργάστηκε με το συνδικαλιστικό κίνημα, υπηρέτησε τη δημοκρατία χωρίς αστερίσκους, κράτησε αποστάσεις από την ιμπεριαλιστική πολιτική των ΗΠΑ.
Υπήρξε όμως και η σοσιαλδημοκρατία του τρίτου δρόμου. Είναι ο δρόμος που χάραξαν ο Μπλερ και ο Σρέντερ, τον βάδισαν και άλλοι ηγέτες της σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη (το κακό παράδειγμα μεταδόθηκε σε όλη την ήπειρο) και οδήγησαν τα κόμματά τους στην αγκαλιά του νεοφιλελευθερισμού με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση και το μόνο που μένει είναι η βελτίωση κάποιων οικονομικών μεγεθών. Υιοθέτησαν σχεδόν όλες τις πολιτικές της Δεξιάς στο οικονομικό πεδίο. Εγιναν μέρος των φιλελεύθερων ολιγαρχιών που είχαν και έχουν το πάνω χέρι στα κοινοβουλευτικά συστήματα. Ξεδόντιασαν το κοινωνικό κράτος, που ήταν δημιούργημα της σοσιαλδημοκρατίας, προχώρησαν σε μαζικές ιδιωτικοποιήσεις, μείωσαν τη φορολογία των επιχειρήσεων, διέρρηξαν τους δεσμούς με την εργατική τάξη και τα συνδικάτα της, στην εξωτερική πολιτική ανέβηκαν αυτοθέλητα στο άρμα των ΗΠΑ, υποστηρίζοντας όλες τις επιλογές τους -μερικές φορές πλειοδότησαν- και στις δύσκολες εκλογικά στιγμές τους δεν δίστασαν να συγκυβερνήσουν με τα συντηρητικά κόμματα, ακόμη και ως φτωχοί συγγενείς, καταγγέλλοντας ταυτοχρόνως την Αριστερά για λαϊκισμό, λέγοντας ότι η διάκριση Αριστεράς - Δεξιάς, δεν ισχύει πια, είναι κατάλοιπο του παρελθόντος, έχει εκμετρήσει το ζην της, η θέση της είναι στο μουσείο της Ιστορίας.
Για όλα αυτά τα θέματα οι έξι υποψήφιοι (οι περισσότεροι για να είμαστε δίκαιοι, γιατί κάποιοι το προσπαθούν, αλλά δεν βρίσκουν ανταπόκριση), είτε δεν μιλάνε είτε τα πιάνουν επιδερμικά, εκτοξεύοντας εύπεπτες γενικότητες, ώστε να μην ενοχλήσουν και να ικανοποιήσουν τους πάντες. Ασχολούνται με το ΠΑΣΟΚ του μέλλοντός τους, αποφεύγοντας όμως να αξιολογήσουν τα ΠΑΣΟΚ του παρελθόντος. Προφανώς γιατί αν μπουν στην ουσία θα χρειαστεί να δουν κριτικά την πορεία του κόμματος και μερικοί (ες) αυτοκριτικά την προσωπική διαδρομή τους.
Το ΠΑΣΟΚ κυριάρχησε στην πολιτική ζωή του τόπου την περίοδο της μεταπολίτευσης. Ηταν στα πράγματα πολλά χρόνια. Ο ιδρυτής του αγαπήθηκε με πάθος από τους οπαδούς του και μισήθηκε παράφορα από τους εχθρούς του. Παραμένει, σύμφωνα με τις μετρήσεις, ο δημοφιλέστερος πρωθυπουργός. Από την πανηγυρική εκδήλωση για τα 50 χρόνια του ΠΑΣΟΚ έλειψαν οι αναφορές στα λάθη του κόμματος, στις αστοχίες του την περίοδο που κυβερνούσε, στην απομάκρυνσή του από τις γενέθλιες αρχές του, στα φαινόμενα διαφθοράς με πρωταγωνιστές πρώτης γραμμής στελέχη του. Σε μια προεκλογική εκστρατεία για την ηγεσία του κόμματος προφανώς το μείζον ζήτημα είναι το αύριο, ωστόσο το χτες δεν μπορεί να ξεχαστεί. Και με τα καλά του και με τα κακά του. Γιατί εκτός από τους ενδιαφερόμενους για την πρώτη θέση υπάρχουν και οι πολίτες που έχουν μνήμη.
Ανάγωγα
Ο ελληνόκτητος στόλος αντιπροσωπεύει πάνω από το 17% του παγκόσμιου στόλου, γεγονός που τον κατατάσσει στην πρώτη θέση της παγκόσμιας ναυτιλίας. Ωστόσο μόνο το 13% του ελληνόκτητου στόλου είναι νηολογημένο υπό ελληνική σημαία. Η μεγαλοαστική τάξη σε μια επίδειξη ανιδιοτελούς πατριωτισμού.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας