Θεσσαλονίκη, Νοέμβρης 1941. «Τσουχτερό κρύο και ψιλή φθινοπωρινή βροχή. Εξω από τις Νέες Φυλακές Θεσσαλονίκης, σκόρπιες ομάδες νέων, ανδρών-γυναικών, περίμεναν συζητώντας χαμηλόφωνα. Ολα τα πρόσωπα είναι σοβαρά και κάθε λίγο κοιτάζουν τη θεόκλειστη σιδερόπορτα των φυλακών. Μερικοί διαβάτες που περνάνε αυτή την πρωινή ώρα, στέκονται μπροστά σ’ αυτή την ασυνήθιστη κίνηση που την πλακώνει μια ατμόσφαιρα φορτωμένη δέος. Ρωτάνε:
-Τι συμβαίνει;
-Θα εκτελέσουν δύο φοιτητές, τους απαντούν».
(από άρθρο ανώνυμου στην εφημερίδα «Ελευθερία», 19 Σεπτεμβρίου 1945)
Από τις πρώτες μέρες της Κατοχής στη Θεσσαλονίκη, είχε μπει ο πρώτος σπόρος αντίστασης, με την ίδρυση της πρώτης αντιστασιακής ομάδας σε όλη την τρομοκρατημένη Ευρώπη. Το όνομά της ήταν «Ελευθερία» και το έγκλημά της ήταν πως πέταγε με χίλιες προφυλάξεις τις νύχτες προκηρύξεις στα γερμανικά έξω από τα στρατόπεδα των ναζί, ώστε να μη συναινέσουν στο έγκλημα κατά της Ελλάδας. Σύμφωνα με τον ιστορικό της κατοχικής Θεσσαλονίκης Γιώργο Καφταντζή, τα μέλη της έγραφαν, επίσης, συνθήματα στους τοίχους, μοίραζαν δελτία ειδήσεων κ.ά. Δεν είχαν καν χύσει αίμα, δηλαδή… Παρ’ όλα αυτά χύθηκε το δικό τους.
Η «Ελευθερία» προσέφερε και τους δύο πρώτους οργανωμένους νεκρούς της Αντίστασης. Τα ονόματά τους ήταν Ηλίας Καπέσης και Σωκράτης Διορινός. Γιατί είναι σημαντικό να μνημονεύονται οι Διορινός και Καπέσης; Ισως γιατί η τραγική τους ιστορία αποτελεί επιτομή όσων ακολούθησαν αλλά και όσων εξελίσσονται σήμερα.
Ανάμεσα σε άλλα που παραλείπονται, η ίδια η εξόντωση της «Ελευθερίας» και του περιβάλλοντός της που δεν σήκωσε όπλο απαντά με έμφαση στον ιστορικό αναθεωρητισμό, που με υποστήριξη ταμείων άλλων χωρών (οι οποίες έχουν γι’ αυτό χρήματα αλλά δεν συζητούν καν για αρχικές αποζημιώσεις) περνά την άποψη πως «εάν δεν σκοτώνατε ναζί (κατακτητές…) δεν θα σκότωναν Ελληνες». Προφανώς το ίδιο ισχύει και για τις σφαγές του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο αλλά ξεχνούν να το αναφέρουν…
Οπως και να έχει, ο πατριωτισμός α λα καρτ (όχι και τόσο διαφορετικός δυστυχώς από α λα καρτ ιδεολογήματα εντός της Aριστεράς) διαχέεται, άρρητα και ρητά, με λογύδρια, νέα αφηγήματα και πρακτικές, από παντού σχεδόν στον δημόσιο λόγο.
Για την ιστορία, οι δύο νέοι εκτελέστηκαν στο Κόκκινο Σπίτι, κάπου κοντά στο Θέατρο Γης. Αλλά ποτέ ώς σήμερα μια αναθηματική πλάκα δεν έχει τοποθετηθεί. Στο πλαίσιο αυτό, αντιδρώντας στο γκρίζο της μνήμης και σε ό,τι έχει αποκαλεστεί «υγειονομική ταφή της Ιστορίας» (για να θυμηθούμε τον σπουδαίο Χάγκεν Φλάισερ), η μνεία των πρώτων νεκρών της Αντίστασης και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους αποτελεί όχι Τιμή γι’ αυτούς, αλλά εγρήγορση για εμάς σήμερα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας