Η νοστιμιά της ποικιλίας

Ο Θωμάς Κοροβίνης στο καινούργιο του βιβλίο, κάτω από έναν τίτλο δανεισμένον από τραγούδι του Μάρκου Βαμβακάρη, στεγάζει κείμενα ποικίλων αφηγηματικών τρόπων. Αφηγήματα, ιστορίες, επιστολικός λόγος, επικήδειες αποχαιρετιστήριες γραμμές, χαρακτηρολογίες φίλων, φιλολογικές αποτιμήσεις, χρονικά ανθρώπων και τόπων, στιγμές ζωής, «κείμενα που στηρίζονται σε μια σοδειά βιωμάτων του συγγραφέα και αποτελούν ατόφια κομμάτια αυθεντικής ζωής» μεταπλασμένα σε πεζό λόγο συνθέτουν ένα πολύχρωμο πολίτικο παζάρι, όπου βρίσκει κανείς πολύτιμα μεταξωτά αλλά και πλουμιστές λαϊκές κουρελούδες. Κείμενα αγαπητικά και αγαπησιάρικα. Κείμενα ετερόκλητα, κυμαινόμενης ποιότητας, δημοσιευμένα και αδημοσίευτα, γραμμένα κατά παραγγελία ή από συναισθηματική παρόρμηση. Ολα σχεδόν είναι αφιερωμένα σε γνωστά πρόσωπα της λογοτεχνίας και της μουσικής, που ζουν ανάμεσά μας ή έρχονται από το «επέκεινα» στη σκέψη μας και στις καρδιές μας από κάποια αφορμή, όπως αυτή που τους δίνει ο Κοροβίνης.

Η γραφή και η δημοσίευση των κειμένων απλώνεται από το 1988 μέχρι το 2015. Το χρονολογικώς πρώτο είναι ένα θαυμαστικό ανεπίδοτο γράμμα, επιμνημόσυνο, προς τον Κώστα Ταχτσή, δημοσιευμένο στην Οδό Πανός. Περιέχει καίριες, ουσιαστικές και τρυφερές παρατηρήσεις για το έργο και τη ζωή του δολοφονημένου συγγραφέα. Μιλώντας ο Κοροβίνης για την εποχή που διάβασε το Τρίτο στεφάνι γράφει: «Βρέθηκα μπροστά σε μιαν έκπληξη που άγγιζε πια, όχι τη σκέψη μου, αλλά ό,τι πιο δυνατό είχα, το βίωμά μου». Και καταλήγει «Τα ρέστα μου δικά σου Κώστα Ταχτσή, ποιητή της ζωής και μάστορα της ελληνικής γλώσσας». Το τελευταίο χρονικά κείμενο «Η γέφυρα του Περιστεριού», είναι γραμμένο για το Ημερολόγιο της Εταιρείας Συγγραφέων του 2015∙ δίνει το ιστορικό της γέφυρας που στα νεότερα χρόνια είναι γνωστή ως «Γέφυρα του Γαλατά» και μνημονεύει τις άλλες γέφυρες της Πόλης.

Ομαδοποιώντας τα κείμενα κατά κατηγορίες (κάποτε ακολουθούν και στο βιβλίο τη σειρά αυτή, ενώ άλλοτε ομοειδή κείμενα ενσπείρονται σε διάφορα σημεία) θα τα χωρίζαμε: σε αμιγώς αυτοβιογραφικά, σε επιμνημόσυνα, σε βιογραφίες άλλων με επιλεγμένα στοιχεία: Φλέρυς Νταντωνάκη, Μάρκου Βαμβακάρη, Πόλυς Πάνου, Στέλιου Καζαντζίδη (τα περισσότερα αυτής της κατηγορίας εμφανίζονται ως μονόλογοι των ίδιων ή ως εξομολογήσεις στον συγγραφέα)∙ σε λαϊκές ιστορίες, συχνά σκαμπρόζικες, αθυρόστομες αλλά και χαριτωμένες, όπως η δέκατη έκτη που έχει τίτλο «Λεσβίες και Λέσβιες»∙ σε κείμενα θαυμαστικά για συγγραφείς, ηθοποιούς, μουσικούς∙ σε βιογραφίες πόλεων τέλος, Θεσσαλονίκης και Κωνσταντινούπολης, που εξέθρεψαν τον συγγραφέα.

Από τα 25 κείμενα θα ξεχώριζα ιδιαίτερα, και για προσωπικούς ίσως λόγους, το «Εντεκα χιλιάδες βέργες» – μνήμη Μανόλη Αναγνωστάκη και Γιώργου Σαββίδη, γιατί διασώζει το ύφος των συγκεκριμένων ανθρώπων∙ το «Καληνύχτα, καρντάση μου», ένα λυρικό υμνητικό μοιρολόγι για τον Νίκο Παπάζογλου, με όλους τους χυμούς και τους καημούς του λαϊκού θρήνου, λόγια αμάραντα και πονεμένα, όπως και το επόμενο, «Να μ’ έχεις πάντα όπως είμαι τώρα», στο ίδιο κλίμα αλλά σε άλλον ήχο, για τον «μοναχοπερπατητή» Μανώλη Ρασούλη∙ το «Δεν τραγούδησα Μπαγιαντέρα» – μνήμη Πόλυς Πάνου – για την αξιοπρέπεια της λαϊκής ντίβας που αφήνει να φανεί και για τη θυμόσοφη ματιά της∙ το κείμενο για τον Ταχτσή, το ανέφερα ήδη∙ τη «Θεατρίνα» για τον αμείωτο θαυμασμό στην ηθοποιό Νένα Μεντή αλλά και για τις δοκιμιακού τύπου σκέψεις και παρατηρήσεις του συγγραφέα πάνω στην υποκριτική τέχνη και τέλος τα: «Ο θησαυρός του Σακάτ παζαρί», «Ο Αλέκος απ’ το Βόλο» όπως και το καταληκτικό «Κανουνί Σουλτάν Σουλεϊμάν, καλή χρονιά» για το υπέροχο κλίμα, τη σαγήνη και τα αρώματα της Πόλης που αποπνέουν.

Ο Κοροβίνης γράφει με την ψυχή και αισθάνεται με το πνεύμα. Ζει και δρέπει λογοτεχνικούς καρπούς από τις εμπειρίες του. Παθιάζεται με τους τόπους και τους ανθρώπους και εκφράζεται με πολλούς τρόπους: γράφει βιβλία, συνθέτει στίχους και μουσική, ερμηνεύει ο ίδιος λαϊκά άσματα∙ πάνω απ’ όλα όμως είναι δάσκαλος. Ως συγγραφέας έχει πολλά βιβλία στο ενεργητικό του και έχει βραβευτεί τρεις φορές: Με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2011, για τον Γύρο του θανάτου, με το βραβείο «Νίκος Θέμελης» το 2012 για το’55 και παλαιότερα, το 1995, με το βραβείο Ιπεκτσί. Το ρεμπέτικο και το λαϊκό τραγούδι και οι άνθρωποι που το υπηρέτησαν και το υπηρετούν, ο Καραγκιόζης, το ζεϊμπέκικο, ο ελληνικός και ο τούρκικος λαϊκός πολιτισμός γενικότερα και η μεταξύ τους σχέση, το έργο των ομοτέχνων του, είναι μερικά από τα ενδιαφέροντά του. Ανήκει στη γήινη, χειροπιαστή κατηγορία των ανθρώπων εκείνων που ζουν βαθιά και αισθάνονται, που εμπνέουν και εμπνέονται από τη ζωή. Λέξεις που έχουν πρωτεύουσα θέση στο προσωπικό του λεξιλόγιο είναι: καημός, λαχτάρα, μεράκι, πάθος, ερωτικές διαδρομές, αλήθεια, αίσθηση και ευαισθησία, αυθεντικότητα, αποδοχή ταυτότητας, αδελφοσύνη, γενναιοδωρία, τρυφερότητα∙ μένω σ’ αυτές που μου έμειναν ως τελική αίσθηση από την ανάγνωση του Τι πάθος ατελείωτο.