12μηνο «μορατόριουμ» στα στεγαστικά

Με μοναδικό κριτήριο να είναι και να παραμείνει ενήμερο το στεγαστικό δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου, οι τράπεζες προχωρούν στο «πάγωμα» για 12 μήνες των επιτοκίων σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που διαμορφώνονται σύμφωνα με τα επιτόκια βάσης (Euribor, Libor, MRO EKΤ), ώστε να προστατεύσουν τους δανειολήπτες από ενδεχόμενες –θεωρούνται σίγουρες– αυξήσεις επιτοκίων.

Βέβαια από πέρσι τον Ιούλιο, όταν άρχισε το ράλι των αυξήσεων των επιτοκίων της ΕΚΤ, οι δόσεις των στεγαστικών δανείων έχουν επιβαρυνθεί κατά 18% έως 36%, ενώ η ανταμοιβή των καταθετών είναι μηδαμινή.

Τα προγράμματα των τραπεζών, που έχουν απειροελάχιστες μη ουσιώδεις διαφοροποιήσεις, αφορούν δάνεια που εκταμιεύτηκαν μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2022. Τις επόμενες μέρες, ενδεχομένως και σήμερα, ανάλογες πρωτοβουλίες θα αναλάβουν και οι μη συστημικές τράπεζες αλλά και οι servicers που διαχειρίζονται κατά κύριο λόγο τιτλοποιημένα δάνεια.

Ειδικότερα, οι συστημικές τράπεζες μειώνουν κατά περίπου 20 εκατοστιαίες μονάδες τα επιτόκια βάσης Euribor, Libor, MRO EKΤ κ.λπ. της 31ης Μαρτίου 2023.

Στη Εurobank, που τα στεγαστικά επιτόκια στηρίζονται κυρίως στο Euribor 3μήνου, το επιτόκιο του προγράμματος διαμορφώνεται στο 2,85% από 3,038% (31/3/2023).

Στην Αlpha Bank, τα επιτόκια αναφοράς του προγράμματος διαμορφώνονται ως ακολούθως: EURIBOR 1 μήνα στο 2,72% και EURIBOR 3 μηνών στο 2,83%, από 2,92% και 3,03% αντίστοιχα στα τέλη Μαρτίου.

Στην Τράπεζα Πειραιώς, όπου τα στεγαστικά επιτόκια βασίζονται κυρίως στο Euribor 1 μήνα, η οροφή του επιτοκίου βάσης για τα ενήμερα στεγαστικά αυτής της κατηγορίας ορίζεται για 12 μήνες στο 2,72% από 2,92% που ήταν στις 31/3/23.

Και η Εθνική ανακοίνωσε Πρόγραμμα Ανταμοιβής Συνεπών Δανειοληπτών με το επιτόκιο αναφοράς μειωμένο κατά 0,2% και απορρόφηση των μελλοντικών αυξήσεών του για 12 μήνες.

Το πρόγραμμα ανταμοιβής των συνεπών δανειοληπτών, οι οποίοι δεν χρειάζεται να προβούν σε κάποια ενέργεια, θα τεθεί σε εφαρμογή για την πρώτη εκτοκιστική περίοδο μετά τη 2α Μαΐου 2023 (δηλαδή τη δόση Ιουνίου 2023) και για 12 μήνες. Αν κατά τη 12μηνη περίοδο τα επιτόκια αναφοράς μειωθούν σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που προβλέπονται στο πρόγραμμα, οι αντίστοιχες μειώσεις θα υπολογιστούν άμεσα στα επιτόκια των δανειοληπτών.

Το πρόγραμμα, όπως αναφέρει η Eurobank, δεν επηρεάζει το περιθώριο (spread) επιπλέον του επιτοκίου αναφοράς, το οποίο προβλέπεται στην αντίστοιχη δανειακή σύμβαση του κάθε πελάτη χωριστά. Συνεπώς, το συνολικό επιτόκιο κάθε στεγαστικού δανείου θα διαμορφωθεί με βάση το επιτόκιο προγράμματος (αναφοράς) συν το αντίστοιχο περιθώριο που προβλέπεται στη δανειακή σύμβαση, συν την προβλεπόμενη από τον νόμο εισφορά.

Για παράδειγμα το κυμαίνομενο επιτόκιο για ένα δάνειο θα διαμορφωθεί σε 2,85% + 2,5% (spread)= 5,35% αντί για 3,038% (euribor 3m) +2,5%= 5,538% και ενώ αναμένονται νέες αυξήσεις από την ΕΚΤ.

Αντίστοιχη προσαρμογή των επιτοκίων βάσης θα ισχύσει και για ενήμερα στεγαστικά δάνεια σε άλλα νομίσματα (ελβετικό) ή με διαφορετικά επιτόκια βάσης, όπως αναφέρουν οι τράπεζες.

Οι δανειολήπτες που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές θα πρέπει μέχρι το τέλος Απριλίου και πριν από την έναρξη του προγράμματος (2/5) να καταβάλουν τις ανάλογες δόσεις αν θέλουν να ενταχθούν στα προγράμματα.

Το νέο πρόγραμμα έρχεται ως συνέχεια της δράσης στήριξης των ευάλωτων νοικοκυριών, μέσω της επιδότησης για περίοδο 12 μηνών του 50% της αύξησης της μηνιαίας δόσης στεγαστικών δανείων, με ημερομηνία αναφοράς την 30/6/2022.

Σημειώνεται ότι τα σχετικά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια αυξήθηκαν κατά 30%, διευρύνοντας την περίμετρο των δικαιούχων που μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους έως τις 31/7/2023. Οπως τονίζεται από τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, η υλοποίηση και των δύο προγραμμάτων επιβαρύνει, αποκλειστικά, το τραπεζικό σύστημα και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό.