«Μελέτησε το παρελθόν, αν θες να ορίσεις το μέλλον». Ετσι ξεκινά το σημείωμα του κυρίου Στέφανου Ληναίου που δημοσιεύτηκε στις «Νησίδες» (16-17 Σεπτεμβρίου) και αφορούσε την αποχώρηση των Γερμανών κατακτητών από την πόλη του, τη Μεσσήνη.
«Μέχρι που ήρθε η μαύρη Συμφωνία της Βάρκιζας, τον Μάρτη του 1945. Και κύλησε πια η ζωή μας, κλεισμένοι άλλοι μέσα στα σπίτια τους κι εμείς (οι “εχθροί του έθνους”) κλεισμένοι στις φυλακές του Ζέρβα, στην Καλαμάτα [...] Αυτές οι λίγες μέρες που έμεινα εκεί σημάδεψαν για πάντα τη ζωή μου» γράφει και κλείνει με έναν κατάλογο 29 «αθάνατων, νεκρών μας [που] θα τους συνοδεύει πάντα το τραγούδι του Επονίτη: Σε μια γωνιά με θάψανε χωρίς ανθούς, μα πάντα, σα ρόδο θα μοσκοβολάει ο τάφος του Επονίτη...».
Την εποχή που ο κύριος Ληναίος βρισκόταν στις «φυλακές του Ζέρβα, στην Καλαμάτα», ο Δημήτρης Μπάτσης (εκτελέστηκε στο πλευρό του Μπελογιάννη) δημοσιεύει στο περιοδικό «Ανταίος» άρθρο με τίτλο «Το δίδαγμα του Γληνού» (ο «Ανταίος» ήταν ένα περιοδικό με τεράστια συνεισφορά στην επιστημονική σκέψη του τόπου, που κυκλοφόρησε από το 1945 μέχρι το 1951 σε δύο περιόδους -η έκδοσή του διακόπηκε βίαια- και στο οποίο έγραφαν τεράστιες προσωπικότητες των γραμμάτων και της πολιτικής όπως ο Αγγελόπουλος, ο Δεσποτόπουλος, ο Κιτσίκης, ο Μάξιμος, ο Ηλιού κ.ά.). Σε αυτό παραθέτει το εξής απόσπασμα από την «Τριλογία του Πολέμου» του Γληνού (γράφτηκε το 1938 στη Σαντορίνη όπου ο πρωτεργάτης της «γλωσσοεκπαιδευτικής μεταρρύθμισης» ήταν εξόριστος):
«[...] Ο πόλεμος άρχισε τους προϊστορικούς χρόνους με την εγκαθίδρυση της ιδιοκτησίας των μέσων που παράγουν τα υλικά αγαθά (γης, ζώων, ανθρώπων, εργαλείων μηχανών) και θα τελειώσει όταν εγκαθιδρυθεί σε όλη τη γη η κοινοχτημοσύνη των μέσων παραγωγής. Ετσι θα κλείσει ο πύρινος κύκλος της εκμετάλλευσης, της αρπαγής, της αιματοχυσίας, του ολέθρου και της βαρβαρότητας και θα βασιλέψει ειρήνη πάνω στη γη και λευτεριά και δικαιοσύνη [...]».
Σάββατο. Μεσημέρι. Παραμονή της αναμέτρησης για την εκλογή ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Στη Χώρα όπου είχα κατέβει για να αγοράσω εφημερίδα, πέφτω πάνω σε έναν παιδικό φίλο. Γενιά του Πολυτεχνείου.
Δεν εξαργύρωσε το παραμικρό. Αγωνιστής. Μαχητής. Πάλεψε για να κρατήσει ζωντανή τη μικρή επιχείρησή του και να σπουδάσει τα παιδιά του. Κιθαρωδός. Μιλά πιο πολύ με τα μάτια, επειδή όπως λέει «τα λόγια είναι κάλπικα».
Σταματώ. Τον χαιρετώ. Σηκώνει το κεφάλι και ρωτά: «Πώς βλέπεις τα πράγματα;». Προτίμησα να απαντήσω με το αόριστο «Οπως και εσύ» και να τον αφήσω να συνεχίσει την ανάγνωση του άρθρου του κυρίου Ληναίου.
Κυριακή, ανήμερα της εκλογής προέδρου στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Καμιά εικοσαριά τριαντάρηδες και σαραντάρηδες, λίγοι μεσήλικες και ακόμα λιγότεροι ηλικιωμένοι συζητούσαν στο καφενείο για τα προβλήματα του χωριού και του νησιού: Το νερό λειψό όταν πλακώνουν οι τουρίστες, τα σκουπίδια που πνίγουν το νησί και καίγονται καθώς κανείς από τις προηγούμενες δημοτικές αρχές δεν ασχολήθηκε με το θέμα, το real estate, που εμφανίζεται από δημοτικούς άρχοντες, εργολάβους, καφετζήδες, χανιτζήδες και ταβερνιάρηδες ως συνώνυμο της «προόδου», καταπίνει το τοπίο του νησιού, οι ανεμογεννήτριες πληγώνουν ανεξίτηλα τις βουνοκορφές, το Κέντρο Υγείας υποστελεχωμένο, τοπικά συμφέροντα...
Δευτέρα. Ενα εικοσιτετράωρο μετά τις εκλογές για την ανάδειξη προέδρου, επιμένω μήπως και ανακαλύψω στα λόγια των υποψηφίων κάτι που να θυμίζει τις αγωνίες, τις θύμησες, τις προσδοκίες και τα προβλήματα των ανθρώπων που «συνάντησα» (στα γραπτά και στα λόγια) τις τέσσερις προηγούμενες μέρες. Τίποτα. Προσπαθώ να εντοπίσω την αιτία της αγνόησης ιδεωδών και πόθων που παραμένουν ανεκπλήρωτα έναν αιώνα και καταλήγω στο συμπέρασμα: Είτε δεν τους «πληγώνουν» είτε βλέπουν διαφορετικά τον κόσμο. Τι είναι το χειρότερο;
Τρίτη. Δύο εικοσιτετράωρα μετά τις εκλογές. Εξακολουθώ να μη βρίσκω τις αγωνίες των φίλων ενός αιώνα στις δηλώσεις των δύο -πλέον- υποψήφιων προέδρων της «Ριζοσπαστικής Αριστεράς», αλλά το απόσπασμα από το The Future of History του Φράνσις Φουκουγιάμα, στο οποίο αναφέρεται -και- στη σύγχρονη Αριστερά, με βοηθά να δώσω μια ικανοποιητική απάντηση στο μυστήριο:
«Η λαϊκή έκφραση δείχνει να έχει λάβει κατά κύριο λόγο δεξιόστροφη μορφή, παρά αριστερόστροφη [...] Η θεωρητική Αριστερά αντικατέστησε τον μαρξισμό με τον μετα-μοντερνισμό, την πολυ-πολιτισμικότητα, τον φεμινισμό, την κριτική θεωρία και ένα σωρό από άλλες κατακερματισμένες διανοητικές τάσεις που έχουν μάλλον πολιτισμικό παρά οικονομικό προσανατολισμό».
*Δημοσιογράφος, συγγραφέας
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας