Σαν χαμένη αποσκευή

Στο μυθιστόρημα του Γάλλου Ρομέν Πουερτολάς «Το απίστευτο ταξίδι του φακίρη που παγιδεύτηκε σε μια ντουλάπα ΙΚΕΑ», από τις εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση Αύγουστου Κορτώ, ένας χαριτωμένος απατεώνας, ο Ινδός ψευτοφακίρης Ατζατασάτρου Πατέλ, προσγειώνεται στο «Σαρλ ντε Γκολ» του Παρισιού, για ν’ αγοράσει από το εκεί κατάστημα ΙΚΕΑ, στην καταπληκτική τιμή των 99,99 ευρώ, ένα κρεβάτι από σουηδικό πεύκο, ειδικό για φακίρηδες, με δεκαπέντε χιλιάδες καρφιά!

Ομως, όπως μας πληροφορεί ο τίτλος, παγιδεύεται σε μια ντουλάπα και ξεκινάει ένα απίστευτο ταξίδι πάνω, κάτω και πλαγίως στην Ευρώπη. Μέσα σε νταλίκα γνωρίζει εφτά Σουδανούς μετανάστες, που έχουν τρυπώσει εκεί, ξεφεύγοντας από την επιτήρηση των Γάλλων, για να περάσουν κρυφά στη Βρετανία.

Ετσι, έρχεται σε επαφή με μια άγνωστη γι’ αυτόν πραγματικότητα: το καθημερινό δράμα χιλιάδων ανθρώπων που προσπαθούν με κάθε τρόπο και με κίνδυνο της ζωής τους να «εκπορθήσουν» το φρούριο-Ευρώπη και το νησιώτικο κάστρο που ’χει για... τάφρο του τη Μάγχη κι ανάχωμα απέναντί του το Καλέ.

Σαν παράνομο μετανάστη τον αντιμετωπίζουν οι βρετανικές αρχές και τον στέλνουν άναυλα, μαζί με τους υπόλοιπους, στην Ισπανία, θεωρώντας ότι ξεκίνησε από ’κει. Στο τέλος ο ήρωάς μας, μέσω Λιβύης και Ιταλίας, επιστρέφει στο Παρίσι, κερδίζει την αυτογνωσία, τον έρωτα της ζωής του και χιλιάδες αναγνώστες, αφού γίνεται διάσημος συγγραφέας! Αυτά στο μυθιστόρημα...

Στην πραγματικότητα, ο 27χρονος Μαροκινός, που επιχείρησε να περάσει την περασμένη Κυριακή στην Ισπανία, πέθανε μέσα σε μια βαλίτσα. Θα μπορούσε να το φανταστεί αυτό ο μυθιστοριογράφος μας; Πόσο γλαφυρά και με πόσες λέξεις θα το περιέγραφε; Θα του αρκούσε μια παράγραφος ή θα χρειαζόταν ολόκληρο κεφάλαιο;

Ισως να ’φτανε σε αδιέξοδο και ν’ άλλαζε το στόρι: ο 27χρονος έστω κι έτσι κατορθώνει να περάσει απέναντι. Βρίσκει σιγά σιγά την ανάσα του, ξεδιπλώνεται και ξεμουδιάζει, το αίμα κυλάει όπως πριν στις φλέβες του κι είναι έτοιμος για μια καινούργια ζωή. Κάποια στιγμή από τη Βαρκελώνη ταξιδεύει στο Παρίσι.

Αποκτά το πολυπόθητο γαλλικό διαβατήριο, μια δουλειά με τη βοήθεια συμπατριωτών του κι ένα κονάκι μια σταλιά, με φτηνά έπιπλα, σαν αυτά του ΙΚΕΑ, ένα κρεβάτι, δύο πολυθρόνες μ’ ένα τραπεζάκι και μια ντουλάπα ίσως... Ναι, αυτός έχει σωθεί, δεν συναριθμείται με όσους θαλασσοπνίγηκαν στη Μεσόγειο -εκείνη... που τους έγινε και θάνατος και μνήμα-, όσους έμειναν για πάντα στις καρότσες των φορτηγών και των ψυγείων, στ’ αμπάρια των πλοίων.

Πώς να καταγράφηκε αλήθεια στην αστυνομική αναφορά, στα επίσημα κρατικά κιτάπια, το «συμβάν»; Μπορεί ως ΑΤΕ (Αγνώστου Ταυτότητος Εμπόδιο). Ή καλύτερα, με τρεις λέξεις στ’ απoλεσθέντα: χαμένη, ανεπίδοτη αποσκευή...