Τεχνολογία αιχμής προβλέπει τις χιονοστιβάδες

«Η απειλή των χιονοστιβάδων αυξάνεται με την υπερθέρμανση του πλανήτη, αλλά η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει στην προστασία των σκιέρ εντός και εκτός πίστας», σχολιάζει στο αμερικανικό περιοδικό τεχνολογίας Wired ο έμπειρος δάσκαλος σκι στο γαλλικό χιονοδρομικό κέντρο Val Thorens, Ολιβιέ Γκαρντέ, επισημαίνοντας ότι «όλο και συχνότερα λόγω της κλιματικής αλλαγής έχει πολλές κλήσεις για χιονοστιβάδες».

Διευκρινίζει ότι ως μέρος ενός πιλοτικού σχεδίου που ξεκίνησε πρόσφατα, αυτός και ο συνάδελφός του ανταποκρίνονται σε ορισμένες από αυτές τις κλήσεις χρησιμοποιώντας την πιο πρόσφατη προσθήκη στην εργαλειοθήκη ασφαλείας της κλήσης: ένα drone DJI Matrice 210. Σημειώνει ότι πλέον από τη λήψη της αρχικής ειδοποίησης μέχρι τις εικόνες μετά την πτώση της χιονοστιβάδας, η αποστολή ανίχνευσης χρειάστηκε λιγότερο από ένα λεπτό για να ερευνήσει το συμβάν, χρόνος πολύ μικρότερος από τη χρήση παραδοσιακών μεθόδων.

Το πρωτοποριακό πρόγραμμα drone του Val Thorens που ξεκίνησε το 2019 είναι ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους με τους οποίους οι σκιέρ σε όλες τις Αλπεις αντιμετωπίζουν την αυξανόμενη απειλή των χιονοστιβάδων. Με την κλιματική κρίση να προκαλεί ολοένα και πιο μεγάλες διακυμάνσεις στις χειμερινές θερμοκρασίες, οι κατολισθήσεις χιονιού γίνεται πιο δύσκολο να προβλεφθούν, σύμφωνα με τον Πατρίκ Νάιρζ των Ευρωπαϊκών Υπηρεσιών Προειδοποίησης Χιονοστιβάδων (EAWS). Σημειώνει ότι «δεν βλέπουμε πια τόσο συχνά αυτές τις μεγάλες περιόδους κρύου και μετά παρατηρούμε βροχοπτώσεις οι οποίες οδηγούν στην ανάπτυξη αδύναμων στρωμάτων στο χιόνι που "πυροδοτούν" τις χιονοστιβάδες». Ταυτόχρονα, ο αριθμός των ανθρώπων που κάνουν σκι σε ανεξέλεγκτο (παρθένο) έδαφος, όπου είναι πιθανότερες οι χιονοστιβάδες, έχει πολλαπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια.

Τα σκι, τα οποία γλιστρούν καλύτερα στο χιόνι όταν αυτό είναι σε μορφή πούδρας, έχουν διευκολύνει τους λιγότερο έμπειρους σκιέρ να βγουν από τις κλασικές πίστες, αν και η φύση της εξερεύνησης των εξωτερικών ορίων του θέρετρου σημαίνει ότι είναι δύσκολο να βρεθούν δεδομένα για τον αριθμό των συμμετεχόντων. Εκτιμά πάντως ότι στην Αυστρία «υπάρχουν περίπου πέντε έως δέκα φορές περισσότεροι σκιέρ σε απάτητο χιόνι από ό,τι πριν από 20 χρόνια». Τα παραπάνω αποδεικνύουν και τα στοιχεία για τις πωλήσεις εξοπλισμού που παρουσιάζουν ανοδική τάση. Στις ΗΠΑ δε, οι πωλήσεις εξοπλισμού τουρισμού και σκι που επιτρέπει στους σκιέρ να εξερευνήσουν περιοχές όπου δεν υπάρχουν αναβατήρες έχουν αυξηθεί εκθετικά, καθιστώντας τες το ταχύτερα αναπτυσσόμενο τμήμα της αγοράς την τελευταία δεκαετία. Ωστόσο ο αριθμός των θανάτων από χιονοστιβάδες στην Ευρώπη παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητος. Τα δεδομένα του EAWS δείχνουν ότι οι ετήσιοι απολογισμοί θανάτων κυμαίνονται και παρουσιάζουν μια αυξητική τάση.

Το δημοσίευμα του Cordis επισημαίνει ότι διάφορες νέες τεχνολογίες έχουν βοηθήσει στη βελτίωση πρόβλεψης χιονοστιβάδων που αναλαμβάνουν ο ίδιος και οι συνάδελφοί του. «Στην αρχή, υπήρχαν μόνο εξειδικευμένοι παρατηρητές που έσκαβαν λάκκους για να κοιτάξουν τα προφίλ του χιονιού και έκαναν δοκιμές σταθερότητας και στη συνέχεια ενημέρωναν τηλεφωνικά για την κατάσταση του χιονιού στο σημείο που είχαν επισκεφθεί, κάτι χρονοβόρο». Επιπλέον χάρη στην τεχνολογία αιχμής οι μετεωρολόγοι «τρέχουν» πλέον εξελιγμένα μοντέλα προσομοίωσης χιονιού, επιτρέποντάς τους να προβλέπουν τους κινδύνους με διαρκώς αυξανόμενη ακρίβεια σε όλες τις Αλπεις. Τονίζει, τέλος, ότι τα μοντέλα βελτιώνονται κάθε χρόνο, καθώς τροφοδοτούνται με όλο και περισσότερα δεδομένα. Επιπροσθέτως η άφιξη των αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών με ηλιακή ενέργεια ήταν ένα τεράστιο άλμα προς τα εμπρός, που επέτρεψε την πρόσβαση σε δεδομένα καιρού σε πραγματικό χρόνο. Από το 2021, τα μοντέλα περιλαμβάνουν επίσης δεδομένα από ένα τεράστιο δίκτυο από ανθεκτικές στις καιρικές συνθήκες κάμερες από ανοξείδωτο χάλυβα, των οποίων η απόδοση αναλύεται με τεχνητή νοημοσύνη και κάθε 10 λεπτά στέλνουν μια φωτογραφία στο σύστημα παρακολούθησης.