«Πρόσεξε εσύ, σήμερα, που ενοχλείσαι απ’ τους ξένους»

«Πρόσεξε εσύ, σήμερα, που ενοχλείσαι απ’ τους ξένους, τους διαφορετικούς, αυτούς του άλλου χρώματος ή της άλλης απόχρωσης δέρματος, θρησκείας, προφοράς. Αύριο ή μεθαύριο μπορεί να είσαι αυτό ακριβώς. Μετανάστης! Πρόσφυγας! Ηλικιωμένος! Εξαρτημένος! Φτωχός! Κοίτα τι εύκολο που είναι. Είσαι αφημένος στο έλεος της εποχής σου. Και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα και, βέβαια, στην Αμερική…»

Να ένα ελάχιστο απόσπασμα από το νέο, όγδοο κατά σειρά βιβλίο της Αλεξάνδρας Τσόλκα, το μυθιστόρημα με τίτλο «Pax Αμερικάνα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.

Μόνιμη πλέον κάτοικος των ΗΠΑ, η συγγραφέας και δημοσιογράφος γράφει αυτή τη φορά μια ιστορία για το περιθώριο, τον ρατσισμό, τη μετανάστευση, την προσφυγιά, τη φτώχεια και την αρρώστια, τα ναρκωτικά και το αλκοόλ, τα γηρατειά, τις εμμονές και τις θεωρίες συνωμοσίας. Μιλά για ζωές εκτός ψηφιακής δικτύωσης, χωρίς applications, retouche και like. Μιλά δηλαδή για την πραγματική ζωή όχι μόνο στην Αμερική, όσο στον κόσμο των ηττημένων της εποχής μας, που άλλαξε για όλους και παντού, σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Και λέει ιστορίες σκληρές για αντιήρωες που αναζητούν τη θέση τους στον νέο αυτό κόσμο.

Ταυτόχρονα όμως η Τσόλκα καταγράφει σε εικόνες ωμές και συγκλονιστικές μια πραγματικότητα για την ήπειρο που τη φιλοξενεί. Η ανάλυση της ανθρωπογεωγραφίας του χώρου είναι βαθιά και εύστοχη. Κι ο λόγος της σύγχρονος, διορατικός και σκληρά ρεαλιστικός.

Εχει θητεύσει άλλωστε η Αλεξάνδρα Τσόλκα σ’ αυτόν τον λόγο, σ’ αυτή την καταγραφή της πραγματικότητας και λόγω της έτερης ιδιότητάς της, της δημοσιογράφου. Γιατί, ας θυμίσουμε, δούλεψε για 30 χρόνια ως δημοσιογράφος σε εφημερίδες (Sportime, Επενδυτής, Τα Νέα, Εθνος), αλλά και ως αρχισυντάκτρια, σύμβουλος έκδοσης και figure editor στον περιοδικό Τύπο (Down Town, Nitro, People, OK, Esquire, In Style κ.ά.). Εκανε ραδιοφωνικές εκπομπές στον Planet και στην ΕΡΑ. Συμμετείχε σε πλήθος τηλεοπτικών εκπομπών (Mega, ANT1, STAR, Alter και πιο πρόσφατα στον ΣΚΑΪ) ως δημιουργικό δυναμικό, αλλά και μπροστά από τις κάμερες σε διάφορες εκπομπές. Εχει δημιουργήσει το site spotlightpost.com και έχει συνεργαστεί με τα yupi.gr, newpost.gr, mononews.gr, kourdistoportocali.gr κ.ά.

Τα τελευταία χρόνια, η Αλεξάνδρα Τσόλκα μένει λοιπόν μόνιμα στις ΗΠΑ, στη Βοστόνη, με τον σύζυγο και τις κόρες της. Και όπως εξομολογήθηκε πρόσφατα σε μια συνέντευξή της (στο MAXMAG), κίνητρο για τη συγγραφή αυτού του μυθιστορήματος υπήρξαν και οι δικές της εμπειρίες ως οικονομικής μετανάστριας: «Δουλεύω πολλές ώρες, όπως κάθε μετανάστης στον κόσμο αυτό, και σε δουλειές που δεν εκπαιδεύτηκα για να κάνω, ενταγμένη πλέον στην τεράστια εργατική αμερικανική τάξη. Είμαι απ’ αυτούς που δεν δίνεις σημασία, ούτε δεύτερο βλέμμα ρίχνεις. Που θεωρείς πως είναι εκεί, δεδομένοι, να σε σερβίρουν, να σε εξυπηρετήσουν, να σου βάλουν τα ψώνια σε σακούλες, να σου κόψουν εισιτήριο, να σε οδηγήσουν στη θέση σου, να πάρουν την παραγγελία για το φαΐ σου, να σου φέρουν τα ρούχα σου από το καθαριστήριο. Είμαι απ’ αυτούς τους αόρατους ανθρώπους. Μιλάνε δυνατά στο κινητό τους, ενώ εγώ δουλεύω, γιατί απλά γι’ αυτούς δεν υπάρχω παρά σαν φόντο. Αν μου απευθυνθούν, μιλάω σπαστά τη γλώσσα τους και ενοχλούνται γιατί πρέπει να καταβάλουν προσπάθεια για να με καταλάβουν ή με κοροϊδεύουν. Και ξαφνικά είμαι απέξω απ’ όλο αυτό και απλώς το παρατηρώ και θέλω να το διηγηθώ σαν ιστορία. Είμαι κουρασμένη, αλλά σαν να μην μπορώ να κάνω αλλιώς. Να πρέπει, να οφείλω να πω, “πρόσεξε εσύ, σήμερα, που ενοχλείσαι απ’ τους ξένους, τους διαφορετικούς, τους άλλου χρώματος ή απλής απόχρωσης δέρματος, θρησκείας, προφοράς, αύριο ή μεθαύριο, μπορεί να είσαι αυτό ακριβώς. Μετανάστης! Πρόσφυγας! Ηλικιωμένος! Εξαρτημένος! Φτωχός! Κοίτα τι εύκολο είναι. Είσαι αφημένος στο έλεος της εποχής σου. Και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα και βέβαια στην Αμερική…” Δικό μου βιβλίο είναι, δικό μου και το βλέμμα, δική μου και υποκειμενική υπόθεση η αλήθεια του. Τώρα αν μοιάζω με τους ήρωές του; Με κάποιους ναι, με κάποιους άλλους όχι. Ισως και με όλους ναι, και πάλι με όλους όχι».

Στα ελληνικά κυκλοφορούν ακόμα έξι βιβλία της Αλεξάνδρας Τσόλκα: η συλλογή σύντομων ιστοριών «Σημείο επαφής», τα διηγήματα «Κοιμόταν μαζί τους», η βιογραφία «Μαρλέν Καρέρ - Η ζωή ένα πάρτι», το μυθιστόρημα «Με ένα πλοίο που το λέγαν Λα Λορελάι», και τα παραμύθια «Καληνύχτα, νεράιδα νονά» και «Η κακιά μάγισσα παραιτείται».