Σαμπίρ θα πει πολίτης της Μεσογείου

Η Σικελία είναι πανέμορφη και το μεγαλύτερο νησί στη Μεσόγειο. Στο άκουσμα του ονόματός της το μυαλό των περισσοτέρων πάει στη Μαφία.

H Κόζα Νόστρα γιγαντώθηκε μετά το 1860 όταν ο Γκαριμπάλντι κατέλαβε το νησί και επέβαλε την ένωσή του με την Ιταλία.

Οι Σικελοί δεν είδαν με καλό μάτι την προσάρτηση. Ετσι από το 1861 μέχρι το 1870 υπήρξε ανταρτοπόλεμος.

Η βίαιη υποταγή τους δεν άλλαξε την εικόνα των ντόπιων για την Ιταλία.

Εξακολουθούσαν να την αντιμετωπίζουν με δυσπιστία και δεν δέχονταν να ρυθμίζουν τα της καθημερινότητάς τους οι κρατικοί θεσμοί της Ρώμης.

Εμπιστεύονταν πολύ περισσότερο τις αποφάσεις τοπικών «θεσμών» ακόμη κι αν ήταν αφανείς και παράνομοι- εμπιστεύονταν τη «δική τους υπόθεση» στην Κόζα Νόστρα.

Ομως δεν είναι όλοι οι Σικελοί κλειστοί και τοπικιστές.

Είναι πολλοί αυτοί που δεν αυτοπροσδιορίζονται ως Σικελοί αλλά δηλώνουν αν όχι πολίτες του κόσμου σίγουρα κάτοχοι μεσογειακής ταυτότητας.

Αυτής της λογικής είναι όσοι με την οικονομική στήριξη της τοπικής κυβέρνησης και των πανεπιστημίων διοργάνωσαν για τρίτη χρονιά φέτος το Φεστιβάλ Σαμπίρ στη Μεσίνα (Μεσσήνη) και μία βδομάδα μετά στην Κατάνια (Κατάνη).

Σαμπίρ ονομάζεται η κοινή γλώσσα που μιλιόταν στα λιμάνια της Μεσογείου από τον 11ο μέχρι τον 19ο μ.Χ. αιώνα.

Οπως αντιλαμβάνεστε πρόκειται για ένα εξαιρετικά εύστοχο όνομα ενός πολιτικού και πολιτιστικού φεστιβάλ, το οποίο διερευνά την ύπαρξη μιας κοινής μεσογειακής ταυτότητας μεταξύ όλων των λαών που κατοικούν πέριξ της λεκάνης της Μεσογείου.

Στις τέσσερις μέρες που διαρκεί το φεστιβάλ γίνεται μία σειρά από θεατρικές και μουσικές παραστάσεις καθώς και προβολές που εστιάζουν στις εθνικές κουλτούρες καθεμιάς από τις χώρες της Μεσογείου και την ίδια στιγμή αναδεικνύουν και τα κοινά μεταξύ τους χαρακτηριστικά, τα οποία προέκυψαν από τις πολιτιστικές ανταλλαγές και αλληλεπιδράσεις.

Εκτός από τα πολιτιστικά δρώμενα διεξάγονται και πολλά εργαστήρια, συζητήσεις και φόρα, στα οποία οι περισσότεροι από 90 ομιλητές που είχαν μετακληθεί από όλες τις μεσογειακές χώρες προσπαθούσαν να εστιάσουν και στα κοινά προβλήματα αλλά και στους κοινούς τρόπους με τους οποίους οι πολίτες ήδη τα αντιμετωπίζουν ή θα μπορούσαν μελλοντικά να τα αντιμετωπίσουν μαθαίνοντας ο ένας λαός από τις εμπειρίες του άλλου.

Ετσι λοιπόν στο φετινό φεστιβάλ τα φώτα έπεσαν πάνω σε προβλήματα όπως το προσφυγικό, η καταπάτηση των ανθρωπίνων και δημοκρατικών δικαιωμάτων, η ισλαμική ριζοσπαστικοποίηση και βέβαια η οικονομική κρίση.

Παράλληλα όμως υπήρξε και μεγάλη συζήτηση για την αντίδραση της κοινωνίας των πολιτών σε αυτά τα προβλήματα και έγινε ιδιαίτερη μνεία στο κίνημα των αλληλέγγυων στους πρόσφυγες, στην «αραβική άνοιξη» και στα κινήματα των πολιτών στον ισλαμικό κόσμο, στους Ισπανούς Ιντιγνάδος και τους Αγανακτισμένους του Συντάγματος, αλλά και στις πολιτικές εξελίξεις στον ευρωπαϊκό Νότο, όπως η ανάδειξη νέων μορφωμάτων, σαν το Podemos στην Ισπανία και το Κίνημα των 5 Αστεριών στην Ιταλία και βέβαια η κατάκτηση της κυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα.

Στη μεγάλη απογευματινή συζήτηση της πρώτης μέρας του Σαμπίρ το θέμα ήταν η οικονομική κρίση και οι εναλλακτικές απέναντί της.

Το πάνελ συντόνιζε μία Τουρκάλα, ενώ ο Ισπανός καθηγητής και βουλευτής του Podemos Πέδρο Αρόγιο και ο Ιταλός πανεπιστημιακός Τονίνο Πέρνα μίλησαν γενικά αλλά και συγκεκριμένα πάνω στο υπόδειγμα της συνεταιριστικής εφημερίδας που κρατάτε στα χέρια σας, το οποίο περιέγραψε ο γράφων.

Η «Εφημερίδα των Συντακτών» ως παράδειγμα έδειξε τις δυνατότητες που έχουν οι συνεταιρισμοί αλλά και η κοινωνική οικονομία ευρύτερα, προκαλώντας πλούσια συζήτηση.

Η σημασία μιας τέτοιας συζήτησης σε ένα πολυεθνικό φεστιβάλ αναδείχτηκε όταν τουρκικό κανάλι ζήτησε συνέντευξη με το σκεπτικό ότι τώρα που λόγω Ερντογάν έχουν μείνει χιλιάδες Τούρκοι δημοσιογράφοι άνεργοι, ίσως το παράδειγμα της «Εφ.Συν.» αποτελεί και γι' αυτούς μία λύση.

Η άλλη ελληνικού ενδιαφέροντος συζήτηση ήταν αυτή για τη σχέση πολιτικής και κινημάτων, όπου παρά την παρουσία βουλευτή του Podemos, αλλά και Σικελού βουλευτή του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, η συζήτηση εστιάστηκε στον ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως στο πώς σχηματίστηκε η κοινωνική συμμαχία που τον έφερε στην εξουσία, αλλά και πώς οδηγήθηκε στην οδυνηρή ήττα του περσινού καλοκαιριού.

Στη συγκεκριμένη συζήτηση «βγήκε» και είδηση. Ο εκπρόσωπος των 5 Αστεριών παρότι κατανάλωσε μεγάλο μέρος της παρέμβασής του για να πείσει ότι το δικό τους κίνημα σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ και το Podemos δεν έχει σχέση με την Αριστερά κατέληξε στην αποκάλυψη ότι το κόμμα του θα κάνει πρόταση στα δύο αριστερά κόμματα για συνεργασία πάνω σε συγκεκριμένα θέματα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Επειδή αν μέναμε στα του ελληνικού ενδιαφέροντος θα αδικούσαμε τον πλούτο των συζητήσεων του Σαμπίρ, να αναφέρουμε ακόμα δύο για να αντιληφθείτε το εύρος.

Η μία αφορούσε την ανάπτυξη των κόμικς στις μεσογειακές χώρες και την οργάνωσε η ελληνικής καταγωγής Ηλέκτρα Σταμπουλή -την οποία ευχαριστούμε για τη βοήθεια στη μετάφραση- και η άλλη αφορούσε εναλλακτικούς τρόπους ταξιδιού στη Μεσόγειο.

Σε αυτή τη δεύτερη συζήτηση περιέγραψαν την εμπειρία τους: Ιταλός δημοσιογράφος, που σε έξι μήνες έκανε με ποδήλατο 10.000 χιλιόμετρα γύρω από τη Λεκάνη -ενώ βρήκε και τη γυναίκα της ζωής του, συγγραφέας και σκίπερ που επί δεκαετία περιπλέει με ιστιοπλοϊκό τη Μεσόγειο, αλλά και τριμελής ομάδα φοιτητών που στο πλαίσιο εργασίας τους ξεκίνησαν να πεζοπορούν, κυρίως στην Ελλάδα και κατά μήκος της αρχαίας Εγνατίας Οδού και σήμερα συμμετέχουν στο εγχείρημά τους πάνω από 1.000 άτομα απ' όλες τις χώρες.

Είναι πολύ δύσκολο να περιγραφεί ο πλούτος και η σημασία του Σαμπίρ Φεστιβάλ.

Γι' αυτό, μπείτε στην ιστοσελίδα του sabirfest.it, πάρτε πληροφορίες, επικοινωνήστε με την ανοιχτή οργανωτική του επιτροπή και του χρόνου μπορεί να είμαστε περισσότεροι Ελληνες που θα συμμετέχουμε και, γιατί όχι, θα το διοργανώνουμε.