Αν η Μηχανή του Χρόνου έφερνε τον Ιούλιο Βερν στο σήμερα και αν εκείνος έβλεπε τον τελικό της Eurovision, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα έπαιρνε μέρος στο televoting. Ομως ακόμα και αν υπέκυπτε στον πειρασμό να στείλει ένα SMS, μάλλον δεν θα ψήφιζε υπέρ της Τζαμάλα, της φετινής νικήτριας. Πώς να προδώσει τον ήρωά του, τον Μιχαήλ Στρογκόφ, τον ατρόμητο αγγελιοφόρο του τσάρου, που τον αιχμαλώτισαν και τον τύφλωσαν οι Τάταροι;
«Βλέπε όσο μπορείς!» τον πρόσταξαν κι έστησαν στο στρατόπεδό τους, μπροστά στη σκηνή του εμίρη, του τρομερού Φεοφάρ Χαν, ένα φαντασμαγορικό θέαμα με μουσικούς, χαρταετούς, τραγουδιστές, Περσίδες χορεύτριες, Τσιγγάνες του Νίζνι Νόβγκοροντ, πέπλα, μεταξωτές κορδέλες, χρυσόσκονη.
Τι να κάνει ο Μιχαήλ, έβλεπε, και ο Βερν μάς περιγράφει τον άγριο χορό με τόση χάρη και ζωντάνια που μπροστά του ωχριούν τα περίτεχνα ψηφιακά εφέ και οι φανταχτερές χορογραφίες της γιουροβιζιονικής σκηνής. Ας σημειωθεί ότι ο Βερν δεν είχε πατήσει το πόδι του στη Ρωσία όπου διαδραματίζεται το μυθιστόρημα και προφανώς δεν είχε δει τατάρικους χορούς. Γι’ αυτό κι εγώ, από συμπαράσταση στον Μιχαήλ Στρογκόφ, δεν ψήφισα την Τζαμάλα.
Νομίζω ότι μέχρι το περασμένο Σάββατο οι περισσότεροι Ελληνες δεν ήξεραν για τους Τατάρους πολύ περισσότερα από όσα έχει τύχει να διαβάσουν στο μυθιστόρημα του Βερν, είτε στην κλασική μετάφραση του Νίκου Καζαντζάκη (1942) είτε στα «Κλασικά Εικονογραφημένα». Ομως μέσα σε ένα εικοσιτετράωρο όλοι γίναμε ολίγον ταταρολόγοι και οι ταταρολογίες πλημμύρισαν το διαδίκτυο.
Σύμφωνα με τον κανονισμό της Eurovision, τα τραγούδια με πολιτικό στίχο είναι ανεπιθύμητα. Ομως αυτή τη φορά η πολιτική, που επισήμως της απαγορεύεται η είσοδος από την πόρτα, μπήκε ορμητικά από το παράθυρο. Είναι θέμα ιστορικής μνήμης και όχι πολιτικής, έκρινε η αρμόδια επιτροπή της Eurovision όταν πριν από λίγους μήνες η Ρωσία διαμαρτυρήθηκε για την ουκρανική συμμετοχή.
Μόνο που τα όσα δραματικά συνέβησαν το 1944 με τον εκτοπισμό των Τατάρων της Κριμαίας, προβάλλονται κατευθείαν στο βίαιο 2014 και στο εύφλεκτο 2016, ενώ αποσιωπούνται τα τόσα εγκλήματα πολέμου που διέπραξαν οι πρόγονοι της Τζαμάλα πριν από την ήττα των χιτλερικών δυνάμεων κατοχής. Οπως αποσιωπούνται τα όσα δραματικά συμβαίνουν σήμερα στην Ουκρανία, όπου ο φασισμός όχι απλώς σηκώνει κεφάλι αλλά δαγκώνει.
Με άλλα λόγια, η εποχή της «γιουροβιζιονικής αθωότητας» -για την ακρίβεια, της αφασίας- ανήκει στο παρελόν. Καιρός ήταν: η Εurovision δεν είναι παιδούλα, αλλά μαντάμ ετών 61.
Ποιον θεσμό, εγχώριο ή ευρωπαϊκό, εμπιστεύεστε και πόσο; Αυτό το ερώτημα τίθεται εδώ και χρόνια από το Ευρωβαρόμετρο αλλά και από ελληνικές εταιρείες δημοσκοπήσεων. Αν στις ερωτήσεις περιλαμβανόταν και το televoting της Eurovision, πιθανόν να διαπιστώναμε ότι η εμπιστοσύνη στον «θεσμό» έχει κλονιστεί, όπως έχουν κλονιστεί και πολλές άλλες... εμπιστοσύνες, όπως πολλές σταθερές έχουν καταρρεύσει και καταρρέουν καθημερινά.
Ποιους να εμπιστευθούμε λοιπόν; Τον Πούτιν, τον Στάλιν, την Τζαμάλα; Θα μπορούσαμε να εμπιστευθούμε τον Μιχαήλ Στρογκόφ που, δεμένος πισθάγκωνα μπροστά στον θρόνο του εμίρη, αρνήθηκε να ακουμπήσει το μέτωπο στο χώμα όπως τον πρόσταξαν, αρνήθηκε να ζητήσει έλεος κι ας ήταν σίγουρος ότι θα τον σκότωναν. Mε άλλα λόγια, ο μυθιστορηματικός Μιχαήλ θα ζει (και θα βλέπει) ακόμα και όταν η σκόνη του χρόνου σκεπάσει όλες τις καθεστωτικές Τζαμάλες.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας