Η γερμανική οικονομία βαλτώνει, αλλά ο κυβερνητικός συνασπισμός «τρώγεται» από έριδες

Η οικονομία της Γερμανίας δεν αναπτύσσεται και ο κυβερνητικός συνασπισμός έχει πολλές ιδέες για το πώς να το διορθώσει. Αλλά δεν μπορεί να συμφωνήσει ποιος ο πιο σωστός. Το τελευταίο ξέσπασμα εσωτερικών συγκρούσεων στην κυβέρνηση του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με το αν θα πετύχει κάτι στους 11 μήνες πριν από τις επόμενες εκλογές στη Γερμανία — και αν θα επιβιώσει μέχρι τότε.

Υπάρχει συμφωνία ότι η κατάσταση της γερμανικής οικονομίας, της μεγαλύτερης στην Ευρώπη, απαιτεί δράση.

Αναμένεται να συρρικνωθεί το 2024 για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, ή στην καλύτερη περίπτωση να μείνει στάσιμη, χτυπημένη από εξωτερικούς κλυδωνισμούς και εγχώρια προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της γραφειοκρατίας και της έλλειψης ειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Αλλά δεν υπάρχει ενότητα για τη λύση. Όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ την περασμένη εβδομάδα: «Δεν υπάρχει έλλειψη ιδεών. Σ' αυτό που υπάρχει έλλειψη αυτή τη στιγμή είναι συμφωνία στον κυβερνητικό συνασπισμό».

Ένας συνασπισμός αντιπάλων

Ο ίδιος ο Λίντνερ υπήρξε κεντρικός παίκτης στην κακοφωνία, προσθέτοντας σε μια μακρά λίστα δημοσίως διαφωνιών που έχουν βοηθήσει να γίνει η σχεδόν τριών ετών κυβέρνηση πολύ αντιδημοφιλής.

Οι κεντροαριστεροί Σοσιαλδημοκράτες του Σολτς, ο περιβαλλοντολόγος του αντικαγκελαρίου Ρόμπερτ Χάμπεκ, οι αριστεροί Πράσινοι και οι Ελεύθεροι Δημοκράτες του Λίντνερ - ένα κόμμα που τις τελευταίες δεκαετίες έχει συμμαχήσει κυρίως με συντηρητικούς - ξεκίνησε το 2021 να σχηματίσει έναν φιλόδοξο, προοδευτικό συνασπισμό, που παρά τις ιδεολογικές τους διαφορές θα εκσυγχρόνιζαν τη Γερμανία.

Η κυβέρνηση μπορεί να επικαλεστεί ορισμένα επιτεύγματα: αποτροπή ενεργειακής κρίσης μετά τη διακοπή της παροχής αερίου στη Γερμανία από τη Ρωσία, έναρξη εκσυγχρονισμού του στρατού και σειρά κοινωνικών μεταρρυθμίσεων.

Αλλά η εντύπωση που άφησε σε πολλούς Γερμανούς είναι ότι η δυσλειτουργία βαθαίνει. «Κάθε κόμμα ακολουθεί τον δικό του δρόμο – έχετε την εντύπωση ότι βρίσκεται ήδη σε κατάσταση προεκλογικής εκστρατείας», δήλωσε ο Κλέμενς Φουεστ, επικεφαλής της οικονομικής δεξαμενής σκέψης Ifo, στην τηλεόραση ZDF. «Αν συμβαίνει αυτό, εάν ο καγκελάριος δεν καταφέρει να κάνει την κυβέρνηση να συνέλθει, τότε θα πρέπει να τερματίσουν τον συνασπισμό».

Βαθιές οικονομικές διαιρέσεις

Την περασμένη εβδομάδα, ο Χάμπεκ πρότεινε ένα κρατικό επενδυτικό ταμείο για να βοηθήσει εταιρείες κάθε μεγέθους. Απορρίφθηκε αμέσως τόσο από τον Λίντνερ όσο και από τον Σόλτς. Το κόμμα του Λίντνερ διοργάνωσε συνάντηση με ηγέτες επιχειρηματικών ενώσεων για την Τρίτη, την ίδια μέρα που ο Σολτς είχε ήδη κανονίσει μια δική του κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση με ηγέτες της βιομηχανίας και των συνδικάτων.

Ο Σολτς είπε ότι «πρέπει να ξεφύγουμε από τις θεατρικές σκηνές, πρέπει να ξεφύγουμε από κάτι που παρουσιάζεται και προτείνεται, το οποίο στη συνέχεια δεν γίνεται αποδεκτό από όλους».

Οι διχασμοί είναι ιδιαίτερα βαθείς σε οικονομικά και χρηματοπιστωτικά ζητήματα.

Οι πολιτικοί στα αριστερά θέλουν να δουν τεράστιες κρατικές επενδύσεις και απορρίπτουν τις συζητήσεις για περικοπή των προγραμμάτων πρόνοιας.

Οι Ελεύθεροι Δημοκράτες του Λίντνερ απορρίπτουν κατηγορηματικά οποιεσδήποτε αυξήσεις φόρων ή αλλαγές στα αυστηρά αυτοεπιβαλλόμενα όρια της Γερμανίας για τη δημιουργία χρέους και λένε ότι είναι καιρός να εξοικονομηθούν χρήματα - για παράδειγμα, σε επιδόματα για τους μακροχρόνια ανέργους.

Τριβές για τον προϋπολογισμό

Η σύγκρουση των φιλοσοφιών έχει περιπλέξει τη συγκέντρωση του εθνικού προϋπολογισμού αφού το ανώτατο δικαστήριο της Γερμανίας τον περασμένο Νοέμβριο ακύρωσε κυβερνητικό ελιγμό για την επαναχρησιμοποίηση 60 δισεκατομμυρίων ευρώ (64,8 δισεκατομμύρια δολάρια) που αρχικά προοριζόταν να αμβλύνει τον αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19 για μέτρα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και εκσυγχρονίσει τη χώρα.

Αυτό ανάγκασε τον συνασπισμό σε μια βιαστική αναθεώρηση του προϋπολογισμού του 2024, συμπεριλαμβανομένων των περικοπών των επιδοτήσεων που προκάλεσαν διαμαρτυρίες από τους αγρότες.

Ο προϋπολογισμός του 2025 ενέτεινε μόνο τις τριβές, οι οποίες συνεχίστηκαν αμείωτες μέσω εκστρατειών για τις ευρωπαϊκές και πολιτειακές εκλογές στις οποίες τιμωρήθηκαν τα κυβερνητικά κόμματα.

Οι Σόλτς, Λίντνερ και Χάμπεκ παρουσίασαν μια συμφωνία τον Ιούλιο για έναν προϋπολογισμό που περιλαμβάνει υψηλότερες δαπάνες για την άμυνα και οικονομικά προσιτή στέγαση, μαζί με ένα πακέτο τόνωσης.

Αλλά βαλτώθηκε σε μια άλλη εσωτερική διαμάχη και οι ηγέτες του συνασπισμού χρειάστηκαν περισσότερο από ένα μήνα για να παρουσιάσουν μια δεύτερη συμφωνία που τροποποιούσε τις λεπτομέρειες. Αυτός ο προϋπολογισμός δεν έχει ακόμη περάσει από το κοινοβούλιο.

Οι νομοθέτες πρέπει να τελειώσουν το τελικό προσχέδιο μέχρι τις 14 Νοεμβρίου και οι πρόσφατες αψιμαχίες στο εσωτερικό του συνασπισμού προκαλούν ερωτήματα αν η κυβέρνηση θα επιβιώσει πέρα ​​από αυτό. «Αυτή η κυβέρνηση δεν είναι πλέον σε όλες τις προθέσεις και σκοπούς ικανή να δράσει», δήλωσε ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Φρίντριχ Μερτς στο τηλεοπτικό δίκτυο ARD την Κυριακή. «Είναι στο τέλος».

Εκ πρώτης όψεως, υπάρχει μικρό κίνητρο για τα κυβερνώντα κόμματα να ρισκάρουν να αντιμετωπίσουν τους ψηφοφόρους νωρίτερα από τον επόμενο Σεπτέμβριο. Το κεντροδεξιό μπλοκ Union του Μερτς προηγείται στις εθνικές δημοσκοπήσεις, το ακροδεξιό Εναλλακτική για τη Γερμανία έχει ισχυρές επιδόσεις, και τα τρία κυβερνητικά κόμματα είναι αδύναμα και οι Ελεύθεροι Δημοκράτες βρίσκονται γύρω ή κάτω από το 5% των ψήφων που απαιτούνται για να διατηρηθούν οι θέσεις στο κοινοβούλιο.

Αλλά υπάρχουν επίσης ελάχιστα σημάδια βελτίωσης. Οι δηλώσεις της ίδιας της κυβέρνησης έχουν τροφοδοτήσει ερωτηματικά για το μέλλον της.

Στις αρχές Οκτωβρίου, ο Λίντνερ είπε ότι «η σταθερότητα είναι υψίστης σημασίας για τη Γερμανία». «Αλλά κάποια στιγμή, μια κυβέρνηση μπορεί και η ίδια να γίνει μέρος του προβλήματος»