Πριν από μερικές μέρες ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι η Νέα Δημοκρατία θα προτείνει τον Κωνσταντίνο Τασούλα για Πρόεδρο της Δημοκρατίας στη θέση της Κατερίνας Σακελλαροπούλου, ενώ από προχτές ενθρονίστηκε στην άλλη μεριά του Ατλαντικού ο Ντόναλντ Τραμπ ως 47ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Δεν είναι λοιπόν περίεργο που σήμερα θα λεξιλογήσουμε γι’ αυτή την απολύτως επίκαιρη λέξη.
Με τον ορισμό του λεξικού, πρόεδρος είναι «το αιρετό ή διορισμένο πρόσωπο που είναι επικεφαλής, έχει τη διεύθυνση ή ασκεί τη διοίκηση σε οργανωμένο σύνολο ανθρώπων ή σε συγκροτημένο σώμα». Η λέξη είναι αρχαία, της κλασικής εποχής, και προφανώς ετυμολογείται από την πρόθεση «προ» και την «έδρα»· πρόεδρος είναι δηλαδή αυτός που κάθεται στην πρώτη σειρά ή θέση. Στην αθηναϊκή δημοκρατία κληρώνονταν εννιά πολίτες ως πρόεδροι και ρύθμιζαν τα διαδικαστικά της εκκλησίας του δήμου.
Τον καιρό εκείνο οι γυναίκες δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα· όταν άρχισαν γυναίκες να εκλέγονται σε θέση προέδρου, πέρα από τον επίκοινο τύπο «η πρόεδρος», εμφανίστηκε (ήδη από τον 19ο αιώνα) ο τύπος «προεδρίνα», που θεωρείται λιγότερο επίσημος. Με την εκλογή της κ. Σακελλαροπούλου, σε άρθρο της εφημερίδας μας πριν από 5 ακριβώς χρόνια, ο Τάσος Καπλάνης είχε προτείνει τον όρο «η πρόεδρη», που δεν κέρδισε απήχηση.
Φυσικά, δεν υπάρχει μόνο Πρόεδρος της Δημοκρατίας (με τη σύντμηση ΠτΔ)· προέδρους βρίσκουμε κάθε λογής, στη Βουλή (ΠτΒ), στην Ακαδημία, στα κόμματα, στα δικαστήρια, στις ανώτατες σχολές, σε σωματεία, διοικητικά συμβούλια, δημοτικά συμβούλια, εταιρείες, οργανισμούς, τράπεζες, συνέδρια. Ο Τσιφόρος, νομίζω, είχε γράψει ότι αν πετάξεις μια πέτρα στην Ομόνοια ή σκύλο θα πετύχεις ή πρόεδρο, αλλά την εποχή εκείνη υπήρχαν περισσότεροι σκύλοι στο κέντρο της Αθήνας, όπως και περισσότερες πέτρες.
Αρχαίο είναι και το ρήμα «προεδρεύω», στην δε Αθήνα οριζόταν εκ περιτροπής, για 36 μέρες, η προεδρεύουσα φυλή. Να θυμηθούμε την παροιμιώδη φράση «εγώ απλώς προεδρεύω» που είχε πει ο Ανδρέας Παπανδρέου και που λέγεται για περιπτώσεις όπου ο πρωθυπουργός δεν παίρνει πρωτοβουλίες.
Και η αγγλική λέξη, president, παρόμοια αρχή έχει, αφού ανάγεται στο λατινικό praesidens, από την πρόθεση prae, αντίστοιχη της «προ», και το ρήμα sedere, κάθομαι. Βέβαια, ο Αμερικανός president έχει πολύ περισσότερες εξουσίες από τον Ελληνα Πρόεδρο, καθώς ενεργεί και ως αρχηγός της κυβέρνησης, ενώ στην Ελλάδα και γενικά στην Ευρώπη ο Πρόεδρος κυρίως εθιμοτυπικά καθήκοντα εκτελεί. Μόνη εξαίρεση η Γαλλία, όπου ο πρόεδρος έχει πολύ πιο εκτεταμένες εξουσίες, γι’ αυτό και στα ευρωπαϊκά συμβούλια συμμετέχουν ο πρόεδρος της Γαλλίας και οι πρωθυπουργοί όλων των άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε.
Παλιότερα λέγανε για τη μοναρχία ότι «ο ανώτατος άρχων δικαιούται να κάνει πρωθυπουργό ακόμα και τον κηπουρό του». Μετά την τελευταία συνταγματική αναθεώρηση έχουμε φτάσει στο άλλο άκρο: Ο πρωθυπουργός μπορεί να ορίζει ανώτατο άρχοντα ακόμα και τον κηπουρό του - και αυτό έκανε ο κ. Μητσοτάκης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας