Ενα λεπτό, περιπτερά!

Με τη σταχυολόγηση δημοσιευμάτων, δηλώσεων, παλινωδιών και κομπασμών περί την επαπειλούμενη «ανάπλαση» της ΔΕΘ, επιχειρείται να καταγραφεί ένα ιστορικό διεκδικήσεων -σοβαρών ή δήθεν- και προβληματισμός για την έσχατη ευκαιρία διασφάλισης ενιαίου χώρου πρασίνου - ανάσας της Θεσσαλονίκης. Οι πραγματικές διεκδικήσεις:

2008-2011: Η «Πρωτοβουλία», με επικεφαλής τον Γιάννη Μπουτάρη, μαζί με άλλες συλλογικότητες διεκδικούν ΔΕΘ και Γ’ Σ.Σ. ως χώρο Μητροπολιτικού Πάρκου.

2013, Απρίλιος: Ο διευθύνων σύμβουλος κ. Τζήκας παρουσιάζει μελέτη που χαρακτηρίζει μη βιώσιμη τη μετεγκατάσταση της ΔΕΘ. Η τότε διοίκηση του δήμου, αναγνωρίζοντας ότι η οικονομική κρίση καθιστά απαγορευτική τη μετεγκατάσταση, συμβιβάζεται ανόρεχτα στην, υπό προϋποθέσεις, παραμονή της ΔΕΘ στην πόλη.

2016, Σεπτέμβριος: Ο δήμαρχος Μπουτάρης επαναδιατυπώνει την πάγια θέση της «Πρωτοβουλίας» περί μεταφοράς της ΔΕΘ εκτός πόλεως. Μεταβατική λύση, λόγω οικονομικής κρίσης, «ένα μικρό εκθεσιακό - συνεδριακό κέντρο σε χώρους της ΔΕΘ για ένα διάστημα, με μητροπολιτικό πάρκο στον υπόλοιπο χώρο, στο Γ’Σ.Σ. και στο πρώην “424 Στρατιωτικό Νοσοκομείο”».

2021, Ιανουάριος: Οι δήμαρχοι Δυτικής Θεσσαλονίκης συνυπογράφουν ανακοίνωση - παρέμβαση για μετεγκατάσταση της ΔΕΘ και δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου.

Μετά την έξοδο από τα μνημόνια, με οικονομία αναβαθμισμένη, με υψηλά πλεονάσματα, με δισεκατομμύρια από το «Πρόγραμμα ανάκαμψης - πράσινες πολιτικές» της Ε.Ε., η μετεγκατάσταση της ΔΕΘ και το Μητροπολιτικό Πάρκο επανήλθαν επιτακτικά από βουλευτές, δημάρχους, δημοτικές παρατάξεις, οικολογικές οργανώσεις, ακαδημαϊκούς και επιστημονικούς φορείς, συλλογικότητες της κοινωνίας των πολιτών, με κορύφωση την περίοδο των δημοτικών εκλογών.

Στο προεκλογικό πρόγραμμά του, ο νυν δήμαρχος, Στ. Αγγελούδης, ανέφερε ότι, εφόσον η επένδυση καθυστερήσει, θα επανεξετάσει την πολιτική του για τη ΔΕΘ. Υπό την πίεση παρατάξεων και συλλογικοτήτων, ο υποψήφιος δήμαρχος προτείνει σε μέρος του οικοπέδου εκθεσιακό κέντρο «περιορισμένης όχλησης, ήπιου περιβαλλοντικού αποτυπώματος» και «νέα ΔΕΘ στην περιαστική ζώνη» (21/9/23).

Δύο μήνες μετά, ο νεοεκλεγείς δήμαρχος αλλάζει τροπάρι, ζητώντας «σύνδεση Μητροπολιτικού Πάρκου και εκθεσιακής δραστηριότητας» στο σημερινό οικόπεδο της ΔΕΘ, γιατί ανακάλυψε «ιστορικά - πολιτιστικά πλεονεκτήματα». Αραγε εννοεί την παλιά λαϊκή «Εκθεση» με μαύρη μπίρα, τρένο - φάντασμα, γύρο του θανάτου, τιγροειδείς τοξοκροτάλους και Τζαμάγια, το κορίτσι-λάστιχο; ‘Η τη νεότερη, των κρατικών περιπτέρων και των σκυλοτράγουδων;

Τι «διεκδικεί» ο δήμαρχος δημοσίως; «Δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου 90-100 στρεμμάτων, στο νότιο τμήμα της ΔΕΘ. Νέο πάρκο 12-14 στρεμμάτων στην Αγία Φωτεινή». Αλλη μια «ανυποχώρητη» διεκδίκηση, «η διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα της ΔΕΘ». Λαμπρά! Ενας ιδιώτης - κορόιδο βάζει 200.000.000 ευρώ(!) χωρίς συμμετοχή στο μάνατζμεντ και στο πώς θα αβγατίσει τα λεφτουδάκια του!

Τι παίζεται ιδιωτικώς; Τότε συνήχθησαν ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς καὶ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ ἀρχιερέως Καϊάφα (Ματθαίος, 26).

1/4/24: «Σε σύσκεψη για την ανάπλαση της ΔΕΘ συμμετείχαν υπουργοί, εκπρόσωποι ΔΕΘ και ΤΑΙΠΕΔ, ο περιφερειάρχης Τζιτζικώστας και ο δήμαρχος Αγγελούδης».

Σε δημοσίευμα, μετά την κλειστή σύσκεψη, διαβάζουμε ότι ο δήμαρχος τα έχει συμφωνήσει ήδη για το τελικό σχέδιο και απομένει «με επίσημες ανακοινώσεις του να κατευνάσει τις εσωτερικές και εξωτερικές φωνές που δεν συμφωνούν». Ασχετο ή καλά πληροφορημένο; Μάλλον το δεύτερο, διότι μία βδομάδα μετά τη σύσκεψη και τρεις βδομάδες πριν ανακοινωθούν οι «όροι Αγγελούδη», σκάει δήλωση του προέδρου της ΔΕΘ ότι παραχωρεί χουβαρντάδικα «πάνω από 60% της έκτασης της ΔΕΘ για αστικό πάρκο. Με 14 στρέμματα της Αγίας Φωτεινής, φτάνουν τα 110 στρέμματα». Τι ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρτύρων ώστε να συναχθεί ότι οι ξαναζεσταμένες (7/5/24) «υποχωρήσεις» Τζήκα απέναντι στις «διεκδικήσεις» Αγγελούδη σερβιρίστηκαν προμαγειρεμένες;

Πρόσφατα, δημοσιεύονται πληροφορίες για το ύψος της ιδιωτικής επένδυσης, εκχώρηση business center, εμπορικών εκμεταλλεύσεων, πολυώροφου ξενοδοχείου, υπόγειου πάρκινγκ 1.500-2.000 θέσεων κ.ά. Λύσεις σύγχρονων υβριδικών εκθέσεων, που εξοικονομούν χώρο, χρήμα, ενέργεια και απευθύνονται σε διεθνή κοινά, δεν αναζητούνται. Ούτε δωρητές, όπως το «Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος», που διακρίνεται σε χορηγίες για κοινωφελή έργα.

Γενικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια, αθρόα ανέγερση πολυώροφων κτιρίων, εκτεταμένες κοπές δέντρων, κυβερνητικά bonus σε καθ’ ύψος επεκτάσεις, real estate και ΣΔΙΤ, που ευνοούν πρωτίστως εργολαβικά - ιδιωτικά συμφέροντα, συρρικνώνουν ραγδαία τους ελάχιστους αδόμητους χώρους. Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, κ. Κυρίζογλου, αναφωνεί οργισμένος: «Τι βουλιμία πολεοδόμησης είναι αυτή, εν μέσω κλιματικής κρίσης;».

Η κυβέρνηση, που εξαγγέλλει επιστροφές πλεονασμάτων στην κοινωνία, ο περιφερειάρχης, ο δήμαρχος (από τον κορπορατιστή πρόεδρο της ΔΕΘ ουδεμία προσδοκία) ας δουν τη μεγάλη εικόνα με γνώμονα το βιώσιμο μέλλον της Θεσσαλονίκης: Ενιαίο Μητροπολιτικό Πάρκο, χωροθέτηση του κύριου εκθεσιακού έργου στην περιαστική ζώνη μιας πόλης με ρυπασμένο αέρα, συρρικνούμενους ελεύθερους χώρους και μηδαμινό πράσινο. Η έσχατη ευκαιρία της Θεσσαλονίκης να ξεκολλήσει από την εφιαλτική προοπτική της περιβαλλοντικής κατάρρευσης, να γίνει ανθεκτική και να επιβιώσει των απειλών της εξελισσόμενης κλιματικής κρίσης.

Η στρεβλή και κοντόθωρη «λύση» που κυοφορείται, παραπέμπει σε «πράσινο ξέπλυμα» (greenwashing): Μια πολυώροφη real estate τούρτα, με κερασάκι ένα τσουρούτικο πάρκο. Αυτή η επιλογή, εις βάρος της ευζωίας και της βιώσιμης ανάπτυξης της πόλης, δεν είναι αποδεκτή!

*Τέως αντιδήμαρχος Δήμου Θεσσαλονίκης