Συμφωνία που θα σώζει τα προσχήματα

Συμφωνία που θα σώζει τα προσχήματα αλλά δεν θα επιλύει οριστικά το πρόβλημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους διαβλέπουν αρκετοί Ευρωπαίοι τραπεζίτες, ενώ οι ΗΠΑ πιέζουν για συμβιβασμό.

Σε εκθέσεις τους που δημοσιοποίησαν τις τελευταίες ημέρες τόσο η ελβετική UBS όσο και η γαλλική Credit Agricole υποστήριξαν ότι Ελλάδα και πιστωτές μπορούν να καταλήξουν σε μια συμφωνία.

Η UBS τονίζει ότι ελάχιστες χώρες -κυρίως πετρελαιοπαραγωγοί και φορολογικοί παράδεισοι- έχουν κατορθώσει να επιτύχουν πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 4,5% του ΑΕΠ που απαιτεί η τρόικα, ενώ χαρακτηρίζει τις προβλέψεις του προγράμματος για ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 5% και υποχώρηση του ελληνικού χρέους από το 175% στο 137% το 2019 υπερβολικά αισιόδοξες. Εκτιμά ωστόσο ότι, μετά από μια «βασανιστική διαδικασία» που θα κρατήσει μήνες, Ελλάδα και πιστωτές μπορούν να έλθουν σε συμφωνία, η οποία δεν θα περιλαμβάνει διαγραφή του χρέους και δεν θα δίνει οριστική λύση. Θα επιτραπεί πιθανότατα στην Ελλάδα πρωτογενές πλεόνασμα στο 1-2% του ΑΕΠ και ανταλλαγή χρέους έναντι ομολόγων με ρήτρα ανάπτυξης.

Η Credit Agricole εκτιμά ότι ενδεχόμενη συμφωνία θα περιέχει μείγμα επιμήκυνσης της ωρίμανσης του χρέους, χαμηλότερων επιτοκίων, δημοσιονομικής «χαλάρωσης» και μεταρρυθμίσεων. Οι αναλυτές της γαλλικής τράπεζας πιστεύουν ότι τρόικα και ελληνική κυβέρνηση θα βρουν εύκολα κοινό τόπο στο πεδίο των δομικών μεταρρυθμίσεων και της μάχης κατά της φοροδιαφυγής. Θεωρούν όμως ότι το πρόβλημα της βιωσιμότητας του χρέους δεν θα επιλυθεί. «Είναι ένα καθαρά πολιτικό ζήτημα και εξαρτάται από το μέγεθος πρωτογενούς πλεονάσματος που θα απαιτηθεί. Μόνο μια μείωση του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος στο 1,0%-1,5%, έναντι 4,5% που ζητά το ΔΝΤ, μπορεί να μειώσει την αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ στο 126% μέχρι το 2022 και η Ελλάδα να έχει ελπίδες».

Από την πλευρά του ο επικεφαλής του γερμανικού Ινστιτούτου Μακροοικονομίας και Οικονομικών Μελετών ΙΜΚ, Γκούσταβ Χορν, υποστηρίζει ότι η αύξηση των επενδύσεων και η τόνωση της εσωτερικής ζήτησης είναι η καλύτερη συνταγή για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. «Η κυβέρνηση θα πρέπει να εγκαταλείψει τον δρόμο των σκληρών περικοπών. Είναι προϋπόθεση για να μη χρειαστεί το κούρεμα. Δεν μπορείς να κάνεις παράλληλα και τα δύο, να ακολουθείς δηλαδή μια πολύ αυστηρή πολιτική περικοπών και να εξυπηρετείς την ίδια ώρα το υψηλό χρέος. Αυτό δεν λειτούργησε και δεν μπορεί να λειτουργήσει. Οποιος λοιπόν θέλει να αποφύγει το κούρεμα, θα πρέπει να δώσει στους Ελληνες τη δυνατότητα να μην κάνουν τόσο σκληρές περικοπές όσο στο παρελθόν, αυτή άλλωστε είναι και η απαίτησή τους.

«Αλλαγή πολιτικής»

»Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να αυξήσει τις επενδύσεις και να ενισχύσει την εσωτερική ζήτηση», τόνισε, συμπληρώνοντας ότι θα πρέπει να αλλάξει και η γερμανική πολιτική. «...Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι όταν αφαιρείς από μια χώρα το ένα τέταρτο της ευημερίας της, η πολιτική αυτή έχει αποτύχει. Οταν λοιπόν θέλεις να αποφύγεις ένα κούρεμα, τότε πρέπει να υπάρξει αλλαγή πολιτικής. Η Γερμανία θα πρέπει να την επιτρέψει αυτήν την αλλαγή».

Η γερμανική τράπεζα Commerzbank εκτιμά ότι παρά το αρνητικό κλίμα και την πίεση χρόνου υπάρχουν 75% πιθανότητες να βρεθεί η χρυσή τομή και να υπάρξει ένας συμβιβασμός, καθώς κανένας δεν θέλει να φύγει η Ελλάδα από την ευρωζώνη. Ενας τέτοιος συμβιβασμός θα μπορούσε να περιλαμβάνει επιμήκυνση των διμερών δανείων, ρήτρα ανάπτυξης, μείωση επιτοκίων, 10ετές μορατόριουμ για τα δάνεια του EFSF, νέα δάνεια από ESM με βάση νέο πρόγραμμα για να εξυπηρετηθεί το χρέος, μεταρρυθμίσεις, χαμηλότερο πλεόνασμα, μικρότερη εποπτεία. Η γερμανική τράπεζα εκτιμά ότι αν δεν επιτευχθεί ο συμβιβασμός, τότε το αργότερο ώς τον Ιούλιο η Ελλάδα θα κηρύξει στάση πληρωμών. «Η κατάσταση θα οδηγήσει σε μεγάλες εκροές καταθέσεων και οι τράπεζες θα αναγκαστούν να κλείσουν τα ΑΤΜ. Η ελληνική κυβέρνηση θα αναγκαστεί να σώσει τις τράπεζες με το δικό της (νέο) νόμισμα, κάτι που σημαίνει ότι θα αναγκαστεί να φύγει από την ευρωζώνη».

Μια τέτοια εξέλιξη όμως δεν θα χτυπήσει μόνον την Ελλάδα. «Ενα Grexit θα δημιουργούσε αστάθεια στις ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές και θα προκαλούσε σημαντικές αναταραχές και στη Βρετανία» προειδοποίησε χθες ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Οζμπορν. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι συμφωνούν και προειδοποιούν ότι η διάσπαση της ευρωζώνης θα σήμαινε νομοτελειακά το τέλος της.

Το τσουνάμι του 2008

Ο αρθρογράφος Βόλφγκανγκ Μινχάου επισημαίνει ακόμη μια παράμετρο, προειδοποιώντας ότι θα ήταν τεράστιο λάθος να υποτιμηθούν οι τεράστιες παράπλευρες αλυσιδωτές επιπτώσεις μιας ελληνικής χρεοκοπίας στην παγκόσμια οικονομία. Σε άρθρο του στους «Financial Times» υπενθυμίζει ότι το μεγάλο πρόβλημα το 2008, όταν χρεοκόπησε η Lehman Brothers, δεν ήταν οι επενδυτές που είχαν άμεση έκθεση σε αυτήν αλλά το τσουνάμι που προκλήθηκε στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και το οποίο είχε υποτιμηθεί από τις αμερικανικές αρχές.

Το ενδεχόμενο του ντόμινο το γνωρίζουν και το φοβούνται πλέον όλοι οι τραπεζίτες και οι κυβερνήσεις του πλανήτη. Φυσικά και ο Οζμπορν και ο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος πιέζει τους Ευρωπαίους ηγέτες για συμβιβασμό. «Συμβουλέψαμε όλες τις πλευρές ότι θα πρέπει να υπάρξουν συμβιβασμοί... Υπάρχουν όρια στο πόση λιτότητα μπορεί να αντέξει μια κοινωνία», δήλωσε χαρακτηριστικά χθες κορυφαίος αξιωματούχος των ΗΠΑ.

Από μια τέτοια θέαση, αν η κυβέρνηση καταφέρει να μην ενδώσει στους εκβιασμούς Μέρκελ και Ντράγκι και επιμείνει στις θέσεις της, ενδεχομένως να έχει τώρα πολύ περισσότερες πιθανότητες να κρατήσει την Ελλάδα στο ευρώ απ’ ό,τι τον επόμενο Ιούνιο.