Ευριπίδης, Ελένη: Κοινός γαρ εστιν ουρανός πάσιν βροτοίς

Ησίοδος, Θεογονία.  687 – 819.

Επίθετα και χαρακτηρισμοί θεοτήτων και άλλων θεϊκών δυνάμεων, όντων, υποστάσεων και τόπων.

Στίχος 714. Γύγης τ᾽ ἄατος πολέμοιο. Ο ( Εκατόγχειρ) Γύγης που δεν χόρταινε τον πόλεμο. Ο Γύγης ο ακόρεστος στον πόλεμο.

721. τάρταρον ἠερόεντα. Ο Τάρταρος ο σκοτεινός.

728. ἀτρυγέτοιο θαλάσσης. Η ατρύγητη, άκαρπη,  απέραντη θάλασσα.

731. εὐρώεντι, πελώρης ἔσχατα γαίης.

734: Ὀβριάρεως μεγάθυμος. Ο μεγαλόκαρδος Βριάρεως.

735: Διὸς αἰγιόχοιο. Ο Ζευς που φέρει αιγίδα.

744: Νυκτὸς ἐρεμνῆς. Η ολόμαυρη Νύκτα. Η ερεβώδης Νύκτα.

755: φάος πολυδερκὲς. Το φως που βλέπει πολύ μακριά.

757: Νὺξ ὀλοή. Νύκτα ολέθρια.

768: ἰφθίμου τ᾽ Ἀίδεω καὶ ἐπαινῆς Περσεφονείης. Του ανίκητου Άδη και της τρομερής Περσεφόνης.

814: χάεος ζοφεροῖο. Το Χάος το ζοφερό.

817:  Βριάρεών γε μὲν ἠὺν ἐόντα. Ο Βριάρεως καλός και γενναιότατος.

818: βαρύκτυπος Ἐννοσίγαιος. Ο βροντερός Ποσειδώνας ο γεωσείστης.

819: Κυμο-πόλεια, ἡ, <πολέω. Αυτή που περπατά στα κύματα, κόρη του Ποσειδώνα του θεού της θάλασσας και των κυμάτων.

Σημειώσεις

 Τριακόσιες πέτρες σήκωναν: Αναφέρεται στους τρεις Εκατόγχειρες. 100 χέρια ο καθένας, 300 χέρια συνολικά.  Μία πέτρα σε κάθε χέρι μας δίνει 300 μεγάλες πέτρες. Ο λίθος (πέτρα) στην αρχαιότητα ήταν όπλο όπως θυμόμαστε από τις ομηρικές μάχες της Ιλιάδος.

-θεσ-πέσιος, -α, -ον   (θεός, ἔσπον=εἶπον, θέσπις), αυτό το οποίο μπορεί να πει μόνο ο θεός, ακατανόμαστος, άφατος, άρρητος.

-πιλνάω, = πελάζω, φέρνω κοντά,  πίλναμαι, τραβώ κοντά σε, προσεγγίζω, ἅρματα χθονὶ πίλνατο, τα άρματα άγγιξαν το έδαφος, ἐπ'οὔδεϊ πίλναται, γαῖα καὶ οὐρανὸς πίλνατο, η γη και ο ουρανός κινδυνεύουν να ενωθούν (στη διάρκεια καταιγίδας) στ. 703.

- κήλεος, -ον (καίω), καυστικός.

-ὑσμίνη ἡ, αγώνας, πάλη, μάχη, σύγκρουση. στ. 712.

- ἄ-ατος,  -ον (ἄω), ακόρεστος, · Ἄρης ἆτος πολέμοιο.

- ἠερόεις, -εσσα, -εν,(ἀήρ), νεφελώδης, σκοτεινός, ομιχλώδης, θαμπός, ζοφερός.

- δειρή, ἡ, λαιμός, τράχηλος.

- ἀ-τρύγετος, -η, -ον (<τρῠγάω), αυτός που δεν παρέχει σοδειά, άκαρπος, λέγεται για τη θάλασσα και για τον αιθέρα.

- εὐρώεις, -εσσα, -εν (<εὐρώς), σαπισμένος, μουχλιασμένος, ανθυγιεινά υγρός και σκοτεινός, νοτερός, οἰκία εὐρώεντα (το loca senta situ του Βιργίλιου). Λέγεται για τον Κάτω Κόσμο.

-Σύμφωνα με την επικρατέστερη μυθολογική παράδοση το πρώτο θεϊκό ζευγάρι στον κόσμο ήταν η Γαία (γη) και ο αστερόεις Ουρανός. Η Γαία και ο Ουρανός γεννούν 6 Τιτάνες ( Ωκεανός, Κοίος, Κρίος, Υπερίων, Ιαπετός και Κρόνος), 6 Τιτανίδες ( Θεία, Τηθύς, Φοίβη, Μνημοσύνη, Θέμις, Ρέα). Ακόμα έφεραν στον κόσμο τους Εκατόγχειρες ( Βριάρεω, Γύγη, Κόττο), τους Κύκλωπες ( Βρόντη, Στερόπη, Άργη) και τους Γίγαντες.

-Ο Τάρταρος  ή Τάρταρα ήταν ο  μυθικός τόπος όπου  εγκλείονται  και βασανίζονται οι

υβριστές  θεών και ανθρώπων. Βαθύ υπόγειο βάραθρο. Στα Τάρταρα γκρέμισε ο Δίας τους Τιτάνες και τον πατέρα του Τιτάνα Κρόνο, όταν τον ανάτρεψε.

-739:  ἀργαλέος, -α, -ον (ἄλγος, ἀλγαλέος). Επίπονος, οδυνηρός, τραχύς, δύσκολος, βαρύς.

-740: τελεσ-φόρος, -ον, <τέλος, φέρω. Αυτός που φέρνει σε ένα τέλος, φέρνει σε πέρας, τελεσφόρον εἰς ἐνιαυτόν έλεγαν για το έτος που συμπληρώνει τον κύκλο του. Λέγεται επίσης για ένα τέλειο έτος. Τελεσφόροι ἀραί, ευχαί:  Εὐχές, που τείνουν προς εκπλήρωση, φάσματα δὸς τελεσφόρα, κάνε να εκπληρωθούν τα οράματα, τελεσφόρον χάριν δοῦναι, να δώσει τη χάρη της εκτέλεσης, της εκπλήρωσης.

- 744: ἐρεμνός, -ή, -όν, < Ἔρεβος,  μαύρος, ζοφερός, σκοτεινός, κατάμαυρος, ολόμαυρος.

-748: ἀ-στεμφής,  <στέμβω, ακίνητος, αδιάσειστος, αμετάτρεπτος, ακλόνητος.

-755: πολυ-δερκής,  <δέρκομαι.  Αυτός που βλέπει πολύ μακριά.

-757: ὀλοός, -ή, <ὄλλυμι: Καταστροφικός, μοιραίος, θανατηφόρος, ολέθριος, δολοφονικός.

-768: ἴφθιμος, <ἶφι, ἴφιος. Ισχυρός, δυνατός, ρωμαλέος.

-768: ἐπαινή: τρομερή, φοβερή.

στ. 778: κατ-ηρεφής, -ές, <ἐρέφω. Στεγασμένος καλά, θολωτός, επικρεμάμενος, πέτρινος. Λέγεται και για σπήλαιο, άντρο.

-782: Οι αθάνατοι θεοί ( αθανάτοισιν). Πάντα όταν αναφέρεται στους θεούς ο Ησίοδος, τους υμνεί και τους δοξάζει επαναλαμβάνοντας την Αθανασία τους. Αυτό συμβαίνει σε κάθε θρησκεία. Ας θυμηθούμε τις Ορθόδοξες Χριστιανικές επικλήσεις: Μεγαλοδύναμε Θεέ, Μέγας είσαι Κύριε, Στ` όνομα σου Θεέ μου, Κύριε των Δυνάμεων, Κύριε Ελέησον, Ιησούς Χριστός Νικά..

-785: ἐν χρυσέῃ προχόῳ. Σε χρυσή προχόη. Σε χρυσό αγγείο για ιερές χοές.

πρόχοος,  πρόχους, ἡ, <προχέω.  Δοχείο, αγγείο για χοές, υδροφόρο αγγείο, υδρία, λαγήνι, κανάτι για χύσιμο νερού στα χέρια των φιλοξενούμενων. Αγγείο με κρασί από το οποίο ο οινοχόος χύνει μέσα στα ποτήρια.

785 – 786: ἐν χρυσέῃ προχόῳ πολυώνυμον ὕδωρ, /ψυχρόν. Σε χρυσή προχόη με το πολυώνυμο, περίφημο και φημισμένο  ψυχρό νερό της Στύγας.

πολυ-ώνυμος, -ον (ὄνομα),  αυτός που έχει πολλά ονόματα, αυτός που λατρεύεται με πολλά ονόματα, αυτός που έχει ένδοξο όνομα, περίφημος.

795: νή-ϋτμος, -ον. <νη-, ἀϋτμή. Αυτός που έχει μείνει χωρίς ανάσα, άπνους, άπνοος.

814: χάος: Το χάος, η πρώτη κατάσταση του κόσμου κατά τον Ησίοδο.  Άπειρο διάστημα, ατμόσφαιρα, άβυσσος, άπειρο και ατέλειωτο σκοτάδι.

814: ζοφερός, -ά, -όν, <ζόφος. Σκιερός, σκοτεινός, ανήλιαγος.

817: ἠΰς.  Καλός, γενναίος, ατρόμητος, δυνατός, άφοβος.

819: Κῡμο-πόλεια, ἡ, <πολέω. Αυτή που περπατά στα κύματα. Κόρη του Ποσειδώνα.

1*. Αρχιτέκτων. Ιστορικός Αρχιτεκτονικής. Ιστορικός Τέχνης.

2*. Στους αγαπημένους μου  Ιωάννα – Μαρίνα, Ειρήνη, Κωνσταντίνο, Μπάμπη, Νίκο.