Αν ο Σάιλοκ έχυνε αίμα του Αντόνιο (Εμπορος της Βενετίας) όλη η περιουσία του θα κατασχόταν. Και έτσι ο Σέξπιρ μάς έδειξε ότι και τα ομόλογα -ως χρέος- θέλουν ασφάλιστρο κινδύνου...
Παρατήρηση 1η: «In God we trust», γράφουν αιώνες τώρα οι Αμερικανοί πάνω στο δολάριο. Το σωστό φυσικά είναι: Ιn debt (χρέος) we trust, αλλά ας μη θεωρητικολογούμε τέτοιες ώρες. Και απ' ό,τι φαίνεται, ένας -έστω και οριακός- νικητής από πανδημία, πόλεμο, πληθωρισμό και ενεργειακή κρίση μάλλον είναι το πράσινο νόμισμα (με ό,τι αυτό εκπροσωπεί οικονομικά και γεωπολιτικά).
Παρατήρηση 2η: Μάλλον αποτυχημένη μέχρι στιγμής είναι η μέθοδος τιτλοποίησης και διαπραγμάτευσης πάσης φύσεως χρεών, όπως των «κόκκινων» στεγαστικών και λοιπών απλήρωτων δανείων (βλ. κατάρρευση ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ/Lehman Brothers αλλά και το πόσο σέρνεται σκόπιμα η σύσταση μιας υποτυπώδους τέτοιας αγοράς στην Ε.Ε. για δήθεν εκκαθάριση του συστήματος). Επινοήθηκε φυσικά μια λύση δημιουργικής λογιστικής, η αναμεταβίβαση χρέους στον αρχικό εκδότη, την τράπεζα δηλαδή (π.χ. οι Ελληνες δανειολήπτες λαμβάνουν επιστολές ενημέρωσης όλων αυτών των μεταβιβάσεων ώστε να γνωρίζουν τι συμβαίνει - λέμε τώρα...).
Παρατήρηση 3η: Η χρησικτησία είναι μια συνηθισμένη νομική μέθοδος απόκτησης της κυριότητας ενός κινητού ή ακίνητου περιουσιακού στοιχείου. Σε γενικές γραμμές, έχει τρία αναγκαία προαπαιτούμενα: α) να υπάρχει νόμιμος τίτλος, β) καλή πίστη και γ) νομή του περιουσιακού στοιχείου για κάποια χρόνια.
Αν κουραστήκατε και δεν βρίσκετε ένα κοινό νήμα που ενώνει τις τρεις πιο πάνω παρατηρήσεις, επιτρέψτε μου να εξηγήσω.
Το αθέατο και άρρητο αξίωμα στην ψηφιακή εποχή της επικίνδυνης υπερχρέωσης των πάντων, στην οποία εισήλθαμε βίαια, δεν είναι μόνο η ασυνείδητη απόσπαση υπεραξίας. Είναι και η ασυνείδητη σύζευξη χρήσης και κτήσης κεφαλαίου: η νοητική σύγχυση δηλαδή μεταξύ του «κατέχω και χρησιμοποιώ» το χρήμα. Μόνο που το χρήμα είναι μεταξύ άλλων και χρέος. Και αυτό παράγεται διαρκώς από το παρασιτικό-πλασματικό κεφάλαιο, αφού για χρόνια ζούμε στις οικονομίες μια σχεδόν ανεξέλεγκτη μετατόπιση των ορίων της σημειωτικής του παραγωγής (έκδοση πολλών τρισ. από τις κεντρικές τράπεζες, επιδόματα που αυξάνουν ιδιωτικά και δημόσια χρέη, ιδιαίτερα υπερφουσκωμένοι ισολογισμοί κεντρικών και εμπορικών τραπεζών).
Αυτό το μη παραγωγικό (σε μεγάλο βαθμό) χρήμα ήδη έχει εκτρέψει κεφάλαιο από επενδύσεις με θέσεις εργασίας σε άυλες επενδύσεις χαρτοφυλακίου (αφού τα επιτόκια παίρνουν την ανηφόρα δήθεν για αναχαίτιση του πληθωρισμού). Αλλά έτσι συμβαίνει το αναμενόμενο παράδοξο αναστροφής της ζήτησης χρήματος: το χρήμα ψάχνει ασφαλή τοκοφορία και όχι ριψοκίνδυνη παραγωγική απόδοση.
Σε γενικές γραμμές λοιπόν η πίστη, ο τίτλος και η νομή του χρήματος (στοιχεία των τριών αρχικών παρατηρήσεων) συναντώνται πάντα και παντού στον ίδιο κύριο φορέα: τον εκδότη χρήματος, χρέους και τιτλοποίησής του.
Ουσιαστικά, η δυνητική κερδοφορία της αξίας χρήσης που γεννάει αυτή η νομισματική αλυσίδα, ισχυροποιείται με την περίφημη μόχλευση και την έκδοση ενυπόθηκων χρεογράφων (asset backed securities) ώστε να επιτευχθεί προεξόφληση απόδοσης του χρήματος-χρέους.
Κάπου εδώ ξεκινάει η κερδοσκοπία των χρηματιστών με τον ιδρώτα των εργαζομένων που δανείστηκαν για μια πραγματική ανάγκη ή μια παράλογη επιθυμία. Το κεφάλαιο όμως έχει ήδη πιάσει από τον λαιμό το κάθε οικονομικό υποκείμενο. Ως χρήμα-χρέος κάνει στον εαυτό του ό,τι κάνουν οι εταιρείες leasing για τα ακίνητα κάποιου ιδιοκτήτη: sale and lease back (πώληση και χρηματοδοτική επαναμίσθωση της ιδιοκτησίας).
Το χρήμα δηλαδή μπορεί να πωλείται και να αγοράζεται πλέον μόνο του, με το υποκείμενο να είναι απλά ιμάντας μεταφοράς του χρέους που αυτό γεννάει.
Μπορεί να μοιάζει αδόκιμο αλλά προσωπικά αποκαλώ το φαινόμενο κάτι σαν «νομισματική χρησικτησία» (monetary adverse possession). Ενα μείγμα πίστης, τιτλοποίησης και νομής του αγαθού χρέος που γεννιέται από το αγαθό χρήμα (και που εκδίδεται, κυκλοφορεί και ελέγχεται ολοένα και περισσότερο μέσα στο τραπεζικό λογιστικό σύστημα).
Μόνο έτσι μπορώ να ορίσω -αδόκιμα επαναλαμβάνω- την τρέχουσα συνεκδοχή κυκλοφορίας πλασματικού κεφαλαίου εν μέσω πληθωρισμού, φουσκώματος τραπεζικών ισολογισμών και εμφανούς ύφεσης που θα καθηλώσει εισοδήματα...
Και όλα αυτά, επειδή έχει σχεδόν πλήρως αποικισθεί ο ανθρώπινος βίος από την άυλη νομισματική ηγεμονία που συγχέει σκόπιμα στην οθόνη της παλάμης μας την επιθυμία χρήσης με την επιθυμία κτήσης αγαθών (αναγκαίων και μη). Και αρκούμαστε έτσι στη χρησικτησία του παραγόμενου (ελάχιστου) κεφαλαίου από την εργασία μας...
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας