Παγκόσμια στροφή στα φωτοβολταϊκά

Μετά έναν χρόνο ταχύτατης ανάπτυξης των φωτοβολταϊκών συστημάτων, το 2014 ήταν περίοδος περιορισμένης ανάπτυξης, όχι όμως για την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ.

Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της 20ής έκθεσης με θέμα τις «Τάσεις στις φωτοβολταϊκές εφαρμογές», που παρουσίασε λίγες εβδομάδες πριν η Διεθνής Ενεργειακή Ενωση των προγραμμάτων φωτοβολταϊκών συστημάτων (International Energy Agency Photovoltaic Power System Programme - IEA PVPS).

Η έκθεση αυτή καταγράφει τα επίσημα στοιχεία σχετικά με την αγορά των φωτοβολταϊκών, τη βιομηχανία, τις υποστηρικτικές πολιτικές, τις δράσεις έρευνας και την ένταξη των συστημάτων στον κλάδο της ενέργειας καθώς και εκτιμήσεις από σημαντικές αγορές.

Οπως επισημαίνεται στην έκθεση, η Ασία έχει το προβάδισμα στην ανάπτυξη φωτοβολταϊκών συστημάτων.

Οι ασιατικές χώρες αντιπροσωπεύουν την πρώτη περιφερειακή αγορά των φωτοβολταϊκών για δεύτερη συνεχή χρονιά, με την Κίνα (10,6 GW) και την Ιαπωνία (9,7 GW) να αντιπροσωπεύουν το 50% των εγκαταστάσεων το 2014.

Την ίδια στιγμή που η Ευρώπη υποχωρούσε για τρίτη συνεχή χρονιά (7 GW), οι αμερικανικές χώρες παρουσίασαν άνοδο.

Ετσι, για παράδειγμα, η αγορά των ΗΠΑ ξεχώρισε (6,2 GW), αλλά και η Χιλή παρουσίασε για την αμερικανική ήπειρο την πιο αξιοσημείωτη ανάπτυξη.

Η παραγόμενη ενέργεια παραμένει (Feed-in Tariffs - FiTs) ο κυρίαρχος μοχλός ανάπτυξης της αγοράς των φωτοβολταϊκών καθώς καλύπτει το 59% των εγκαταστάσεων το 2014.

Σε τουλάχιστον 22 χώρες, η ετήσια συνεισφορά των φωτοβολταϊκών συστημάτων στην ηλεκτρική ενέργεια ξεπέρασε το 1%, με την Ιταλία να προσεγγίζει το 8%, την Ελλάδα το 7% και τη Γερμανία το 6%.

Σημαντική πηγή

Η παγκόσμια συνολική συνεισφορά των φωτοβολταϊκών συστημάτων αγγίζει περίπου το 1,1% της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια για το 2014.

Η Αυστραλία και η Ιαπωνία ξεπέρασαν το 2% της ζήτησης, ενώ η Κίνα και οι ΗΠΑ έχουν ανάγκη από μεγαλύτερη ικανότητα σε φωτοβολταϊκά συστήματα για να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Η βιομηχανία των φωτοβολταϊκών είχε παραγωγή περίπου 46 GW στη διάρκεια του 2014, ενώ η αγορά κινήθηκε κάτω από τα επίπεδα παραγωγής και με την ικανότητα παραγωγής να προσεγγίζει τα 70 GW.

Η έκθεση καταλήγει ότι τα φωτοβολταϊκά συστήματα έχουν καταστεί γρήγορα σημαντική πηγή ηλεκτρικής ενέργειας σε πολλές χώρες σε όλον τον κόσμο.

Η ταχύτητα ανάπτυξης σχετίζεται με την ικανότητα των φωτοβολταϊκών συστημάτων να καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες, από τα πολύ μικρά οικιακά συστήματα για αγροτική ηλεκτροδότηση μέχρι τις μεγάλες εγκαταστάσεις.

Αλλά και σε επίπεδο απασχόλησης, ο κλάδος των φωτοβολταϊκών αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά τις προοπτικές σε διαφορετικά πεδία: στην έρευνα και ανάλυση, στην κατασκευή, την εγκατάσταση, τη συντήρηση και την εκπαίδευση.

Ηδη, σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες δημιούργησε σημαντικές προοπτικές απασχόλησης κυρίως στην εγκατάσταση και συντήρηση των συστημάτων.

Το 2014, η σταθεροποίηση του κλάδου και οι προοπτικές που ήδη διαμορφώνει για το μέλλον δημιούργησαν θέσεις εργασίας και στον κατασκευαστικό κλάδο.

Ωστόσο, τα μεγέθη ανάπτυξης - απασχόλησης διαφοροποιούνται από τη μία χώρα στην άλλη και εξαρτώνται σημαντικά από τον τρόπο ανάπτυξης της βιομηχανίας των φωτοβολταϊκών συστημάτων.

Σήμερα, τα μέλη της PVPS είναι 29 και σ' αυτά περιλαμβάνονται χώρες όπως η Αυστραλία, η Αυστρία, το Βέλγιο, ο Καναδάς, η Κίνα, η Δανία, η Ε.Ε., η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία, το Ισραήλ, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Κορέα, η Μαλαισία, το Μεξικό, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Σουηδία, η Ελβετία, η Ταϊλάνδη, η Τουρκία και οι ΗΠΑ.

Πάει για ρεκόρ

Στο μεταξύ και άλλες χώρες ετοιμάζονται για δυναμικά ανοίγματα στον χώρο των φωτοβολταϊκών συστημάτων. Για παράδειγμα, το Μαρόκο σχεδιάζει να δημιουργήσει στην πόλη Ουαρζαζάτε τον μεγαλύτερο σταθμό ηλιακής ενέργειας στον κόσμο.

Η νέα μονάδα προβλέπεται να συνδυάσει την ηλιακή, υδροηλεκτρική και αιολική ενέργεια και εντάσσεται στη στρατηγική της χώρας για παραγωγή που θα υπερβαίνει το 50% της ενέργειάς της μέσω των ΑΠΕ μέχρι το 2020.

Σήμερα, το Μαρόκο εισάγει ορυκτά καύσιμα με υψηλό κόστος και χρονοβόρες διαδικασίες, αλλά δεδομένου ότι ένα μεγάλο μέρος του εδάφους του είναι έρημος, αποφάσισε ότι η ηλιακή ενέργεια αποτελεί τη βέλτιστη επιλογή ενέργειας για το μέλλον.

Στο μεταξύ σε σημαντικό θέμα ανάγεται αυτό των FiTs για πολλές χώρες. Για παράδειγμα, η Κίνα προσανατολίζεται σε μείωση των τιμών για την επιδότηση φωτοβολταϊκών σταθμών, περικόπτοντας τα FiTs κατά 0,03-0,05 γουάν ($ 0,0047) ανά kWh το 2016 και να μειώνονται σταδιακά ώς το 2020 κατά 0,03 γουάν κάθε χρόνο.

Αλλά και στη Γερμανία, παρά το γεγονός ότι η Bundesnetzagetur είχε δεσμευθεί ότι τα FiTs στα φωτοβολταϊκά δεν πρόκειται να μειωθούν, καθώς η εγκατάστασή τους ήταν σημαντικά χαμηλότερη των στόχων, οι τιμές θα είναι μειωμένες κατά 1,2% για τα χερσαία αιολικά από την 1η Ιανουαρίου του 2016, καθώς οι εγκαταστάσεις των τελευταίων 12 μηνών ήταν κατά 3,666 MW πάνω από τους εθνικούς στόχους.

Πρόσφατη μελέτη (Europe Renewable Energy Policy Handbook 2015) αναφέρει ότι από όλους τους μηχανισμούς στήριξης που έχουν υιοθετηθεί στην Ευρώπη για τη στήριξη της εν λόγω τεχνολογίας, τα FiTs έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικά, υποστηρίζοντας κυρίως τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά έργα.

Η ευρωπαϊκή οδηγία για τις ΑΠΕ ορίζει ότι κάθε κράτος-μέλος της Ενωσης θα πρέπει να αυξήσει το μερίδιο των ΑΠΕ κατά 20% στο ενεργειακό του μείγμα ώς το 2020 κι αυτό βοηθά σημαντικά στην ανάπτυξη του κλάδου.

Οπως προβλέπει σε σχετική έκθεσή της η GlobalData, oι μορφές στήριξης των ΑΠΕ, όπως τα FiTs, οι ποσοστώσεις, οι επιδοτήσεις κ.ά., θα συνεχίσουν να συμβάλλουν στην περαιτέρω ανάπτυξη της εν λόγω βιομηχανίας στην Ευρώπη, ώς το 2020.