Μικρό καλάθι για φοροελαφρύνσεις

Μήνας κρίσιμων αποφάσεων είναι ο Αύγουστος για την κυβέρνηση, η οποία καλείται να αποφασίσει εάν θα κινηθεί σε γραμμή συμβιβασμού με τους θεσμούς για την ταχύτητα και το εύρος εφαρμογής των φοροελαφρύνσεων ή αν θα επιλέξει να τηρήσει τις προεκλογικές της υποσχέσεις με μονομερείς ενέργειες, με πιθανότερη κατάληξη τη σύγκρουση με τους δανειστές.

Και επειδή το σενάριο διάρρηξης των σχέσεων με τους πιστωτές θεωρείται ακραίο, αναζητείται ένας πολιτικός συμβιβασμός για το δεύτερο κύμα μειώσεων φόρων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Το στίγμα για περιορισμένες φοροελαφρύνσεις το 2020 και συγκεκριμένα μόνο για την επιχειρηματική κοινότητα (μείωση του συντελεστή στο 24% για τα εισοδήματα του 2019) έδωσε ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, οι όποιες αποφάσεις για χαλάρωση της περιοριστικής πολιτικής θα είναι με βάση τον δημοσιονομικό χώρο που θα προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2020. Ηδη από τα στοιχεία για τα έσοδα, που έχουν συλλέξει τα μόνιμα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών στην Αθήνα, ο στόχος 3,5% του ΑΕΠ το 2019 θα καταστεί εφικτός, όχι όμως και του 2020 που θεωρείται αμφισβητήσιμος.

Βέβαια, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, το δημοσιονομικό «κενό» του 2020 δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί από την τεχνική αντιπροσωπεία των θεσμών διότι περιμένουν τα νεότερα στοιχεία από τα έσοδα και τις δαπάνες, ώστε να οδηγηθούν σε ασφαλή συμπεράσματα για την πορεία του προϋπολογισμού τον επόμενο χρόνο.

Αυτά όμως που θα κάνουν τη διαφορά και θεωρούνται «βαρόμετρο» για τη φορολογική πολιτική του 2020 είναι τα στοιχεία για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας στο β’ φετινό τρίμηνο του 2019.

Για τους εκπροσώπους των πιστωτών ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ, ο οποίος στο α’ τρίμηνο του 2019 κινήθηκε σε ρηχά νερά, μόλις 1,3%, είναι συνδεδεμένος με την ταχύτητα εκπλήρωσης των προαπαιτούμενων στο κρίσιμο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων («κόκκινα» δάνεια, μείωση του «στοκ» των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους, αποκρατικοποιήσεις, κ.ά.).

Παζάρι για πλεονάσματα

Η υλοποίησή τους εκτιμάται ότι θα ανοίξει σε επίσημο πεδίο τις συζητήσεις για χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα από το 2021 και οι οποίες στη φάση που βρίσκεται η χώρα και η ελληνική οικονομία είναι ακόμη νωρίς να ξεκινήσουν. Παρασκηνιακά ζυμώνεται από το οικονομικό επιτελείο το σενάριο να συνυπολογίζονται στο πρωτογενές πλεόνασμα οι επιστροφές κερδών από τα ελληνικά ομόλογα (ANFA’s, SNP’s) που βρίσκονται στο «χαρτοφυλάκιο» της ΕΚΤ και των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών.

Η χώρα μας, εφόσον είναι συνεπής στις μεταρρυθμιστικές δεσμεύσεις της, λαμβάνει συνολικά 1,3 δισ. ευρώ ετησίως από τα εν λόγω κέρδη έως το 2022, τα οποία ωστόσο, με βάση τον ορισμό της μεταμνημονιακής εποπτείας, δεν προσμετρώνται στο πρωτογενές πλεόνασμα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα προέκυπτε έμμεση μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος κατά 0,7% του ΑΕΠ και θα διασφαλιζόταν δημοσιονομικός χώρος για φοροελαφρύνσεις.

Μετά από όλα αυτά, η κυβέρνηση στρέφει το βλέμμα της στις συναντήσεις που θα έχει το επόμενο διάστημα με τους εταίρους-δανειστές που μεταφράζεται με αλλαγή των προτεραιοτήτων και επιστροφή στην πραγματικότητα.

Το πρόγραμμα με τα ραντεβού και τις ημερομηνίες-σταθμούς για τη χώρα έχει ως εξής:

● 5/9 EuroWorking Group - EWG: Το ενδιαφέρον της συνεδρίασης είναι αρκετά μεγάλο διότι πρόκειται για το πρώτο μπρα ντε φερ ανάμεσα στις δύο πλευρές. Θεωρείται σημείο εκκίνησης των διαπραγματεύσεων για τον προϋπολογισμό του 2020, το δημοσιονομικό κενό, τα περιθώρια για φοροελαφρύνσεις και φυσικά το θέμα για την πρόωρη αποπληρωμή των ακριβών δανείων του ΔΝΤ.

● 13/9 Eurogroup: Tο πακέτο «Ελλάδα» μαζί με το θέμα της πρόωρης εξόφλησης των ακριβών δανείων του ΔΝΤ θα είναι κεντρικό θέμα συζήτησης στην υπουργική σύνοδο στο Ελσίνκι της Φινλανδίας.

● 16/9 4η αξιολόγηση: Με την έλευση των τεσσάρων εκπροσώπων των θεσμών ξεκινά και επίσημα η νέα μεταμνημονιακή αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος. Κεντρική θέση σε αυτές τις συζητήσεις θα έχει το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού όπου τα βασικά μεγέθη θα «χτιστούν» με βάση τη δέσμευση για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2020.

● 26/9 Euroworking Group: Στη συγκεκριμένη συνεδρίαση θα συζητηθούν τα συμπεράσματα της 4ης αξιολόγησης.

● 7/10 προσχέδιο προϋπολογισμού 2020: Στο κείμενο του προσχεδίου θα αποτυπωθούν οι φορολογικές ελαφρύνσεις του επόμενου έτους αλλά και οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

● 9/10 Eurogroup: Δεύτερη υπουργική σύνοδος όπου το ελληνικό θέμα θα βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα.