Στις 29 Μαρτίου η οργάνωση Senior Women for Climate Protection της Ελβετίας μαζί με τέσσερις μεμονωμένους ενάγοντες έγραψαν Ιστορία, καθώς έφεραν προς εκδίκαση την πρώτη υπόθεση για το κλίμα ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) στο Στρασβούργο της Γαλλίας.
Η εκδίκαση της υπόθεσης θα αποτελέσει δεδικασμένο και για τα 46 κράτη του Συμβουλίου της Ευρώπης, αφού θα κριθεί εάν και σε ποιο βαθμό μια χώρα όπως η Ελβετία πρέπει να μειώσει περισσότερο τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που εκπέμπει, ώστε να προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Οι 2.038 γυναίκες που μετέχουν στην οργάνωση με μέσο όρο ηλικίας τα 73 έτη (650 μέλη είναι άνω των 75 ετών), γνωστές και ως KlimaSeniorinnen, οδήγησαν την κυβέρνησή τους στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τον Νοέμβριο 2020 επειδή η ζωή και η υγεία τους απειλούνται από τα ακραία κύματα καύσωνα, τα οποία επιδεινώνονται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Πρωτύτερα, και ξεκινώντας από το 2016, εξάντλησαν όλα τα διαθέσιμα ένδικα μέσα στην Ελβετία δίχως να πετύχουν τη δικαίωσή τους.
Παραβιάσεις
Η πολιτική για το κλίμα σχετίζεται με τα ανθρώπινα δικαιώματα που προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, επειδή τα αυξανόμενα ακραία καιρικά φαινόμενα σημαίνουν ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί κίνδυνο για ανθρώπινες ζωές. Η οργάνωση υποστήριξε ότι μέσω της αδράνειάς της η κυβέρνηση της Ελβετίας παραβίασε τα άρθρα 10 (δικαίωμα στη ζωή), 73 (αρχή της αειφορίας) και 74 (αρχές προφύλαξης του ελβετικού Συντάγματος), καθώς και άρθρα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης.
Τον Νοέμβριο του 2020 οι ενάγουσες υπέβαλαν προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Το ΕΔΑΑ αποδέχτηκε την υπόθεση και η ακροαματική διαδικασία έγινε από το Τμήμα Μείζονος Συνθέσεως (Grand Chamber), που αποτελείται από 17 δικαστές. Οι KlimaSeniorinnen, που επισκέφτηκαν πρόσφατα τη χώρα μας, υποστηρίζονται από το ελβετικό γραφείο της Greenpeace («Ακούραστες ακτιβίστριες ετών 73, πρωτοπόρες στη μάχη για το κλίμα», «Εφ.Συν.» 22/1/2023).
«Οι γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στις επιπτώσεις της ζέστης. Υπάρχουν αρκετά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι αντιμετωπίζουν το ρίσκο του θανάτου ή της ασθένειας ως αποτέλεσμα της ζέστης. Επίσης το κακό και οι απειλές που δημιουργούνται από την κλιματική αλλαγή είναι αρκετά ώστε η πολιτεία να τηρήσει τις υποχρεώσεις της για την προστασία του δικαιώματός μας στη ζωή, την υγεία και την ευημερία μας, όπως τα ορίζουν τα άρθρα 2 και 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου» εξηγεί η Cordelia Bähr, συνήγορος των Senior Women for Climate Protection.
«Η απόφαση να γίνει η ακροαματική διαδικασία από το Τμήμα Μείζονος Συνθέσεως (του ΕΔΑΔ) τονίζει τη σημαντικότητα της υπόθεσης. Το Δικαστήριο αναγνώρισε το πόσο επείγον και σημαντικό είναι να απαντηθεί το ερώτημα σχετικά με το αν οι χώρες παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των ηλικιωμένων γυναικών με το να μην παίρνουν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας από την κλιματική αλλαγή» ανέφερε για τη διάσταση της υπόθεσης η Rosmarie Wydler-Wälti, συν-πρόεδρος της οργάνωσης. Η υπόθεση των Senior Women for Climate Protection είναι μία από τις τρεις μηνύσεις για το κλίμα των οποίων η ακρόαση γίνεται από το Τμήμα Μείζονος Συνθέσεως. Οι άλλες δύο είναι:
● Η υπόθεση Carême v. France (no. 7189/21), για την οποία επίσης έγινε ακρόαση στις 29/3 το απόγευμα, που αφορά τη μήνυση ενός κατοίκου και πρώην δημάρχου του Δήμου Grande-Synthe στη Γαλλία, ο οποίος τονίζει ότι η Γαλλία δεν έχει πάρει επαρκή προληπτικά μέτρα για την κλιματική αλλαγή και ότι η αποτυχία αυτή αποτελεί παράβαση του δικαιώματος στη ζωή (άρθρο 2 της Συνθήκης) και του δικαιώματος στον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής (άρθρο 8 της Συνθήκης).
● Η υπόθεση Duarte Agostinho and Others v. Portugal and Others (no. 39371/20), που αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από 32 κράτη-μέλη οι οποίες, σύμφωνα με τους ενάγοντες Πορτογάλους ηλικίας μεταξύ 10 και 23 χρόνων, συμβάλλουν στο φαινόμενο της παγκόσμιας υπερθέρμανσης και έχουν ως αποτέλεσμα, ανάμεσα σε άλλα, κύματα καύσωνα που επηρεάζουν τις ζωές, τις συνθήκες διαβίωσης και τη σωματική και ψυχική υγεία των εναγόντων.
Με βάση τις τρεις αυτές υποθέσεις που αφορούν το κλίμα, το Τμήμα Μείζονος Συνθέσεως του ΕΔΑΔ αναμένεται να ορίσει αν και σε πόσο μεγάλο βαθμό τα κράτη παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα μέσα από την αποτυχία τους να περιορίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Η απόφαση για την προσφυγή των KlimaSeniorinnen, που θα έχει βαθιές επιπτώσεις μελλοντικά και θα θέσει δεσμευτικό δεδικασμένο για όλα τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, αναμένεται το νωρίτερο στα τέλη του 2023.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας