Ήβης μέτρον ίκοιτο: Έφτασε το μέτρο της εφηβείας 132

Ησίοδος, Έργα και Ημέραι, 130 – 142.

130. Εκατό χρόνια κρατούσε η ανατροφή ενός παιδιού δίπλα στην φιλόπονη μητέρα.

Το παιδί χοροπηδούσε και έπαιζε μεγαλώνοντας χωρίς να σκέφτεται και να προνοεί.

Όταν έφταναν αυτά τα παιδιά στην ενηλικίωση και στην ακμή της νεότητας βάσανα και πάθη τους κατάκλυζαν και πέθαιναν πριν αναπτυχθεί πλήρως το μυαλό τους. Μιλούσαν προσβλητικά και δεν τελούσαν θυσίες στους ιερούς βωμούς των αθανάτων θεών, πράξη απαραίτητη και σωστή για τα ήθη των πιστών ανθρώπων. Ο Κρονίδης Ζευς οργίστηκε μ` αυτούς και τους εξαφάνισε κρατώντας τους κρυμμένους, αφού δεν τιμούσαν τους Ολύμπιους θεούς.

140. Όταν και αυτό το γένος το σκέπασε το χώμα της Γης, ονομάστηκε υποχθόνιο. Υποχθόνιοι μακάριοι θνητοί. Αν και δεύτεροι έχουν και αυτοί κάποια αξία, μια τιμή.

Περίληψη

Ο Ησίοδος μας μιλά για τα παιδιά που δεν ενηλικιώνονται ποτέ και την τιμωρία που τους επέβαλλε ο Ζευς.

Ας θυμηθούμε το ρητό που μας μεταφέρει ο Ηρόδοτος. Έλληνες αεί παίδές εστε, γέρων δε Έλλην ουκ έστιν.

Ο φιλοπαίγμων άνθρωπος: Αυτός που αγαπά να παίζει να αστειεύεται, να γλεντά.

Μια παράδοση που φτάνει στον 21ο αιώνα: Σε ποια ηλικία ενηλικιώνονται οι Έλληνες;

Σημειώσεις και Ησιόδειο λεξικό

Στίχος 130, μητέρι κεδνή.

Κεδνός. Προσεκτικός, επιμελής, φιλόπονος, φρόνιμος, συνετός, επιμελημένος, αγαπητός, περιποιημένος.

131. ετρέφετο ατάλλων.

Τρέφω. Κάνω κάτι να μεγαλώσει, να αυξηθεί, τρέφω, ανατρέφω, μεγαλώνω κάτι.

-χαίτην τρέφε.

-τρέφω κόμην.

-θάλασσα τρέφουσα πορφύραν.

-κάρτιστοι τράφεν ἄνδρες, ανέθρεψαν κράτιστους, ισχυρούς άνδρες.

ἀτάλλω. Πηδώ χαρωπά, ανάλαφρα με παιδική ζωηρότητα, χοροπηδώ, ανατρέφω ένα παιδί, μεγαλώνω, φροντίζω, αυξάνω.

131. μέγα νήπιος.

Νήπιος.  (νη-, ἔπος). Αυτός που δεν μιλάει ακόμη, νήπια τέκνα, βρέφος νήπιον, αυτός που σκέφτεται σαν παιδί, παιδιάστικος, ανόητος, άφρων, αυτός που δεν προνοεί.

νηπιότης, -ητος, ἡ, παιδική, νηπιακή ηλικία, παιδαριώδης συμπεριφορά, παιδικότητα.

νηπιό-φρων, -ονος, ὁ, ἡ, αυτός που έχει μυαλό νηπίου, ανόητος.

132. ἥβης μέτρον ἵκοιτο.

ἥβη. Ακμαία ηλικία, νεότητα, η νεανική ευθυμία, η νεανική χαρά, το νεανικό πάθος, η σπιρτάδα, η ορμή, το σύνολο των νέων, η νεότητα, η νεολαία. Νεανική δύναμη, σφριγηλότητα, ακμή. Λατινικά  juventus.
 

- ἥβης μέτρον ἱκέσθαι = ἡβάσκειν = έφτασε της ήβης το μέτρο ( η ώρα).

- Ως θεσμικός όρος, ἥβη, είναι η περίοδος πριν την ενηλικίωση. Στην Αθήνα τα 16 χρόνια, στη Σπάρτη τα 18 χρόνια.

-Η Ήβη, κόρη του Δία και της Ήρας, σύζυγος του Ηρακλή.

ἔφ-ηβος. Αυτός που φθάνει στην εφηβεία (ἥβη). Νέος δεκαοκτώ χρόνων, ηλικία στην οποία οι νεαροί Αθηναίοι υποβάλλονταν στη δοκιμασίαν και θεωρούνταν πλέον ως Αθηναίοι πολίτες στο ληξιαρχείο του δήμου.

μέτρον, το. Αυτό δια του οποίου μετριέται, υπολογίζεται το οτιδήποτε: Μέτρο σύγκρισης ή κανόνας, μονάδα μέτρησης περιεχομένου, είτε στερεού είτε υγρού.

 -ἄνδρα πάντων χρημάτων μέτρον εἶναι. Ο άνδρας είναι το υπέρτατο μέτρο για όλα τα πράγματα.

-δῶκεν μέθυ(κρασί), χίλια μέτρα.

-μέτρον ἑξήκοντα σταδίους.

-μέτρον ἥβης, το πλήρες ως προς το μέτρο, κορύφωση, ακμή, λέγεται για τη νεότητα.

ἱκνέομαι. < ἵκω, ἱκάνω. Έρχομαι, καταφθάνω σε έναν τόπο.

133. παυρίδιον ζώεσκον ἐπὶ χρόνον

Παυρίδιον <παῦρος. <παύω. Λίγος, μικρός, σύντομος. Λέγεται για χρόνο.

137. θέμις, ἡ, θέμιστος, θέμιστα. Αυτό που εδραιώνεται ή καθιερώνεται εθιμικά, δίκαιο, σωστό, συνηθισμένο.

 - θέμις ἐστί, είναι ορθό και δίκαιο.

138.έκρυψε<κρύπτω,  κρύβω, καλύπτω, αποκρύπτω, κρύβω στη γη, θάβω, κρατώ κρυφό.

140 αὐτὰρ.

αὐτάρ, αὐτάρκεια, ἡ, επάρκεια σε ότι έχει κανείς, η ανεξαρτησία, αυτάρκεια.

αὐτ-άρκης.  <ἀρκέω. Eπαρκής από μόνος του, αυτός που έχει αρκετά εφόδια από μόνος του, ανεξάρτητος από τους άλλους,

χώρα αὐτάρκης, χώρα που προμηθεύει τον εαυτό της, ανεξάρτητη από εισαγωγές.

141 υποχθόνιοι.

ὑπο-χθόνιος. <χθών. Aυτός που βρίσκεται κάτω από τη γη, κάτω από το έδαφος, υπόγειος.

χθών, ἡ, γενική χθονός, γη, έδαφος. Λέγεται για να δηλώσει τη ζωή πάνω στη γη, λέγεται και για τον Κάτω Κόσμο.

- ζῶντος καὶ ἐπὶ χθονὶ δερκομένοιο.

-χθόνα δύμεναι, πηγαίνω κάτω από τη γη, άρα  πεθαίνω.

-κατὰ χθονὸς κρύπτειν τινά.

-οἱ ὑπὸ χθονός, δηλαδή οι σκιές του Κάτω Κόσμου, οι νεκροί.

- κατὰ χθονὸς θεαί. Είναι  οι Ερινύες.

141 μάκαρες.

μάκαρ, -αρος, ὁ, θηλυκό μάκαιρα και μάκαρ. Ευλογημένος, ευτυχισμένος, λέγεται για θεούς, σε αντίθεση προς τους θνητούς ανθρώπους. Λέγεται για ανθρώπους, ευτυχισμένος, καλότυχος, ὦ μάκαρ Ἀτρείδη.  Μάκαρες επίσης νοούνται οι νεκροί, ως ασφαλείς από τις κακοτυχίες της ζωής.

Μακάρων νῆσοι, τα Νησιά των Μακάρων στην δυτική άκρη του Ωκεανού όπου οι ήρωες και οι ημίθεοι απολάμβαναν αιώνια ανάπαυση.

1*. Αρχιτέκτων. Ιστορικός Αρχιτεκτονικός. Ιστορικός Τέχνης.

2*. Στους αγαπημένους Ιωάννα – Μαρίνα, Ειρήνη, Κωνσταντίνο, Νίκο, Μπάμπη.