Αθήνα, 18°C
Αθήνα
Σποραδικές νεφώσεις
18°C
19.8° 15.8°
3 BF
56%
Θεσσαλονίκη
Αυξημένες νεφώσεις
17°C
17.7° 15.9°
0 BF
72%
Πάτρα
Αυξημένες νεφώσεις
18°C
17.7° 16.0°
2 BF
65%
Ιωάννινα
Αυξημένες νεφώσεις
10°C
9.9° 9.9°
1 BF
100%
Αλεξανδρούπολη
Αυξημένες νεφώσεις
13°C
12.6° 12.6°
4 BF
88%
Βέροια
Αυξημένες νεφώσεις
15°C
15.4° 15.4°
1 BF
76%
Κοζάνη
Αυξημένες νεφώσεις
10°C
10.4° 10.4°
1 BF
87%
Αγρίνιο
Αυξημένες νεφώσεις
15°C
15.2° 15.2°
1 BF
82%
Ηράκλειο
Αίθριος καιρός
15°C
16.1° 14.8°
2 BF
63%
Μυτιλήνη
Αραιές νεφώσεις
17°C
16.6° 16.5°
0 BF
68%
Ερμούπολη
Αυξημένες νεφώσεις
17°C
17.4° 17.4°
1 BF
51%
Σκόπελος
Αραιές νεφώσεις
17°C
17.1° 17.1°
2 BF
66%
Κεφαλονιά
Αυξημένες νεφώσεις
18°C
17.5° 17.5°
2 BF
39%
Λάρισα
Σποραδικές νεφώσεις
16°C
15.6° 15.6°
1 BF
80%
Λαμία
Αυξημένες νεφώσεις
16°C
15.6° 15.6°
2 BF
63%
Ρόδος
Ελαφρές νεφώσεις
18°C
17.8° 17.7°
5 BF
86%
Χαλκίδα
Αυξημένες νεφώσεις
15°C
15.0° 15.0°
1 BF
64%
Καβάλα
Αυξημένες νεφώσεις
17°C
17.1° 17.1°
2 BF
80%
Κατερίνη
Αυξημένες νεφώσεις
16°C
16.4° 16.4°
2 BF
74%
Καστοριά
Αυξημένες νεφώσεις
11°C
11.3° 11.3°
1 BF
86%
ΜΕΝΟΥ
Πέμπτη, 24 Απριλίου, 2025
matia
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
© Dreamstime.com

Εσείς τρίβετε τους οφθαλμούς σας;

Σε πρόσφατη δημοσίευσή του στο X (πρώην Τουίτερ), ο (οΘντκ) υπουργός Υγείας κ. Αδωνης Γεωργιάδης, διαμαρτυρόμενος επειδή κάποιες φωτογραφίες από πρόσφατη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου τον παρουσίασαν σαν να κλαίει, ξεκαθαρίζει: «Εκείνη τη στιγμή έτριβα τους οφθαλμούς μου».

Πάω στοίχημα πως όλοι εσείς που με διαβάζετε δεν τρίβετε τους οφθαλμούς σας, αλλά τα μάτια σας -είτε κυριολεκτικά, αν έχουν κουραστεί, είτε μεταφορικά, όταν θέλετε να δηλώσετε ότι κάτι σας προκάλεσε μεγάλη έκπληξη.

Ομως ο κ. υπουργός, που το όνομά του έχει συνδεθεί με τη σχολή «Ελληνική Αγωγή» (το «τσαρλατανείο», όπως το έλεγε ο αείμνηστος Γιάννης Η. Χάρης), θέλει να προσθέσει μια πινελιά αρχαιογνωσίας, να κάνει το ύφος του πιο επίσημο, να ξεχωρίσει από την πλέμπα: οι άλλοι έχουν μάτια, ο υπουργός όμως οφθαλμούς.

Οι αρχαίοι είχαν κι αυτοί οφθαλμούς, είχαν όμως και όμματα. Από το όμμα, μέσω του υποκοριστικού ομμάτιον, προέκυψε στα μεσαιωνικά χρόνια, με σίγηση του άτονου, το μάτιν και το μάτι. Ο οφθαλμός επιβίωσε στη νέα ελληνική, αλλά για ειδικές χρήσεις. Στην ανατομία, ας πούμε· αλλά και στη βοτανική, όπως και στην τυπογραφία, όπου οφθαλμός λέγεται η ανάγλυφη επιφάνεια του γράμματος στο τυπογραφικό στοιχείο.

Επιβιώνει ακόμα σε ορισμένες παγιωμένες και παροιμιακές φράσεις που έχουμε κληρονομήσει από την αρχαία ή την καθαρεύουσα, όπως το βιβλικό «οφθαλμόν αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος» για την αντεκδίκηση, το «εν ριπή οφθαλμού» για κάτι ακαριαίο, το γνωμικό «έστι δίκης οφθαλμός ος τα πάνθ’ ορά», το «χάρμα οφθαλμών» για κάτι πολύ ωραίο, το «ως κόρην οφθαλμού» για κάτι που το θεωρούμε πολύτιμο, και δυο τρεις άλλες. Και βέβαια υπάρχουν όχι λίγα σύνθετα και παράγωγα, από την οφθαλμαπάτη και τον οφθαλμίατρο έως τον οφθαλμοφανή.

Αλλά να λέμε «τρίβω τους οφθαλμούς μου», είτε κυριολεκτικά είτε παροιμιακά, το βρίσκω κωμικό, όπως αφύσικο θα έβρισκα επίσης αν έλεγε κανείς «έστι δίκης μάτι» ή «ως κόρην ματιού». Προκαλεί την ίδια φαιδρή εντύπωση με τις υπερδιορθώσεις στη μαντάμ Σουσού («καλέ νάπτη») ή τις καθαρευουσιανιές του Κωνσταντίνου Κατακουζηνού (ημιόνα, τα μάλα κτλ.)

Ο κ. Γεωργιάδης συχνά μας χαρίζει γλωσσικά μαργαριτάρια, ανορθογραφίες και ασυνταξίες, όπως «τον προσφάτως εκδοθέν τόμο» και «εν τη ρήμη του λόγου» και «ρευστότητα φίλου» (αντί «φύλου»). Θα πείτε, πολιτικός είναι, κυρίως πρέπει να κρίνεται για τις θέσεις του και τα πεπραγμένα του στον υπουργικό θώκο. Θα συμφωνήσω καταρχήν, αλλά τις προάλλες ο ίδιος ο κ. Γεωργιάδης αποκάλεσε «ελαφρώς αγράμματες» τις αριστερές συλλογικότητες, επειδή σε ένα φοιτητικό πανό γράφτηκε ΔΙΕΚΔΗΚΟΥΜΕ.

Οπότε, όταν πλασάρεις αριστεία, είναι κωμικό να γράφεις «την κυρία γραμματεύ», όπως έκανε πρόσφατα ο κ. υπουργός, δείχνοντας πως η αρχαιομάθεια που προσπαθεί να επιδείξει είναι επίπλαστη, σκέτη επικοινωνία. Οπως και το έργο της κυβέρνησης, άλλωστε -γι’ αυτό και «τρίβουν τους οφθαλμούς τους» βλέποντας τη δημοσκοπική τους πτώση.

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Εσείς τρίβετε τους οφθαλμούς σας;

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας