O πληθωρισμός πέφτει, η ακρίβεια στα ράφια καλπάζει

Αναμενόμενη ήταν η πτώση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή στο 2,8% τον Μάιο, από 3% τον Απρίλιο, όπως είχαν άλλωστε προεξοφλήσει τα προκαταρκτικά στοιχεία της Εurostat για τον εναρμονισμένο δείκτη που κινήθηκε στο 4,1% (από 4,5% τον Απρίλιο). Ανησυχητική παραμένει ωστόσο η άνοδος του πληθωρισμού στα τρόφιμα και μη αλκοολούχα, κατά 11,6%, από 11,4% τον Απρίλιο, με ρυθμό τετραπλάσιο από τον εθνικό τιμάριθμο. Συνεχίζεται έτσι, με ακόμα μεγαλύτερη ένταση, το φαινομενικά παράδοξο φαινόμενο ο πληθωρισμός στην ενέργεια να μειώνεται, κυρίως λόγω της πτώσης στο φυσικό αέριο (αντίθετα ο ηλεκτρισμός «τσίμπησε» κατά 3,3% σε έναν μήνα), ενώ οι τιμές λιανικής σε βασικά αγαθά τραβάνε την ανηφόρα.

Διαψεύδοντας τις προσδοκίες περί σταθεροποίησης τιμών στα ράφια, μέσα σε έναν μήνα σημειώθηκαν τσουχτερές ανατιμήσεις σε αλεύρι, δημητριακά και φρούτα, ώς 8%, και αυξήσεις ώς 5,4% σε αβγά, ελαιόλαδο, αναψυκτικά, οινοπνευματώδη, παγωτά και ρύζι.

Σε ετήσια βάση, πρωταθλητής της ακρίβειας στα τρόφιμα είναι τα γαλακτοκομικά - αβγά (18%), και ακολουθούν με διψήφιες ανατιμήσεις ώς 15,8% έλαια-λίπη, λοιπά τρόφιμα, καφές-κακάο-τσάι, νερά-αναψυκτικά-χυμοί, κρέας, ζάχαρη-σοκολάτες-γλυκά-παγωτά. Πρακτικά δεν υπάρχει ούτε μία κατηγορία τροφίμων που να έχει μείνει ανέγγιχτη από την ακρίβεια, ενώ η επιβάρυνση στην τσέπη του καταναλωτή είναι αθροιστικά διπλάσια στη διετία.

Στις υπόλοιπες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών, οι υψηλότερες ετήσιες ανατιμήσεις σημειώθηκαν στο κόστος μεταφοράς επιβατών με ταξί (32,9%), στα στερεά καύσιμα (28,9%), αεροπορικά εισιτήρια (27,4%) και στα φάρμακα (18,6%).

Η μεγαλύτερη αποκλιμάκωση σημειώθηκε στο φυσικό αέριο, με -49,6%, γεγονός επίσης αναμενόμενο, αφού η σύγκριση γίνεται με βάση την πολύ υψηλή τιμή του Μαΐου του 2022, όταν είχε εκτοξευθεί κατά 172%. Οι τιμές του ρεύματος μειώθηκαν σε ετήσια βάση κατά -24% (ύστερα από αύξηση άνω του 80% τον περασμένο Μάιο), αντίθετα άλλες κατηγορίες που σχετίζονται με τη στέγαση (επισκευή-συντήρηση, ενοίκια, κοινόχρηστα) αυξήθηκαν ώς 5,5%. Αυξήσεις υπερτριπλάσιες του πληθωρισμού σημειώθηκαν σε ένδυση-υπόδηση (11,8%), διαρκή αγαθά -είδη νοικοκυριού (9,9%) ακολουθεί συνολικά η υγεία με 7,8% και τα ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια, με 7,4%

Πονοκέφαλος σε πανευρωπαϊκό επίπεδο είναι τόσο η επιμονή του δομικού πληθωρισμού (πλην ενέργειας-τροφίμων), με την ΕΚΤ να αυξάνει τα επιτόκια για να τον «τιθασεύσει», όσο και τα ιστορικά υψηλά επίπεδα του Δείκτη Τιμών Τροφίμων, ο οποίος έχει ξεπεράσει τις 141 μονάδες στην Ε.Ε. και τις 135,5 στην Ευρωζώνη (με τιμή βάσης 100 το 2015). Τα τρόφιμα έχουν ακριβύνει σε έναν χρόνο κατά 16,6% στην Ε.Ε. και κατά 15,1% στην Ευρωζώνη, μάλιστα σε μια περίοδο που ο παγκόσμιος Δείκτης Τιμών Τροφίμων του FAO (Οργανισμός για τη Διατροφή και τη Γεωργία του ΟΗΕ) σημειώνει σημαντική ετήσια πτώση, της τάξης του 22,1%. Ειδικά τον Μάιο υποχώρησαν οι διεθνείς τιμές σε φυτικά έλαια, σιτηρά-δημητριακά και γαλακτοκομικά, αντισταθμίζοντας τις αυξήσεις σε ρύζι, κρέας και ζάχαρη. Το «αίνιγμα» του πληθωρισμού στα τρόφιμα, που πλήττει δυσανάλογα τα χαμηλότερα εισοδήματα, εγείρει σοβαρές υποψίες για κερδοσκοπία σε κρίκους της αλυσίδας των τροφίμων, με οργανώσεις, όπως η ΒΕUC (η πανευρωπαϊκή ομοσπονδία ενώσεων καταναλωτών), να κάνουν πλέον ξεκάθαρα λόγο για φαινόμενα χειραγώγησης τιμών, καλώντας την Ε.Ε. να λάβει αυστηρότερα μέτρα κατά της αισχροκέρδειας.