Το κοινωνικό πρόταγμα του νεοφιλελεύθερου μοντέλου της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, η υπόσχεση δηλαδή που νομιμοποίησε κοινωνικά την εκτεταμένη εφαρμογή του μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, ήταν η καταπολέμηση της φτώχειας και η μείωση των ανισοτήτων.
Η κατάργηση των συνόρων για τη διακίνηση προϊόντων, κεφαλαίου και εργατικού δυναμικού, η απελευθέρωση των αγορών και η εντατικοποίηση του διεθνούς πλέον οικονομικού ανταγωνισμού θα οδηγούσαν, σύμφωνα με τους νεοφιλελεύθερους μεταρρυθμιστές, σε άνοδο την οικονομική δραστηριότητα και θα έφερναν ολοένα και περισσότερα κράτη σε τροχιά ανάπτυξης και ευημερίας.
Η οικονομική κρίση και η ύφεση που ακολούθησαν την έκρηξη του διεθνούς ανταγωνισμού στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, καθώς και η διεύρυνση των οικονομικών ανισοτήτων, με τη συγκέντρωση του πλούτου στα χέρια μιας μικρής οικονομικής ολιγαρχίας αφ' ενός και τις στρατιές των ανέργων και νεόπτωχων να κατακλύζουν τον πλανήτη αφ' ετέρου, διαψεύδουν σήμερα τον αρχικό ενθουσιασμό για τον κοινωνικό χαρακτήρα του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού.
Το ίχνος που αφήνει το νεοφιλελεύθερο μοντέλο δεν επιτρέπει αυταπάτες ούτε για τη σκοπιμότητα ούτε και για τα συμφέροντα που υπηρετούν οι υποστηρικτές του.
Η νομιμοποίηση του νεοφιλελεύθερου μοντέλου της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας ελέγχεται όμως σήμερα και στο περιβαλλοντικό πεδίο.
Η υπέρβαση της φέρουσας ικανότητας της Γης, η εξάντληση των φυσικών αποθεμάτων, η διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας και οι μη αναστρέψιμες αλλαγές, με κορυφαίες τις κλιματικές, που προκάλεσε το επιθετικό μοντέλο της νεοφιλελεύθερης ανάπτυξης, κατέστρεψαν τη σταθερή βάση της οικονομίας και έθεσαν σε αμφιβολία τη βιωσιμότητα όχι μόνο της ανάπτυξης, αλλά και της ίδιας της ζωής στον πλανήτη.
Η συνειδητοποίηση της αλήθειας για το ίχνος που αφήνει πίσω του ο νεοφιλελευθερισμός στον οικονομικό, τον κοινωνικό και τον οικολογικό τομέα είναι το σημείο εκκίνησης για την ανατροπή της σημερινής κατάστασης και το ξεκίνημα μιας μεγάλης πολιτικής και κοινωνικής αλλαγής.
Οι συνθήκες λοιπόν για την ανατροπή της νεοφιλελεύθερης κυριαρχίας και τον επαναπροσδιορισμό του οικονομικού προτύπου στην κατεύθυνση μιας βιώσιμης και γι' αυτό και εφικτής και δίκαιης ανάπτυξης, με ισόρροπη έμφαση στην επίτευξη των στόχων τόσο της οικονομίας όσο όμως και της κοινωνίας και του περιβάλλοντος, είναι πλέον ώριμες.
Η ανάγκη για την επανεκκίνηση της οικονομίας σε μια βιώσιμη βάση αποτελεί σήμερα το μεγάλο ζητούμενο και στη χώρα μας, η οποία μέσα από τα συντρίμμια που αφήνουν πίσω τους οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές της λιτότητας και των μνημονιακών μεταρρυθμίσεων, αναζητά έναν νέο δρόμο για την αυτοδύναμη ανάπτυξη της οικονομίας της.
Η ανασυγκρότηση της παραγωγικής δραστηριότητας της χώρας σε νέες, βιώσιμες βάσεις αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα στην προσπάθεια αποτίναξης του ζυγού των δανειστών και αυτοδύναμης επιστροφής της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές.
Η ανάπτυξη του ημιθανούς αγροτικού και διατροφικού τομέα στη βάση της αξιοποίησης των περιζήτητων διεθνώς συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων, ο στόχος της ανασυγκρότησης της εγκαταλελειμμένης υπαίθρου, ο επαναπροσδιορισμός του τουρισμού ως αυτοτροφοδοτούμενου αναπτυξιακού τομέα που στηρίζεται στο περιβάλλον, το κλίμα, τις φυσικές ιδιαιτερότητες, τα προϊόντα, τον πολιτισμό και την παράδοση της χώρας, η ανάπτυξη του ενεργειακού τομέα στη βάση της αξιοποίησης τόσο των τοπικών ενεργειακών αποθεμάτων όσο και των διεθνών ενεργειακών αξόνων, η επανεκκίνηση της κατασκευαστικής δραστηριότητας για τη δημιουργία των αναγκαίων υποδομών και τεχνικών έργων, η αναγέννηση της βιομηχανίας και η τόνωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στη βάση της τυποποίησης, επεξεργασίας και αξιοποίησης των προϊόντων μας, η προστασία και η ανάδειξη του περιβάλλοντος και η αξιοποίηση των φυσικών πόρων και αποθεμάτων ως αναγκαία βάση για την οικονομία και την ανάπτυξη, ο προσανατολισμός της έρευνας και της καινοτομίας σε κατευθύνσεις και τεχνολογίες αιχμής με παραγωγικό ενδιαφέρον, η αναζήτηση διεθνών δικτύων για την εξαγωγή των ελληνικών προϊόντων και τη διείσδυση σε νέες αγορές, η αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και η εξαγωγή τεχνογνωσίας σε προνομιακούς τομείς προς στοχευμένες αγορές, χρειάζονται μια νέα δομή ενός κράτους-στρατηγείου που θα σχεδιάζει, θα οργανώνει και θα συντονίζει τις επιμέρους παραγωγικές δραστηριότητες στην κατεύθυνση του στόχου της βιώσιμης ανάπτυξης.
Ούτε η παραγωγική ανασυγκρότηση ούτε η έξοδος στις αγορές ούτε και η προσέλκυση επενδύσεων από το εξωτερικό δεν θα συμβούν, εάν δεν προηγηθεί πρώτα η οργάνωση του κράτους ως ενός σύγχρονου στρατηγείου σχεδιασμού, παραγωγής και εφαρμογής βιώσιμης αναπτυξιακής πολιτικής. Γεγονός που για να συμβεί απαιτεί δομικές αλλαγές, προκειμένου να εξυπηρετεί την οργάνωση και τον συντονισμό των επιμέρους παραγωγικών δραστηριοτήτων, στην κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης.
Γιατί, όπως λένε, αν θέλουμε κάτι που ποτέ δεν είχαμε, πρέπει να κάνουμε κάτι που ποτέ δεν κάναμε...
* Καθηγητής, πρόεδρος της «Αττικό Μετρό Α.Ε.»
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας