Σύντομο οδοιπορικό γεύσεων στην Αιώνια Πόλη

«Un espresso e una moka per favore» και η περιπέτεια στη Ρώμη αρχίζει.

Γιατί πριν από οτιδήποτε άλλο, η Ρώμη είναι γεύση. Είναι η μυρωδιά του καφέ, ο καπουτσίνο και ο εσπρέσο, στην Casa del Caffé Tazza d’oro, μία από τις ελάχιστες βεβαιότητες που δεν κλονίστηκαν στα 20 χρόνια που είχα να την επισκεφτώ.

Εκεί, στα σιμά της Piazza della Rotonda, όπου κάνεις το γευστικό σου προσκύνημα βγαίνοντας από τον ρωμαϊκό ναό όλων των Θεών. Από το Πάνθεον, στο οποίο αναπαύεται ο Ραφαήλ, και ίσως -ποιος ξέρει– το βράδυ να βλέπει τα αστέρια από τη μοναδική πηγή φωτός του ναού που είναι μία ανοικτή οπή στην κορυφή του θόλου.

Αλλά ας μην παρεκτρέπομαι. Μένουμε σταθερά στη γοητεία των γεύσεων και των οσμών. Γιατί πριν από το Πάνθεον, την Αππία οδό, το Καπιτώλιο, την Καπέλα Σιστίνα, τη Ρωμαϊκή Αγορά, τον Αγιο Πέτρο, τη Σκαλινάτα, το Κολοσσαίο (διότι η ιστορία είναι κι αυτή γεμάτη και από φρίκη), πριν από το πολύ μπαρόκ -που σε κάνεις να λες «όχι άλλο μπαρόκ, δεν αντέχω»- πριν από τις εκατοντάδες εκκλησίες (έως και δίδυμες εκκλησίες συναντάς εκεί στην Piazza del Popolo), πριν από τις κρήνες και τους οβελίσκους, πριν από τη Φοντάνα ντι Τρέβι που σε κάνει να μεταμορφώνεσαι στην Ανίτα Εκμπεργκ του Φελίνι, πριν από όλα όσα σημαίνουν Ρώμη, η Αιώνια πόλη είναι η γεύση της, η πάστα, ο καφές, το κρασί και φυσικά το τιραμισού της. Α ναι, μην ξεχάσω και τα λιμοντσέλο της σε εκείνες τις απίθανα πολλές εκδοχές του.

Φυσικά, η Ρώμη είναι και οι γειτονιές της, αλλά κι αυτές με τις γεύσεις τους. Είναι το εβραϊκό γκέτο (έτσι αποκαλούν ακόμη την Εβραϊκή γειτονιά οι Εβραίοι που έρχονται για προσκύνημα) αλλά μία γειτονιά που εκτός από την ιστορική της φόρτιση, έχει τη μοναδική εβραϊκή πίτσα την οποία περιμένεις σε ουρά για να αγοράσεις, διαπιστώνοντας με την πρώτη μπουκιά ότι πρόκειται για ένα ξεχωριστό γλύκισμα-κουλούρι και δεν έχει καμία σχέση με την κλασική πίτσα.

Ρώμη είναι οι συνοικίες, όπως το Τραστέβερε, στις όχθες του Τίβερη, όπου πριν προλάβεις να πεις με τη γνωστή ελληνική ευαρέσκεια που σε πιάνει όταν πας στο εξωτερικό «έλα μωρέ, κάτι σαν τη δική μας Πλάκα είναι» καταλαβαίνεις ότι γεύεσαι απίθανο φαγητό, πίνεις εξαιρετικό κρασί και πληρώνεις ίσως λιγότερα από οποιοδήποτε άλλο σημείο της Ρώμης. Σάμπως είναι τυχαίο ότι οι Τραστεβεριανοί θεωρούν (ίσως και να είναι) εαυτούς τους πρώτους, τους αυθεντικούς κατοίκους της Ρώμης; Kι επειδή όταν, με το καλό, επισκεφθείτε την αιώνια πόλη, θα πάτε στο Τραστέβερε, σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα να δειπνήσετε στο Mimi@Coco, στην Via Della Scala 1. Δοκιμάστε κεφτεδάκια της Μαμάς σε κόκκινη ντομάτα (Polpette di Mamma al Sugo) κι αν απεχθάνεστε το κρέας, δοκιμάστε salmone affumiato (καπνιστό σολομό). Μην ξεχάσετε το τιραμισού. Αν πάρετε κρασί, το ποτήρι Pino Grigio είναι φίνο. Salute!

Φυσικά, δεν είναι όλα τέλεια. Αν, λόγου χάρη, ξεχαστείτε το μεσημεράκι, σας πάρει το απόγευμα και κατηφορίζοντας από το Campo de’ Fiori ή από την Piazza Navona προς το κέντρο (μη ρωτάτε ποιο κέντρο, γιατί για μένα κάθε piazza είναι κι ένα κέντρο) δεν βρείτε κάποια τρατορία διαθέσιμη για λαζάνια, προσοχή, μη φάτε ποτέ στην Osteria da Fortunata. Και μην παρασυρθείτε από τους «κράχτες» του μαγαζιού, δηλαδή τους εργαζόμενους που τοποθετεί ο padrone στη βιτρίνα του μαγαζιού να πλάθουν χειροποίητη πάστα. Ωραία η εικόνα, αλλά όχι το φαγητό και συν τοις άλλοις... του πανακρίβου!

Το καλύτερο σας το άφησα για το τέλος. Μπορεί να είναι τσουχτερό στις τιμές (7 ευρώ ο εσπρέσο, 10 ευρώ ο καπουτσίνο και 14 ολόκληρα ευρώ ένα κομμάτι τούρτα μόκα) αλλά τουλάχιστον για μία φορά κάντε το δώρο στον εαυτό σας, ακόμη κι αν, αναχωρώντας, δεν σας φτάσουν τα χρήματα για να πάρετε την κολόνια σας από το αεροδρόμιο. Πηγαίνετε να πιείτε τον καφέ σας στο Caffé Greco. Το παλαιότερο καφέ-μπαρ στη Ρώμη (από το 1760) και το δεύτερο παλαιότερο στην Ιταλία, μετά το Caffé Floran στη Βενετία, φέρει το όνομά του από την καταγωγή του ιδιοκτήτη, τον οποίο ωστόσο τα εγκυκλοπαιδικά λεξικά αποδίδουν ως Ιταλολεβαντινό προερχόμενο από την Τουρκία. Ολα στον χώρο, που μοιάζει και με ένα μικρό μουσείο, είναι εξαιρετικά προσεγμένα. Το φακελάκι που θα σας φέρει ο σερβιτόρος με τον λογαριασμό έχει αποτυπωμένο στη μία όψη έναν πίνακα από το 1852 που απεικονίζει τον καφέ σε πλήρη σύνθεση από τον Πασίνι.

Σε όποια μηχανή αναζήτησης κι αν ανατρέξετε θα διαβάσετε ότι από εκεί πέρασε η αφρόκρεμα της λογοτεχνικής Ευρώπης. Μέχρι κι ο Καζανόβα αναφέρεται ότι έκανε την επίσκεψη του το 1742 στο Caffé της οδού Κοντότι (αρκετά πριν το αποκτήσει ο φερόμενος ως Greco ιδιοκτήτης του). Πιείτε το καφεδάκι σας λοιπόν και απολαύστε τον εξίσου όμορφο κόσμο που το επισκέπτεται. Κι όταν πια έλθει η ώρα να φύγετε γιατί μεσημέριασε και το στομάχι αρχίζει να θυμίζει ότι πρέπει να γευματίσετε, μην αρκεστείτε στον καστανά που έχει το στέκι του στη Σκαλινάτα, στα 50 βήματα από το Caffé Greco. Στο ακριβώς επόμενο στενό, στη Via della Croce, θα δείτε μία μεγάλη ουρά υπομονετικών Ρωμαίων.

Περιμένουν να ανοίξει το Pastificio, ένα μικρό εστιατόριο που από το 1918 φτιάχνει χειροποίητη πάστα την οποία μπορείτε είτε να τη γευτείτε όρθιοι στον μικρό πάγκο που διαθέτει είτε να την πάρετε για το σπίτι. Σε δύο εκδοχές, με κόκκινη ή με άσπρη σάλτα. Α, και το πιο ενδιαφέρον (μετά και τον ακριβό καφέ που ήπιατε) είναι ότι το πακετάκι με την πάστα κοστίζει μόλις 4,5 ευρώ! Φάτε τη γρήγορα γιατί ακριβώς απέναντι σας περιμένει ένα εξαιρετικό τιραμισού. Αμαρτία να το προσπεράσετε χωρίς να το γευτείτε. Ετσι κι αλλιώς η Ρώμη είναι οι γεύσεις της, τα καφέ, η πάστα, τα πανίνι και φυσικά τα λίγα παραπάνω κιλά που αξίζει να πάρετε.

«Un espresso e una moka per favore» και η περιπέτεια στη Ρώμη αρχίζει... Αλλωστε όλοι οι δρόμοι οδηγούν εκεί.