Στη μέγκενη των τεκμηρίων

Τον κίνδυνο να πέσουν στην «τσιμπίδα» των τεκμηρίων αντιμετωπίζουν χιλιάδες φορολογούμενοι των οποίων το ετήσιο δηλωθέν εισόδημα υπολείπεται σημαντικά του τεκμαρτού εισοδήματος που προκύπτει από την απόκτηση και τη χρήση των περιουσιακών τους στοιχείων.

Εκτός από τις δαπάνες για αγορά ακινήτων, αυτοκινήτων, σκαφών αναψυχής κ.λπ., τα τεκμήρια επεκτείνονται και στις δαπάνες για αγορά μετοχών, εντόκων γραμματίων και ομολόγων, σύσταση ή αύξηση κεφαλαίων επιχειρήσεων ή για απόκτηση κινητών αξιών άνω των 10.000 ευρώ.

Με εγκύκλιό της η γενική γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Κατερίνα Σαββαΐδου δίνει οδηγίες για τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων που θα αποτυπωθούν στις φετινές φορολογικές δηλώσεις. Στα τεκμήρια δεν υπάρχουν μεγάλες αλλαγές σε σχέση με όσα ίσχυσαν πέρυσι, με εξαίρεση τις τροποποιήσεις αναφορικά με το ποσό τεκμαρτής δαπάνης που λαμβάνεται υπ' όψιν κατά την αγορά ακινήτων. Μετρά πλέον το πραγματικό τίμημα το οποίο αναγράφεται στο συμβόλαιο και όχι η αντικειμενική αξία.

Το νέο καθεστώς για το «πόθεν έσχες» στα ακίνητα εφαρμόζεται αναδρομικά από τις αρχές του 2014.

Αναλυτικότερα όπως ορίζει η εγκύκλιος της ΓΓΔΕ:

•Το τεκμαρτό εισόδημα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης και τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων του φορολογουμένου και των εξαρτώμενων μελών του. Εάν το συνολικό δηλωθέν εισόδημα -όπως αυτό προσδιορίζεται με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος- είναι μικρότερο του τεκμαρτού εισοδήματος (αντικειμενικές δαπάνες και δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων), τότε η διαφορά που θα προκύψει θα φορολογηθεί, εκτός και ο φορολογούμενος εμφανίσει έσοδα από άλλες πηγές και γενικότερα επικαλεστεί ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων ετών.

•Για τον προσδιορισμό του τεκμαρτού εισοδήματος του φορολογουμένου, της συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών του λαμβάνονται υπόψη οι αντικειμενικές δαπάνες για:

•Ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρηθείσες κύριες κατοικίες.

•Ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρηθείσες δευτερεύουσες κατοικίες.

•Επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης.

•Ιδιωτικά σχολεία.

•Οικιακές βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων κ.λπ.

•Σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης.

•Αεροσκάφη, ελικόπτερα, ανεμόπτερα και δεξαμενές κολύμβησης.

•Η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης ορίζεται στα 3.000 ευρώ γα τον άγαμο, διαζευγμένο ή χήρο και στα 5.000 ευρώ προκειμένου για συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση, εφόσον δηλώνεται πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα. Η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη δεν εφαρμόζεται εφόσον ο φορολογούμενος ή τα εξαρτώμενα μέλη αποκτούν εισόδημα μόνον από τόκους και ακίνητα.

•Απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, όπως:

•Αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση αυτοκινήτων, δίτροχων ή τρίτροχων οχημάτων, πλοίων αναψυχής και λοιπών σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών και κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας (θεωρούνται τα κινητά πράγματα, η αξία των οποίων υπερβαίνει τα 10.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, όπως πίνακες ζωγραφικής, πολύτιμοι λίθοι, κοσμήματα, έπιπλα, έργα τέχνης κ.λπ.).

•Αγορά επιχειρήσεων ή σύσταση ή αύξηση του κεφαλαίου επιχειρήσεων που λειτουργούν ατομικώς ή με τη μορφή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης ή ανώνυμης εταιρείας ή περιορισμένης ευθύνης εταιρείας ή ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας ή κοινωνίας ή κοινοπραξίας ή αστικής εταιρείας ή αγορά εταιρικών μερίδων και χρεογράφων γενικώς.

•Αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων ή ανέγερση οικοδομών ή κατασκευή δεξαμενής κολύμβησης.

•Χορήγηση δανείων προς οποιονδήποτε.

•Δαπάνη για δωρεές, γονικές παροχές ή χορηγίες.

•Απόσβεση δανείων ή πιστώσεων οποιασδήποτε μορφής.

Για να μη φορολογηθεί

Ο φορολογούμενος για να μη φορολογηθεί με βάση το τεκμαρτό εισόδημα, πρέπει να αποδείξει ότι απέκτησε εισοδήματα από άλλες πηγές ή ότι αναλώνει κεφάλαιο προηγούμενων ετών.

Δηλαδή, πραγματικά εισοδήματα τα οποία αποκτήθηκαν από τον ίδιο τον φορολογούμενο, τη σύζυγό του και τα εξαρτώμενα μέλη του και τα οποία απαλλάσσονται από τον φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο (τόκοι καταθέσεων κ.λπ.)

Αν τα εισοδήματα αυτά αποκτήθηκαν στην αλλοδαπή αναγνωρίζονται εφόσον έχουν φορολογηθεί στην Ελλάδα ή απαλλάσσονται νομίμως από τη φορολόγηση αυτή. Προς απόδειξη της φορολογίας ή της νόμιμης απαλλαγής πρέπει τα εισοδήματα αυτά να έχουν περιληφθεί σε δήλωση φορολογίας εισοδήματος εφόσον υπήρχε σχετική υποχρέωση.