Αθήνα, 19°C
Αθήνα
Σποραδικές νεφώσεις
19°C
20.4° 18.5°
1 BF
62%
Θεσσαλονίκη
Αυξημένες νεφώσεις
17°C
18.8° 14.9°
0 BF
76%
Πάτρα
Αυξημένες νεφώσεις
18°C
18.3° 17.7°
2 BF
79%
Ιωάννινα
Ομίχλη
10°C
9.9° 9.9°
1 BF
100%
Αλεξανδρούπολη
Ελαφρές νεφώσεις
10°C
9.9° 9.9°
3 BF
87%
Βέροια
Αυξημένες νεφώσεις
16°C
16.5° 16.5°
0 BF
76%
Κοζάνη
Σποραδικές νεφώσεις
12°C
12.4° 12.4°
0 BF
82%
Αγρίνιο
Αυξημένες νεφώσεις
17°C
16.5° 16.5°
1 BF
83%
Ηράκλειο
Ασθενείς βροχοπτώσεις
20°C
19.9° 19.8°
2 BF
60%
Μυτιλήνη
Ελαφρές νεφώσεις
15°C
15.9° 14.9°
3 BF
73%
Ερμούπολη
Σποραδικές νεφώσεις
19°C
19.4° 19.4°
3 BF
48%
Σκόπελος
Αυξημένες νεφώσεις
18°C
18.3° 18.3°
2 BF
71%
Κεφαλονιά
Σποραδικές νεφώσεις
17°C
16.9° 16.9°
0 BF
88%
Λάρισα
Ελαφρές νεφώσεις
16°C
15.9° 15.9°
0 BF
82%
Λαμία
Αυξημένες νεφώσεις
17°C
19.5° 17.2°
1 BF
66%
Ρόδος
Σποραδικές νεφώσεις
18°C
18.2° 17.8°
4 BF
81%
Χαλκίδα
Σποραδικές νεφώσεις
16°C
16.1° 15.8°
0 BF
72%
Καβάλα
Σποραδικές νεφώσεις
17°C
17.1° 16.3°
3 BF
81%
Κατερίνη
Αυξημένες νεφώσεις
18°C
17.7° 17.7°
0 BF
75%
Καστοριά
Αυξημένες νεφώσεις
12°C
12.4° 12.4°
1 BF
86%
ΜΕΝΟΥ
Πέμπτη, 24 Απριλίου, 2025
kisinger
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
AP Photo/Jacquelyn Martin, File

Μάγος ή δαίμων της διπλωματίας ο Κίσινγκερ;

H Κίνα τον αποχαιρετά με τιμές. Το ταξίδι του έκπληξη, το 1971, στην κομμουνιστική Κίνα ήταν καθοριστικό για την αλλαγή των ισορροπιών υπέρ ΗΠΑ και εναντίον κομμουνιστικής Σοβιετικής Ενωσης. Τον αποχαιρετά σήμερα ως «πραγματιστή» και ο πρόεδρος Πούτιν της Ρωσίας. Στα 99 και στα 100, ο Κίσινγκερ αντιτέθηκε σθεναρά στην «ιδεολογική» αντι-ρωσική πολιτική του προέδρου Μπάιντεν.
Για να καταλάβει κάποιος την εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών, πρέπει να κατανοήσει την ιδέα της raison d’état του Κίσινγκερ. Στον Ρισελιέ, Γάλλο καρδινάλιο και πρωθυπουργό, ο Κίσινγκερ διέκρινε με θαυμασμό τον ψυχρό υπολογισμό που οδηγούσε έναν Καθολικό σε συμμαχίες με προτεσταντικά γερμανικά κράτη εναντίον καθολικών. Η raison d’état, ακόμη και αν παραβιάζονται αρχές της κρατούσας ηθικής, αντικαθιστούσε τη μεσαιωνική ιδέα περί οικουμενικών αξιών και έκανε το διεθνές σύστημα σταθερό. Πέραν ηθικών κατηγοριών, πίστευε ότι ειρήνη και ηγεμονία εξασφαλίζονται με διεθνή σταθερότητα. Σταθερή τάξη σημαίνει προβλέψιμη συμπεριφορά των κρατών, είτε δημοκρατιών είτε δικτατοριών.


Ηδη από το 1957 και τη διδακτορική του διατριβή, ο Κίσινγκερ ομνύει στη Συνθήκη της Βεστφαλίας των σύγχρονων εθνών-κρατών (1648), στην ισορροπία δυνάμεων του Κάστλερι και στη «νομιμότητα» του Μέτερνιχ (1815). Η τελευταία δεν συμβαδίζει απαραίτητα με τη δικαιοσύνη. Επίσης θαυμαστής του Βίσμαρκ. «Ο Βίσμαρκ πίστευε στη σχετικότητα όλων των πεποιθήσεων. Στον κόσμο της realpolitik, καθήκον του πολιτικού είναι να εκτιμά τις ιδέες σαν δυνάμεις σε σχέση με όλες τις άλλες δυνάμεις, με κριτήριο το εθνικό συμφέρον, και όχι να οδηγείται από προκαθορισμένες ιδεολογίες» (Kissinger 1994, «Diplomacy»).

Κάποιοι εκτιμούν ότι η realpolitik του Κίσινγκερ οδήγησε στη μείωση της έντασης του Ψυχρού Πολέμου και στην αποτροπή του θερμού. Τον Δεκέμβριο του 1973, ο Κίσινγκερ (μαζί με τον Βιετναμέζο ομόλογό του) βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης για τις ενέργειες για τον τερματισμό του πολέμου στο Βιετνάμ. Την ίδια χρονιά, λίγους μήνες πριν, το Time τον ανακήρυσσε πρόσωπο της χρονιάς. Ο πρώην πρωθυπουργός του Η.Β. Τόνι Μπλερ χαρακτήρισε τον άρτι ανελθόντα εις τους ουρανούς Κίσινγκερ «καλλιτέχνη της διπλωματίας, με μόνο κίνητρο τη γνήσια αγάπη για τον ελεύθερο κόσμο». Ο Μπόρις Τζόνσον τον χαρακτήρισε «γίγαντα της διπλωματίας και της ειρήνης».

«Το Βιβλίο του Γέλιου και της Λήθης» (1979) είναι το μυθιστόρημα του Μίλαν Κούντερα που εξετάζει τη φύση της λήθης: «Η δολοφονία του Αλιέντε έπνιξε τους αναστεναγμούς του Μπανγκλαντές στη λήθη, ο πόλεμος στην έρημο του Σινά έκανε τους ανθρώπους να ξεχάσουν τον Αλιέντε, η σφαγή της Καμπότζης έκανε τους ανθρώπους να ξεχάσουν το Σινά και ούτω καθεξής, μέχρι που τελικά αφήνουμε τα πάντα να ξεχαστούν». Κάπως έτσι –προσθέτουμε εμείς– ξεχάστηκαν και η κυπριακή τραγωδία και ο ρόλος του Κίσινγκερ, τότε (Γουοτεργκέιτ) υπερ-υπουργού ΗΠΑ, που βεβαίωνε τον Ιωαννίδη για καλές διαθέσεις της τουρκικής εισβολής.

Εμπιστευόταν ο Κίσινγκερ ακόμη και αιματηρές δικτατορίες τύπου Σουχάρτο στην Ινδονησία, τον οποίο και εξόπλιζε γενναία κατά τη γενοκτονία του Αν. Τιμόρ, το 1975. Την ίδια «γενναιόδωρη» συμπεριφορά είχε επιδείξει και προς το φίλιο Πακιστάν κατά τη γενοκτονία του Μπανγκλαντές, το 1971. Τα φέτος αποχαρακτηρισθέντα έγγραφα πεντηκονταετίας επιβεβαίωσαν επισήμως αυτό που, από το πραξικόπημα Πινοσέτ και τη δολοφονία Αλιέντε, το 1973, όλοι ξέραμε. Ο Κίσινγκερ ήταν πίσω από όλα αυτά. Το 2000, η CIA είχε παραδεχθεί τον ρόλο της, το 1970, στην απαγωγή του αρχηγού του χιλιανού στρατού, ο οποίος αρνούνταν να βάλει τον στρατό να ματαιώσει την ορκωμοσία του εκλεγμένου σοσιαλιστή Αλιέντε.

Εκθεση του Πενταγώνου αναφέρει ότι «ο Κίσινγκερ ενέκρινε καθεμία από τις 3.875 βομβαρδιστικές επιδρομές στην Καμπότζη, το 1969 και το 1970», καθώς και «τις μεθόδους για να κρατήσει τις εφημερίδες μακριά» (BBC 3/12/2023). Κίσινγκερ (σε αποχαρακτηρισμένες τηλεφωνικές συνδιαλέξεις): «Οτιδήποτε πετάει να χτυπάει οτιδήποτε κινείται. Το καταλάβατε;». Νεκροί 150.000. Κυρίως άμαχοι. (Οι ΗΠΑ έριξαν στην Καμπότζη 2 εκατ. τόνους βομβών, όσους ακριβώς όλοι οι Σύμμαχοι κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, περιλαμβανομένων των δύο ατομικών. Στόχος οι Βορειοβιετναμέζοι, που είχαν κάνει βάση την ουδέτερη Καμπότζη.)

Είπαν να τα εκατοστίσει και η ευχή έπιασε. Για πολλούς, η ευχή ήταν κατάρα. Μάγος της διπλωματίας ή δαίμων, τελικώς; Προ 4 μηνών, είχε επισκεφθεί την Κίνα, όπου έγινε δεκτός με τιμές από τον πρόεδρο Σι. Τώρα η Κίνα τον αποχαιρετά, πάλι με τιμές. Το ταξίδι του έκπληξη, το 1971, στην κομμουνιστική Κίνα ήταν καθοριστικό για την αλλαγή των ισορροπιών υπέρ ΗΠΑ και εναντίον κομμουνιστικής Σοβιετικής Ενωσης. Τον αποχαιρετά σήμερα ως «πραγματιστή» και ο πρόεδρος Πούτιν της Ρωσίας. Στα 99 και στα 100, ο Κίσινγκερ αντιτέθηκε σθεναρά στην «ιδεολογική» αντι-ρωσική πολιτική του προέδρου Μπάιντεν.

Το Εβραιόπουλο, φυγάς στα 15 από τη ναζιστική Γερμανία, βρέθηκε ξανά, νεαρός Αμερικανός στρατιώτης τώρα, στη Γερμανία, να βοηθήσει στη μετα-χιτλερική διοίκησή της. Από τη δεκαετία του 1950 σύμβουλος του πολιτικού και επιχειρηματία Νέλσον Ροκφέλερ, θα βρεθεί το 1968 στο στρατόπεδο του Νίξον, για να γίνει σύμβουλος Ασφαλείας και, μετά, ΥΠΕΞ του 37ου προέδρου των ΗΠΑ. Σύμβουλος όλων των προέδρων έκτοτε (Βέργος 2004, «Γεωπολιτική», εκδ. Παπαζήση).

*Οικονομολόγος, διεθνολόγος (PhD)

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Μάγος ή δαίμων της διπλωματίας ο Κίσινγκερ;

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας