Οταν

Οταν η ελευθερία έχει πάψει ως έννοια και συμπεριφορά πολιτών και κυβερνήσεων να αφορά τον άνθρωπο και την αξιοπρέπειά του και εξυπηρετεί (με τη συναίνεση δυστυχώς των πολιτών) μόνο την ελευθερία διακίνησης εμπορευμάτων και κορπορατικών κερδών.

Οταν η ισότητα ανάμεσα στους πολίτες, άσχετα από την οικονομική και κοινωνική τους θέση, αντί να μεταφράζεται σε ισοτιμία, ισονομία και αναλογικότητα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων μετατρέπεται (με τη συναίνεση δυστυχώς των πολιτών) σε ισότητα κατά κύριο λόγο ως προς τις «υποχρεώσεις» των πολλών προς τους λίγους.

Οταν η αλληλεγγύη, αντί να είναι μια παγκόσμια έννοια που σκοπό έχει την ανακούφιση των αδύναμων και των κατατρεγμένων, έχει καταντήσει είτε καραμέλα στο στόμα διεφθαρμένων πλουσίων δήθεν φιλανθρώπων ώστε να αποφορολογούν τα κέρδη τους είτε όπλο στα χέρια οργανισμών που ελέγχονται από μυστικές υπηρεσίες κρατών ώστε να εκμεταλλεύονται αυτούς που υποτίθεται ότι συντρέχουν.

Οταν ο ανθρωπιστικός διεθνισμός έχει πάψει να αφορά ως όραμα πολίτες και κυβερνήσεις και μετατρέπεται (με τη συναίνεση των πολιτών) σε παγκοσμιοποιημένο σύστημα εκμετάλλευσης των λαϊκών μαζών.

Οταν ο λεγόμενος «κυρίαρχος» λαός εγκαταλείπει την υγεία του, το οικονομικό μέλλον του, τη ζωή και τη μοίρα του στα χέρια ανάξιων κατά κανόνα αντιπροσώπων που από εντολοδόχοι και ελεγχόμενοι γίνονται ανεξέλεγκτοι εξουσιαστές του κι επικυρίαρχοι.

Οταν η δημοκρατία, αντί να αποτελεί μια καθημερινή δυναμική λειτουργία που στόχο έχει να κρατά ζωντανή, δραστήρια και υγιή την κοινωνία, έχει καταντήσει (με τη συναίνεση δυστυχώς των πολιτών) μια ανά τετραετία γραφειοκρατική και ανούσια διαδικασία ανάδειξης σε απολυταρχική εξουσία κάποιων ιδιοτελών κομματαρχών.

Οταν η Δικαιοσύνη, αντί να προστατεύει τους πολίτες από την αυθαιρεσία του κράτους και των ισχυρών που το νέμονται, προτιμά να προστατεύει το κράτος και τους νομείς του, νομιμοποιώντας έτσι τον αυταρχισμό τους και τη διαφθορά.

Οταν η διανόηση περιορίζεται στο ευτελές συνήθειο να αναμασά τα φληναφήματα εξαρτημένων από ουσίες αστέρων του θεάματος, διαταραγμένων καλλιτεχνών και επιδραστικών πλην όμως ημιμαθών αναλυτών και δημοσιολογούντων.

Οταν οι κυβερνήτες και οι δημόσιοι λειτουργοί αντί να λογοδοτούν και να απολογούνται για τα έργα τους στους πολίτες, οι πολίτες (με τη συναίνεσή τους δυστυχώς) καταλήγουν να λογοδοτούν και να απολογούνται καθημερινά στους κυβερνήτες και σε ελεγχόμενα από αυτούς «ανεξάρτητα» και μη ανεξάρτητα όργανα.

Οταν η λέξη πατρίδα, αντί να συμβολίζει ένα αγαθό που χρήζει σεβασμού και προστασίας ώστε ένας λαός να διατηρεί τις πολιτικές, πολιτισμικές και πολιτιστικές αξίες που τον χαρακτηρίζουν ως αμιγή οντότητα και τον προσδιορίζουν ως κυρίαρχη έννοια σε σχέση με άλλες πατρίδες, έχει καταντήσει μια φενάκη του εθνικισμού, του ιμπεριαλισμού και της έχθρας ανάμεσα στους λαούς.

Οταν ως ισότητα των φύλων όλοι πλέον εννοούν οι γυναίκες να φέρονται εξίσου σκληρά με τους άντρες· όταν τα παιδιά γίνονται αντικείμενο χειραγώγησης απ’ όλους· όταν οι γνωρίζοντες σιωπούν ή όταν μιλούν λοιδωρούνται και αφορίζονται, οι δε αμαθείς φλυαρούν και αντί ακούγοντάς τους να αντιδράς, εσύ τους αναγνωρίζεις ως έγκυρους γνώστες.

Οταν αυτοαποκαλούμενοι ως προοδευτικοί και δημοκρατικοί ηγέτες κρατών, σπέρνουν πολέμους, αρρώστιες, καταστροφές και δυστυχία όχι γιατί απειλούνται από κάποιον πραγματικό εχθρό αλλά για να ικανοποιήσουν τη βουλιμία μεγιστάνων, βιομηχάνων, κομπραδόρων και ραντιέρηδων.

Οταν διεφθαρμένοι πολιτικοί αποκαλούν τοξικούς όσους τους υποπτεύονται ή τους καταγγέλλουν ως τέτοιους και συγχρόνως ενοχοποιούν το θύμα και συγκαλύπτουν τον δράστη.

Οταν ακαδημαϊκοί, λογοτέχνες, επιστήμονες και δημοσιογράφοι γίνονται απολογητές του αυταρχισμού και της αυθαιρεσίας των κυβερνήσεων παριστάνοντας τους μετριοπαθείς επαΐοντες, ενώ ο λόγος που το κάνουν είναι για να μη χάσουν τις, ύποπτης προέλευσης, επιδοτήσεις που εισπράττουν.

Οταν τα υποκριτικά ιερατεία κάθε δόγματος και θρησκείας παριστάνουν τους ιεραπόστολους της αγάπης ενώ κηρύττουν τη μισαλλοδοξία και συ πας και τους φιλάς το χέρι.

Οταν ανέχεσαι η φιλοσοφική παράδοσή σου που δίδασκε ότι «πάντων χρημάτων μέτρον Ανθρωπος» να ξεπέφτει στο αγοραίο «πάντων ανθρώπων μέτρο χρήμα».

Οταν ακούς όλους αυτούς που έλεγε ο ποιητής, «να μιλούν για την ελευθερία για νόμους ευαγγέλια για μια ζωή με τάξη» και συ συμφωνείς κι επαυξάνεις.

Τότε μην απορείς που όλα αυτά, ίδια και απαράλλαχτα και μάλιστα με πιο αποτελεσματικό, «λογικό» και πειστικό –για τους αφελείς– τρόπο, μπορεί και τα κάνει ένας επίδοξος αιρετός είτε μη αιρετός τύραννος ή δικτάτορας.

*Νομικός, συγγραφέας