Τις τελευταίες μέρες έχουμε καταπιαστεί με το «καλάθι του νοικοκυριού». Ο εμπνευστής του, αφού το εμφάνισε ως το «σωσίβιο» που θα μας σώσει από τα μανιασμένα κύματα της ακρίβειας, έδωσε ένα χαρτάκι σαν και αυτό που έχουμε όταν πάμε στο σουπερμάρκετ, στους δέκα -σχεδόν αποκλειστικούς- τροφοδότες μας, με την οδηγία να το γεμίσουν με τα είδη που αναφέρονται σε αυτό. Στην αρχή τούς κακοφάνηκε.
Στη συνέχεια όμως, όταν αντιλήφθηκαν ότι ο «εφευρέτης» αναφερόταν στο γέμισμα και όχι στο πούλημα -δηλαδή στις τιμές που θα πουλήσουν τα «καλούδια»- περιχαρείς έσπευσαν να ανταποκριθούν. Υπερήφανος ο εμπνευστής, ανακοίνωσε το επίτευγμά του και οι άνθρωποι ανακουφισμένοι έσπευσαν να «παραλάβουν τα σωσίβια» τους. Λογάριαζαν όμως χωρίς τους δέκα «ξενοδόχους-τροφοδότες».
Παιδιά της πιάτσας αυτοί, που μυρίζουν το άρωμα του κέρδους από χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, είχαν καταλάβει την ουσία: Για τις τιμές που θα πούλαγαν, στα «καλούδια» θα ήταν υπόλογοι μόνο στο «φιλότιμο» και στην «καλή τους καρδιά». Ετσι αντί για πραγματικά «σωσίβια» πρόσφεραν «απομιμήσεις της συμφοράς». Αποτέλεσμα; Εμείς να ζούμε με την αγωνία αυτού που δεν έχει, ο «εμπνευστής» να ισχυρίζεται ότι έκανε το καθήκον του και οι «τροφοδότες» να τρίβουν τα χέρια τους μετρώντας τα κέρδη της ημέρας.
Απλουστευμένη εκδοχή της πραγματικότητας; Υπερεκτίμηση του φιλότιμου αυτών που έχουν «το μαχαίρι και το καρπούζι»; Προμελετημένη δολιότητα; Προεξοφλημένη κατάληξη που επαναλαμβάνεται όταν ημιμαθείς καταπιάνονται με σοβαρά θέματα; Αφέλεια;
Ως μεμονωμένο γεγονός, η κατάληξη του εγχειρήματος του «καλαθιού του νοικοκυριού» θα μπορούσε να ερμηνευτεί από μια ή λίγο απ’ όλες τις προαναφερόμενες εκδοχές. Αν όμως συνδυαστεί με όλες τις «αντιπληθωριστικές» παρεμβάσεις που έχει κάνει η κυβέρνηση τους τελευταίους μήνες, τότε από «σωσίβιο» υποβιβάζεται σε μία από τις πολλές συνιστώσες μίας ενιαίας και συμπαγούς πολιτικής αντίληψης, που βασίζεται στην παραπλάνηση, στη χάλκευση και στην αποσιώπηση της πραγματικότητας.
Πώς απάντησε η κυβέρνηση στις εκρηκτικές ανατιμήσεις των καυσίμων και του φυσικού αερίου; Αφέθηκε στην «καλή καρδιά» και στο φιλότιμο των λιγότερο από δέκα επιχειρηματιών που ελέγχουν την αγορά.
Πώς απάντησε η κυβέρνηση στις ιλιγγιώδεις ανατιμήσεις της ηλεκτρικής ενέργειας; Αφέθηκε στην «καλή καρδιά» και στο φιλότιμο των λιγότερων από δέκα παρόχων.
Πώς απάντησε η κυβέρνηση στις εξοντωτικές αυξήσεις των επιτοκίων δανεισμού; Αφέθηκε στην «καλή καρδιά» και στο φιλότιμο των επικεφαλής των τεσσάρων τραπεζών, που νέμονται την αγορά χρήματος.
Για τα προσχήματα, έδωσε στα εκατομμύρια δεινοπαθούντων καταναλωτών λίγα ευρώ με τη μορφή βοηθημάτων, που για να τους προσδώσει βαρύτητα φρόντισε και τους έδωσε δυσανάλογα -σε σχέση με το αποτέλεσμα- βαριά εγγλέζικα ονόματα (σ.σ. η άριστη γνώση και η αψεγάδιαστη χρήση της αγγλικής είναι στοιχεία της ταυτότητας των Αρίστων). Με απλά λόγια, το «καλάθι του νοικοκυριού» δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από ακριβές αντίγραφο των υπόλοιπων κυβερνητικών παρεμβάσεων για την ελάφρυνση των χειμαζόμενων από την ακρίβεια καταναλωτών.
Σχηματικά, η πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό μπορεί να απεικονιστεί με ζυγαριά που στον ένα δίσκο της στέκονται όχι περισσότεροι από εκατό επώνυμοι υπερπλούσιοι άνθρωποι και στον άλλο εκατομμύρια ανώνυμοι άνθρωποι του μόχθου. Και η κυβέρνηση, αντί να προσπαθεί -ως οφείλει- να εξασφαλίσει την ισορροπία, προσθέτει βάρη στους πολλούς και αφήνει τους «100» μόνους με το... φιλότιμο και την καλή τους την καρδιά. Το να ασχολείται λοιπόν κάποιος με το «καλάθι» και να παραβλέπει ή και να ξεχνά προσωρινά τα υπόλοιπα, είναι σαν να βλέπει το δένδρο και να αγνοεί το δάσος.
«Ανάλογες πολιτικές εφαρμόζονται από όλες τις κυβερνήσεις των χωρών της Ε.Ε.», θα παρατηρήσουν ευλόγως κάποιοι. Ομως αυτή η πολιτική ομοιομορφία, που προκαλεί στους ανθρώπους την αίσθηση του αναπότρεπτου και του τελεσίδικου, είναι ο πυρήνας του προβλήματος που απειλεί σήμερα την Ευρώπη. Σήμερα οι Ευρωπαίοι αντιλαμβάνονται ότι τα τελευταία είκοσι χρόνια, η δογματική προσήλωση στην «οικονομική ορθοδοξία» έχει ανακόψει τη μείωση του ποσοστού της φτώχειας, η οποία ήταν συνεχής από τα τέλη της δεκαετίας του 1940 και έχει αυξήσει τον αριθμό των ατόμων που βρίσκονται σε επισφαλή κατάσταση.
Βλέπουν τους εκλεγμένους ηγέτες τους να συμπεριφέρονται σαν δεσποτικοί μονάρχες και να αδιαφορούν για τη διεύρυνση των ανισοτήτων που προκαλούν οι εκλεκτικές συγγένειες με τους οικονομικούς ολιγάρχες και τρομοκρατούνται. Παρακολουθούν τους πλούσιους να έχουν εγκαταλείψει τις αρχές της λιτής προτεσταντικής αστικής τάξης που περιγράφει ο Μαξ Βέμπερ και να συσσωρεύουν, αξιοποιώντας τις αποφάσεις των πολιτικών ελίτ, εισόδημα και πλούτο και οργίζονται. Και έτσι συνειδητοποιούν πόσο εύκολο είναι να βρεθεί κάποιος στον οικονομικό και κοινωνικό πάτο, όπου για να ξεφύγεις υπάρχουν μόνο δύο δρόμοι: το έγκλημα και το βιολογικό τέλος.
Υπό το πρίσμα αυτό, η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη δεν διαφέρει και πολύ από τις υπόλοιπες κυβερνήσεις που οι επικεφαλής τους ποζάρουν χαμογελαστοί στις αναμνηστικές φωτογραφίες των συνόδων κορυφής. Αυτό όμως που την κάνει διαφορετική -μπορεί και μοναδική- είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζει αυτούς που δεν έχουν φωνή. Υποτιμά τη νοημοσύνη τους όταν εμφανίζει του «καλάθι του νοικοκυριού» ως το αντίβαρο στις ανατιμήσεις και δεν θέτει κανόνες για το πώς θα διαμορφώνονται οι τιμές των προϊόντων του.
Αγνοεί την κρίση τους, όταν αφήνει τους τραπεζίτες και τα «κοράκια» των «κόκκινων» δανείων να συμπεριφέρονται ως αλογοδότητο ολιγοπώλιο. Απαξιώνει την αντίληψή τους, όταν προτρέπει τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν το κρύο αλλάζοντας τους... καυστήρες. Ακυρώνει την πραγματικότητά τους, όταν χρησιμοποιεί το επιχείρημα ότι «υπάρχουν και ακριβότερα» για να τους πείσει ότι πρέπει να είναι και ευχαριστημένοι.
Εύλογο το ερώτημα: είναι αλαζόνες που πιστεύουν ότι μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν ή ανόητοι που υπολογίζουν ότι ο εφιάλτης τού «Δεν μου φτάνουν» μπορεί να παρασυρθεί από τη λήθη;
*Δημοσιογράφος, συγγραφέας
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας